Wulu kɔ nuhua edwɛkɛ ne azo

MGBAVOLƐ NEE MBƐLƐRA BIZA KƐ

Duzu A Ɔwɔ Kɛ Menwu Ye Wɔ Nzanlonlɛ Nwo A?

Duzu A Ɔwɔ Kɛ Menwu Ye Wɔ Nzanlonlɛ Nwo A?

Baebolo ne ɛndendɛ ɛntia nza ekyi mɔɔ yɛbanlo la saa mɛla maa nwolɛ adenle a. Emomu, ɔtendɛ ɔtia nzabolɛ.​—Edwɛndolɛ 104:15; 1 Kɔlentema 6:10.

Na saa ɛte nganeɛ kɛ ɛnlo nza wɔ mekɛ mɔɔ mɛla ɛmmaa nwolɛ adenle anzɛɛ wɔ awovolɛ ɛnlie ɛndo nu la ɛ?

 Dwenle mɔɔ vi nzanlonlɛ ne anu bara la anwo

Ɛ tipɛnema bie mɔ dwenle kɛ nzanlonlɛ maa bɛ nye die. Noko duzu a bahola avi nzanlonlɛ ne anu ara a?

  • Mɛla nu ngyegyelɛ. Wɔ ɛleka bie mɔ saa ɛno nza wɔ mekɛ mɔɔ mɛla ɛmmaa nwolɛ adenle la a bɛbahola bɛabɔ wɔ kakɛ, bɛabɔ wɔ somolɛ kɛ ɛyɛ basabasa, bɛalie wɔ kale ɛhanlɛ nwo tumi kɛlata, bɛamaa wɔayɛ gyima anzɛɛ bɛado wɔ efiade.​— Wulomuma 13:3.

  • Ɔsɛkye wɔ duma kpalɛ ne. Nza ɛmmaa yɛngola yɛngomo yɛ nwo zo. Nza bahola amaa wɔaha edwɛkɛ anzɛɛ wɔayɛ debie mɔɔ amozii ɛbanlu ɛ nwo la. (Mrɛlɛbulɛ 23:31-33) Kɛmɔ yintanɛte zo gyimalilɛ ɛbu zo ɛnɛ la ati, wɔ nyɛleɛ bahola azɛkye wɔ duma kpalɛ mɔɔ ɛlɛ la.

  • Ɔmmaa ɛngola ɛmbɔ ɛ nwo bane. Nza bahola amaa wɔaboda anzɛɛ bɛado wɔ bɔna. Eza ɔbahola yeamaa awie mɔ anyia ɛ nwo zo tumi na ɛhye bahola ayɛ esiane anzɛɛ yeamaa wɔayɛ debie mɔɔ tia mɛla la.

  • Ɔbagya wɔ. Neɛnleanu bie ɛmaa yela ali kɛ saa awie bɔ nza ɛnlonlɛ bo wɔ ye ngakula nu a, ɔkola ɔmaa ɔka ɔ nwo. Saa ɛno nza amaa wɔahola wɔagyinla adwenleadwenle, anwokoonwuyɛlɛ anzɛɛ alɔbɔlɛlilɛ nloa a ɔbahola yeamaa yeayɛ se kpalɛ kɛ ɛbagyakyi.

  • Ewule. Ɛvolɛ ekyii mɔɔ ɛze ɛhɔ la anu, wɔ mitini 52 biala anu esiane si wɔ United States ɔlua nza mɔɔ bɛno bɛka kale la ati. Wɔ ɛvolɛ nnu bie anu menli mɔɔ bo 1,500 mɔɔ bɛtɛnyianle ɛvolɛ 21 la wule wɔ ɛvolɛ biala anu wɔ kale esiane mɔɔ zile ɔlua nza mɔɔ bɛnlonle bɛhanle kale la ati. Saa ɛtɛnonle nza bɔbɔ na ɛfo kale mɔɔ delava ne ɛbo la a ɛbahola wɔava wɔ ngoane wɔado esiane nu.

 Si kpɔkɛ

Saa ɛdimoa ɛsi mɔɔ ɛbayɛ la anwo kpɔkɛ ɛsie a, ɛbahola wɔahoati esiane nee ngyegyelɛ mɔɔ vi nza dɔɔnwo ɛnlonlɛ nu ba la.

Baebolo Ngyinlazo: “Sonla mɔɔ anye gyi ɔ ti anwo la nwu munzule na ɔtwe ɔ nwo ɔfea.” (Mrɛlɛbulɛ 22:3) Nrɛlɛbɛ ɛnle nu kɛ ɛbanlo nza wɔaha kale anzɛɛ wɔayɛ gyima bie mɔɔ ɔwɔ kɛ ɛmaa ɛ nye da ɛkɛ la.

Kpɔkɛzilɛ: ‘Mebanlo nza wɔ mekɛ mɔɔ mɛla nee tɛnlabelɛ ne maa nwolɛ adenle la.’

Baebolo Ngyinlazo: “Bɛle ngɛkɛlɛ bɛmaa mɔɔ bɛtie ye la.” (Wulomuma 6:16) Saa ɛno nza ɔluakɛ ɛ gɔnwo mɔ ɛlɛno bie la ati a, ɛnee ɛlɛmaa awie mɔ anyia ɛ nwo zo tumi. Saa ɛno nza amaa wɔahola wɔagyinla alɔbɔlɛlilɛ anzɛɛ adwenleadwenle nloa a, ɔnrɛmaa ɛnrɛnwu kɛzi ɛbali wɔ ngyegyelɛ nwo gyima la.

Kpɔkɛzilɛ: ‘Menrɛmaa me tipɛnema ɛnrɛpiepia me kɛ meno nza.’

Baebolo Ngyinlazo: “Ɛ nee nzabovoma mmatu.” (Mrɛlɛbulɛ 23:20) Agɔnwolɛ ɛtane bahola azɛkye wɔ kpɔkɛ mɔɔ wɔzi la. Saa ɛ nee menli mɔɔ no nza dɔɔnwo la tu a ɛfa ɛ nwo ɛto esiane nu.

Kpɔkɛzilɛ: ‘Me nee menli mɔɔ no nza dɔɔnwo la ɛnrɛdu.’