Mman ko pi n'en ni bay riy

Mman ko table of contents

“Ka ba ga’ famed.”​—MATTHEW 10:31

Ma Lemnagem Got, Fa?

Ma Lemnagem Got, Fa?

N’EN NI GAD RA FIL KO TIN KAN SUNMIY

Bin som’on e awa u tomuren ni kan gargeleg reb e bitir e aram ba ngiyal’ nrib ga’ fan ko yafos ko fare tir ni bochan e aram e ngiyal’ nra thil boch ban’en u rarogon. Mang fan? Bochan rogon ni ma dibey ba matin fak, ma be tathuthnag, ma be tay nib chugur ngak u lan e re awa nem e ir e ri ma mon’ognag rogon e ilal nra tay fare tir. *

Mang e ra k’aring reb e matin ni nge ayuweg fak ni kab ran nib fel’ rogon? I weliy reb e sensey u reb e skul nib tolang ni ka nog Jeannette Crenshaw ngak u lan ba ken e babyor ni bay ba mit e hormone ni ka nog e oxytocin ngay ni ma yoor u tomuren ni ke gargel reb e matin, ma “ir e ma k’aring ni nge adag ni nge math ko fare tir, me sap ngak, me tathuthnag.” (The Journal of Perinatal Education) Ku bay ba mit e hormone u fithik’ i dow fare matin ni “ir e ma ayuweg ni nge adag ni nge rin’ e tin nib t’uf ni nge rin’ ko fare tir u nap’an ni ke yor ara be felfelan’,” miki rin’ e pi n’ey nib felfelan’ ngay. Mang nib ga’ fan e re n’ey?

Re tha’ ney nrib chugur ni bay u thilin reb e matin nge fak e ban’en ni sunmiy Jehovah Got ni Ir e Ke Sunmiydad nri gad ba t’uf rok. I yog David ni Pilung ni Got e ir e ke ‘gagiyegnag ni ngan gargeleg ndabi buch ban’en rok,’ me ayuweg ni nge par nib pagan’ u nap’an ni be dibey e chitiningin. I meybil ni gaar: “Ka nap’an nni gargelnageg ni ga be ayuwegeg; ga be par ni gur e Got rog ni ka nap’an nug bay u lan yin e chitinag.”​—Psalm 22:9, 10, NW.

MU LEMNAG E RE N’EY: Faanra ke sunmiy Got boch ban’en ni aray rogon ni boor ban’en riy nib mo’maw’ ni ngan nang fan ni bochan e nge ayuweg reb e matin ni nge par ni be fal’eg i yaliy fak me rin’ e pi n’en nib t’uf ni nge rin’ ko fare tir, ma aram e gathi be yip’ fan ni ku arrogon Got ni ma lemnagdad ni gadad “pi fak”?​—Acts 17:29.

N’EN NI BE YOG E BIBLE U MURUNG’AGEN ROGON NI MA LEMNAGDAD GOT

Jesus Kristus ni ir e cha’ nrib fel’ rogon ni manang e En Tasunmiy e fil ko girdi’ ni gaar: “Rayog ni ngan chuw’iy l’agruw chi arche’ ni sparrow fithingan nga ba salpiy nrow; machane dariy taa bagayad nra mul nga but’ nde nang e Chitamangimed. Mus nga piyan lolugmed ni ke m’ay i theeg. Ere dab mu tamdaggad; ya ka ba ga’ famed ngak fa nochi arche’ ni sparrow fithingan!”​—Matthew 10:29-31.

Ri in i gadad e ma tiyan’ nga urngin e nochi arche’ nib achig ni ke guy, fa guy reb ni ke mul nga but’. Machane, Chitamangidad ni bay u tharmiy e ma guy e nochi arche’ ney nreb nge reb! Machane ka yugu ra boor e arche’ ni kan tay nga taabang ma dabi chuchugur ni nge taareb rogorad ko girdi’ u wan’ Got. Ere, ba tamilang e n’en ni gad be fil ko re n’ey: Susun e dab mu “tamdag” ara mmagar nri chey ma der guyem Got. Ya bin riyul’ riy e ri ma lemnagem!

Ri ma lemnag Got e tin ni ma buch u lan e yafos rodad ma ma fal’eg i yaliydad ni bochan e gad ba t’uf ro

N’en ni be micheg e Bible ngodad

  • “I Somol e be guy urngin ban’en ni yibe rin’ u gubin yang, ndemturug ko tin nib fel’ ara tin nib kireb.”​—PROVERBS 15:3.

  • “I Somol e ma matanagiy [“ma yaliy,” NW] e piin ni yad mmat’aw, ma ma motoyil ngorad ko tin ni yad ma wenignag ngak.”​—PSALM 34:15.

  • “Ri bay gu uf mug felfelan’ ni bochan e t’ufeg rom ndabi mus. Ga be guy e gafgow rog; ga manang e oloboch rog.”​—PSALM 31:7, BT.

“UG LEMNAG NDAG T’UF ROK JEHOVAH”

Faanra gad manang nib ga’ fadad u wan’ Got maku ma lemnagdad ni bochan e gad ba t’uf rok, ma gur, rayog ni nge yib angin e re n’ey nga lan e yafos rodad, fa? Rayog, ya ireray e n’en ni weliy Hannah * ni ir be’ nu England. I gaar:

“Boor yay ni ug lemnag ndag t’uf rok Jehovah ma der fulweg taban e meybil rog. Gu lemnag nder rin’ e re n’ey ni bochan e ba war e michan’ rog. Gu lemnag ni be gechignageg ara der lemnageg ni bochan e de ga’ fag. Ug lemnag ndariy fag u wan’ Got.”

Machane, chiney e dakir maruwar u wan’ Hannah ko ma lemnag Jehovah ma kub t’uf rok fa danga’. Mang e ke ayuweg ni nge thil e lem rok? I weliy ni gaar: “Re n’ey e i thil ni buchuuw ma buchuuw. Keb ngan’ug reb e welthin nni pi’ boch e duw kafram nib puluw e thin riy ko Bible ni be weliy murung’agen fare biyul ni maligach ni pi’ Jesus, ma rib ga’ angin e re welthin nem ngog ya ayuwegeg ni nge pagan’ug ngay ni gub t’uf rok Jehovah. Maku reb e, nap’an ni gu ra guy ni ke fulweg Jehovah taban e meybil rog, mab ga’ ni gu ma yor ni bochan e ma ayuwegeg e re n’ey ni nggu nang ni gub t’uf rok. Maku reb e, bochan ni gu ma fil e Bible ma kug ma un ko pi muulung ni ma tay e piin Kristiano, ma aram reb e ban’en ni kug fil boor ban’en riy u murung’agen Jehovah, nge rarogon, nge rogon ni ma lemnagdad. Chiney e ke tamilang u wan’ug ni ma ayuwegdad Jehovah ma gad ba t’uf rok, ma kub m’agan’ ngay ni nge ayuwegdad ni be’ nge be’.”

N’en ni ke yog Hannah e ra pi’ e athamgil nga lanin’uy. Machane uw rogon nrayog ni nge pagan’um ngay ni manang Got rogon lanin’um? Bin migid e article e ra weliy e fulweg ko re deer ney.

^ par. 3 Bay boch e matin ni ma yib ban’en ngorad ni ka nog e postpartum depression ngay ara nge par ba ngiyal’ nib kireban’, ara be magafan’, ara be chalban, ma re n’ey e rayog ni nge mo’maw’nag ngak ni nge chugur ko fare tir. Machane, susun e dabi lemnag fare matin nib kireb e rok ko re n’ey. Ya rogon ni ke tamilangnag reb e ulung u Meriken ni ka nog e U.S. National Institute of Mental Health ngay e ma yib e postpartum depression ngak be’ ni “bochan boch ban’en ni ke thil u fithik’ i dow nge rogon e tafinay rok . . . machane der ma buch e re n’ey ni bochan ban’en ni ke rin’ fa de yag ni nge rin’ fare matin.” Ra ga baadag ni ngkum nang boch ban’en u murung’agen e re n’ey, mag guy fare article ko Awake! ni kenggin e “Understanding Postpartum Depression” ko June 8, 2003 ni thin ni Meriken.

^ par. 15 Kan thilyeg fithingan boch e girdi’ ko re article ney nge tin migid ngay.