1, 2. Ntak emi Psalm 45 ebehede nnyịn?

EDIDEM emi odotde ubọn̄ awat ke ntak akpanikọ ye edinen ido aka ndikan mme asua esie. Ke ama akakan mmọ ofụri ofụri, enye ọdọ ediye an̄wan. Ẹyeti ẹnyụn̄ ẹtoro edidem emi ke nsinsi nsinsi. Se Psalm 45 enemede edi oro.

² Edi Psalm 45 idịghe ikpîkpu mbụk emi etrede inem inem. Mme n̄kpọ emi ẹnemede do ẹnyene se ẹwọrọde ẹnọ nnyịn. Mmọ ẹnyene n̄kpọ ndinam ye uwem nnyịn idahaemi ye ke ini iso. Mmọdo, ẹyak itịn̄ enyịn ineme psalm emi.

3, 4. (a) Nso idi “eti ikọ” oro ebehede nnyịn, ndien didie ke enye ekeme nditụk nnyịn esịt? (b) Didie ke ukwọrọikọ nnyịn “aban̄a edidem,” ndien didie ke edeme nnyịn akabade etie nte eton̄wed?

³ Kot Psalm 45:1. “Eti ikọ” emi okotụkde andiwet psalm oro onyụn̄ ‘ofụtde enye ke esịt’ aban̄a edidem. Ikọ emi ama anam enye enen̄ede enyene ifiopesịt onyụn̄ anam edeme esie akabade etie nte “eton̄wed ata osion̄o-n̄wed.”

⁴ Nso kaban̄a nnyịn? Eti mbụk Obio Ubọn̄ Messiah edi eti ikọ emi otụkde nnyịn esịt. Ẹkeme ndidọhọ ke etop Obio Ubọn̄ ọkọtọn̄ọ ndinen̄ede ndi “eti” ke 1914. Toto  ke ini oro, etop oro iban̄ake aba Obio Ubọn̄ emi edidide ke ini iso, edi aban̄a ata ukara emi odude idahaemi ke heaven. Enye edi “eti mbụk obio ubọn̄” emi nnyịn ikwọrọde “ke ofụri isọn̄ nte ntiense [inọ] kpukpru mme idụt.” (Matt. 24:14) Ndi etop Obio Ubọn̄ ‘ofụt nnyịn ke esịt’? Ndi ke ikwọrọ eti mbụk Obio Ubọn̄ ifịk ifịk? Ukem nte andiwet psalm, se ikwọrọde “aban̄a edidem”—kpa Edidem nnyịn Jesus Christ. Nnyịn itan̄a ke enye edi Edidem Obio Ubọn̄ Messiah emi adade ubọn̄ ke heaven. Akan oro, idọhọ kpukpru owo, esịnede mme andikara ererimbot emi, ite ẹsụk ibuot ẹnọ ukara esie. (Ps. 2:1, 2, 4-12) Ndien edeme nnyịn esikabade etie nte “eton̄wed ata osion̄o-n̄wed” sia isida Ikọ Abasi emi ẹwetde-wet ikwọrọ ikọ.

5. (a) Ntak emi ẹdọhọde ke Jesus ‘eye’? (b) Didie ke ‘ndinem ikọ ẹketo n̄kpọkinua Edidem ẹwọrọ,’ ndien didie ke nnyịn ikpekpebe uwụtn̄kpọ esie?

⁵ Kot Psalm 45:2. N̄wed Abasi inen̄ekede itịn̄ nte Jesus ekeyede. Edi sia enye ekedide mfọnmma owo, imenịm ke enye ama enen̄ede ‘eye.’ Edi enye ndikanam akpanikọ nnyụn̄ nsọn̄ọ nda ye Jehovah akanam enye enen̄ede eye. Ke adianade do, Jesus ama esida “ndinem ikọ” ọkwọrọ etop Obio Ubọn̄. (Luke 4:22; John 7:46) Ndi imesisịn ukeme ndikpebe uwụtn̄kpọ esie ke utom ukwọrọikọ nnyịn inyụn̄ idomo nditịn̄ ikọ emi otụkde mme owo?—Col. 4:6.

6. Didie ke Abasi ọkọdiọn̄ Jesus “ke nsinsi”?

⁶ Ke ntak emi Jesus akanamde uduak Jehovah ke ofụri esịt, Jehovah ama ọdiọn̄ enye ke ini enye akanamde utom ukwọrọikọ mi ke isọn̄ onyụn̄ ọnọ enye utịp ke enye ama akakpa man afak ubonowo. Apostle Paul ekewet ete: “Ke ini enye [Jesus] okokụtde idemesie ke mbiet owo, enye osụhọde idem onyụn̄ akabade osụk ibuot tutu esịm n̄kpa, ih, n̄kpa ke eto ndutụhọ. Ke ntak emi ke Abasi ekemenede enye enịm ke itie emi okon̄de onyụn̄ ọnọ enye enyịn̄ oro okon̄de akan kpukpru enyịn̄ efen, man ke enyịn̄ Jesus kpukpru edọn̄ ẹkpetọn̄ọ, eke mme andidu ke heaven ye mme andidu ke isọn̄ ye mme andidu ke idak isọn̄, kpukpru edeme ẹkpenyụn̄ ẹnyịme an̄wan̄wa ẹte ke Jesus Christ edi Ọbọn̄, ẹnọ Abasi Ete ubọn̄.” (Phil. 2:8-11) Jehovah ama ọdiọn̄ Jesus “ke nsinsi” ke ndinam enye eset edidu uwem emi enye mîkemeke ndikpa.—Rome 6:9.

7. Didie ke Abasi ekeyet Jesus aran akan “mme nsan̄a” esie?

⁷ Kot Psalm 45:6, 7. Ke ntak emi Jesus amade edinen ido etieti onyụn̄ asuade n̄kpọ ekededi emi ekemede ndisuene enyịn̄ Ete esie, Jehovah ama eyet enye aran ete edi Edidem Obio Ubọn̄ Messiah. Ẹma ẹyet Jesus “aran idatesịt” ẹkan “mme nsan̄a” esie, oro edi, ndidem Judah emi ẹketode ubon David. Didie? Akpa, Jehovah ke idemesie ekeyet Jesus aran. Akan oro, Jehovah  ekeyet enye aran ete edi Edidem ye Akwa Oku. (Ps. 2:2; Heb. 5:5, 6) Ke adianade do, ẹkeda edisana spirit ẹyet Jesus aran, ndien enye idịghe edidem ke isọn̄, edi edi ke heaven.

8. Ntak emi ẹdọhọde ke ‘Abasi edi ebekpo Jesus,’ ndien ntak emi inịmde ke ukara esie edi edinen ukara?

⁸ Jehovah ọkọnọ Eyen esie ubọn̄ nte Edidem emi edide Messiah ke heaven ke 1914. ‘Esan̄ ubọn̄ esie edi esan̄ ubọn̄ edinen ido,’ emi owụtde ke ukara esie edidi edinen ukara, ke owo idinyụn̄ itụkke owo. Enye enyene unen ndikara sia ‘Abasi edi ebekpo esie,’ oro edi, ke Jehovah emek enye Edidem. Akan oro, ebekpo Jesus edidu “ke nsinsi nsinsi.” Ndi esịt idatke fi ndinam n̄kpọ Jehovah ke idak utọ okopodudu Edidem emi Abasi emekde mi?

9, 10. (a) Ini ewe ke Christ ọkọbọbọ akan̄kan̄ esie, ndien didie ke enye ọkọsọsọp ada enye anam n̄kpọ? (b) Nso en̄wen ke Christ edida akan̄kan̄ esie inam?

⁹ Kot Psalm 45:3. Jehovah ọdọhọ Edidem esie ete ‘ọbọbọ akan̄kan̄ esie ke ifụhi,’ emi ọwọrọde ke enye ọnọ Jesus odudu an̄wana ye kpukpru mbon oro ẹbiọn̄ọde ukara Abasi, onyụn̄ osobo mmọ. (Ps. 110:2) Ẹkot Christ “ọkpọsọn̄ owo” sia enye edide Edidem-An̄wanaekọn̄ emi owo mîkemeke ndikan. Enye ọkọbọbọ akan̄kan̄ esie ke 1914, ama onyụn̄ akan Satan ye mme demon esie, osion̄o mmọ ke heaven ọduọn̄ọ ke isọn̄.—Edi. 12:7-9.

¹⁰ Ntọn̄ọ edikan Edidem emi ekedi oro. Edi ana enye ‘okụre edikan esie.’ (Edi. 6:2) Enye ke osụk enyenyene kpukpru ikpehe ererimbot Satan ke isọn̄ ndisobo, ndien ẹyebọ Satan ye mme demon esie odudu. Akwa Babylon, kpa ofụri nsunsu ido ukpono, ke ẹdibem iso isobo. Jehovah aduak ndida ukara owo nsobo idiọk “akpara” emi. (Edi. 17:16, 17) Ekem, Edidem-An̄wanaekọn̄ oyosobo ukara ererimbot Satan ofụri ofụri. Christ, emi ẹkotde n̄ko “angel editụn̄ọ ukpe,” oyokụre edikan esie ke ndisịn Satan ye mme demon esie ke editụn̄ọ ukpe. (Edi. 9:1, 11; 20:1-3) Ẹyak ineme nte Psalm 45 ekebemde iso etịn̄ mme enyene-ndyọ n̄kpọ emi.

11. Didie ke Christ awat “ke ntak akpanikọ”?

¹¹ Kot Psalm 45:4. Edidem-An̄wanaekọn̄ in̄wanake ekọn̄ edikan man ada mme obio enyene onyụn̄ akara mme owo. Enye an̄wana edinen ekọn̄ emi ye eti ntak. Enye awat “ke ntak akpanikọ ye nsụhọdeidem ye edinen ido.” Akakan akpanikọ emi anade ẹsọn̄ọ ẹtịn̄ edi ke Jehovah enyene unen ndikara ofụri ekondo. Ke ini Satan ọkọsọn̄de ibuot ye Jehovah, enye ọkọdọhọ ke Jehovah inyeneke unen ndikara. Toto ke ini oro, mme demon ye mme owo ẹdọhọ n̄ko ke Jehovah inyeneke unen ndikara. Idahaemi ini edikem Edidem emi Jehovah eyetde aran ndiwat man anam kpukpru owo ẹfiọk akpanikọ oro nte ke Jehovah enyene unen ndikara ofụri ekondo.

12. Didie ke Edidem awat ‘ke ntak nsụhọdeidem’?

¹² Edidem ‘awat ke ntak nsụhọdeidem’ n̄ko. Sia enye edide ikpọn̄-ikpọn̄ edibon Eyen Abasi, enye ke idemesie enịm ata eti uwụtn̄kpọ ke ndisụhọde idem, n̄ka iso nsụk ibuot nnọ ukara Ete esie. (Isa. 50:4, 5; John 5:19) Ana kpukpru mbon oro ẹsọn̄ọde ẹda ye Edidem ẹtiene uwụtn̄kpọ esie ẹnyụn̄ ẹsụk ibuot ẹnọ ukara Jehovah ke kpukpru n̄kpọ. Mbon oro ẹnamde ntre kpọt ke ẹdiyak  ẹdu uwem ke obufa ererimbot oro Abasi ọn̄wọn̄ọde.—Zech. 14:16, 17.

13. Didie ke Christ awat ‘ke ntak edinen ido’?

¹³ Christ awat n̄ko ‘ke ntak edinen ido.’ Edinen ido emi Edidem adade ọnọ edi ‘edinen idaha Abasi’—oro edi, se Jehovah adade nte se inende ye se mînenke. (Rome 3:21; Deut. 32:4) Isaiah eketịn̄ ntem aban̄a Edidem Jesus Christ: “Edidem kiet ayada ubọn̄ ke edinen ido.” (Isa. 32:1) Ukara Jesus edida “mbufa enyọn̄ ye obufa isọn̄” idi, ndien do ke ‘edinen ido edidụn̄.’ (2 Pet. 3:13) Ana kpukpru mme andidụn̄ ke obufa ererimbot oro ẹda mme edumbet Jehovah ẹdu uwem.—Isa. 11:1-5.

14. Didie ke ubọk nnasia Christ edinam “mme enyene-ndịk n̄kpọ”? (Se akpa ndise ibuotikọ emi.)

¹⁴ Edidem ọbọbọ akan̄kan̄ ke ifụhi nte enye akade iso awat. (Ps. 45:3) Edi ini edikem enye ndisio akan̄kan̄ oro n̄kama ke ubọk nnasia n̄n̄wana en̄wan. Andiwet psalm ama etịn̄ ntịn̄nnịm ikọ ete: “Ubọk nnasia fo eyeteme fi [m̀mê, “ayanam”] mme enyene-ndịk n̄kpọ.” (Ps. 45:4) Jesus Christ ayanam “mme enyene-ndịk n̄kpọ” ke ini enye awatde aka ndisobo mme asua Jehovah ke ekọn̄ Armageddon. Nnyịn ifiọkke se enye edidade isobo ererimbot Satan. Edi nsobo emi ayanam nsia eyemede mme andidụn̄ isọn̄ emi mîmaha ndinam item Abasi emi ọdọhọde ẹsụk ibuot ẹnọ ukara Edidem. (Kot Psalm 2:11, 12.) Ke ntịn̄nnịm ikọ oro Jesus eketịn̄de aban̄a utịt ini, enye ọkọdọhọ ke “idem [eyeyemede] mme owo oto ke ndịk ye editie mbet mme n̄kpọ eke ẹdiwọrọde ẹnọ isọn̄; koro ẹyenyen̄e mme odudu ikpaenyọn̄.” Enye ama adian do ete: “Ndien adan̄aoro mmọ ẹyekụt Eyen owo asan̄ade ke obubịt enyọn̄ edi ye odudu ye akwa ubọn̄.”—Luke 21:26, 27.

15, 16. Mmanie ẹdisịne ke “mme udịmekọn̄” oro ẹditienede Christ ika ekọn̄?

¹⁵ N̄wed Ediyarade etịn̄ ntem aban̄a ini emi Edidem edidide “ye odudu ye akwa ubọn̄” idisobo mme idiọkowo: “Ekem n̄kụt nte ẹbererede heaven, ndien, sese! afia enan̄-mbakara. Ndien andidoro enye ke edem ekere Anam-Akpanikọ ye Akpanikọ, ndien enye ekpe ikpe onyụn̄ an̄wana ekọn̄ ke edinen ido. N̄ko, mme udịmekọn̄ oro ẹdude ke heaven ẹdoro ke mfia enan̄-mbakara ẹtiene enye ke edem, ẹnyụn̄ ẹsịne mfia, edisana, eti linen. Anyan edisọp akan̄kan̄ ọwọrọ enye ke inua, man enye ada ekpen̄e mme idụt, ndien enye ada esan̄ ukwak akara mmọ. Enye onyụn̄ edịghi obube unyịmi wine iyatesịt Abasi, kpa Ata Ọkpọsọn̄.”—Edi. 19:11, 14, 15.

¹⁶ Mmanie ẹdidi “mme udịmekọn̄” heaven oro ẹditienede Christ in̄wana ekọn̄ oro? Ke ini Jesus ọkọbọbọde akan̄kan̄ ke ifụhi osion̄o Satan ye mme demon esie ke heaven, “mme angel esie” ẹma ẹtiene enye ẹn̄wana. (Edi. 12:7-9) Ntre, owụt ifiọk ndidọhọ ke ndisana angel ẹyesịne ke udịmekọn̄ oro ẹditienede Christ in̄wana ekọn̄ Armageddon. Ndi mbon en̄wen ẹyesịne ke udịmekọn̄ emi? Jesus ọkọn̄wọn̄ọ ntem ọnọ nditọete esie oro ẹyetde aran: “Owo eke akande onyụn̄ enịmde mme edinam mi tutu esịm utịt, nyọnọ enye odudu ndikara mme idụt, ndien enye ayada esan̄ ukwak akara mme idụt tutu mmọ ẹbomo mbai mbai nte esombat, kpa nte n̄kọbọde odudu nto Ete mi.” (Edi. 2:26, 27) Ntem, nditọete Christ oro ẹyetde aran ẹyetiene ẹsịne  ke udịmekọn̄ esie eke heaven sia etisịm ini oro mmọ ẹbọbọ utịp mmọ ke heaven. Mbon oro ẹyetde aran, emi ẹditienede enye ikara, ẹdisan̄a ye enye ke ini enye edinamde “mme enyene-ndịk n̄kpọ,” edinyụn̄ adade esan̄ ukwak akara mme idụt.

17. Nso ke afia enan̄-mbakara emi Christ awatde ada aban̄a? (b) Nso ke akan̄kan̄ ye utịgha ẹda ẹban̄a?

¹⁷ Kot Psalm 45:5. Edidem odoro ke afia enan̄-mbakara, emi adade aban̄a edisana ekọn̄ emi enende ke enyịn Jehovah. (Edi. 6:2; 19:11) Enye akama akan̄kan̄ ye utịgha. Ikọ Abasi ọdọhọ ete: “N̄kụt, ndien sese! afia enan̄-mbakara; ndien andidoro enye ke edem akama utịgha; ẹnyụn̄ ẹnọ enye anyanya, ndien enye ọwọrọ aka akakan onyụn̄ okụre edikan esie.” Akan̄kan̄ ye utịgha ẹda ẹban̄a n̄kpọ emi Christ edidade isobo mme asua.

18. Didie ke “idan̄” Christ ‘edisọp’?

¹⁸ Andiwet psalm ọkọdọhọ ke ‘idan̄ Edidem ẹmesọp, ẹdụk esịt mme asua esie,’ ẹnyụn̄ ẹnam ‘mme owo ẹduọn̄ọ enye ke idak.’ Okpo owo edisesebede ke ofụri isọn̄. Ntịn̄nnịm ikọ Jeremiah ọdọhọ ete: “Mmọ eke Jehovah ediwotde ke usen oro ẹyetọn̄ọ ke utịt isọn̄ kiet ẹna ẹsịm utịt isọn̄ eken.” (Jer. 25:33) Ntịn̄nnịm ikọ en̄wen emi aban̄ade ukem n̄kpọ oro ọdọhọ ete: “N̄kụt n̄ko angel kiet adade ke utịn, ndien enye ofiori ke ọkpọsọn̄ uyo ọdọhọ kpukpru mme inuen eke ẹfede ke ufọt enyọn̄ ete: ‘Ẹdi, ẹdiboho ọtọkiet man ẹdia akamba udia mbubreyo Abasi, man mbufo ẹta obụk ndidem ye obụk mme etubom ekọn̄ ye obụk n̄kpọsọn̄ owo ye obụk enan̄-mbakara ye eke mme andidoro mmọ ke edem, ye obụk kpukpru owo, eke mme amanaisọn̄ ọkọrọ ye ifịn ye n̄kpri ye ikpọ.’”—Edi. 19:17, 18.

19. Didie ke Christ ‘edika ikakan’ inyụn̄ ikụre edikan esie?

¹⁹ Ke Christ ama okosobo idiọk editịm n̄kpọ Satan ke isọn̄, enye ‘ayada uyai esie aka akakan.’ (Ps. 45:4) Enye oyokụre edikan esie ke ndidọn̄ Satan ye mme demon esie ke editụn̄ọ ukpe ke ofụri Tọsịn Isua Ukara Esie. (Edi. 20:2, 3) Ẹma ẹbọ Satan ye mme demon esie odudu ofụri ofụri ntem, mmọ idibian̄ake mme andidụn̄ isọn̄ aba, ndien mme owo ẹyesụk ibuot ọyọhọ ọyọhọ ẹnọ Edidem mmọ emi odotde ubọn̄. Edi mbemiso ofụri isọn̄ akabarede edi Paradise, odu n̄kpọ en̄wen emi edinamde mmọ ẹdara ye Edidem mmọ ye mbon oro ẹditienede enye ikara. Iyeneme n̄kpọ emi ke ibuotikọ oro etienede.