Kalap go long lista

Kalap go long lista bilong ol tok

Olpela o Tokaut Paslain?

Olpela o Tokaut Paslain?

SAIENS

BAIBEL I NO BUK BILONG SAIENS, TASOL EM I KOLIM OL TOK PASLAIN TRU LONG SAIENS I PAINIMAUT LONG EN. SKELIM SAMPELA EKSAMPEL.

Yu ting wanpela Man i bin wokim ples antap na graun?

Ol saientis i holim strongpela tingting olsem skai na graun na olgeta samting i bin kamap nating. Tasol nau ol i bilip olsem i gat Man i bin wokim olgeta samting. Bipo yet Baibel i tokaut long dispela samting.—Stat 1:1.

Graun i luk olsem wanem?

Long bipo, planti man i ting olsem graun i flet. Inap 500 yia paslain long taim bilong Krais, ol saientis bilong Grik i tok olsem graun i raunpela. Tasol bipo yet, inap 800 yia paslain long taim bilong Krais, profet Aisaia i kolim graun olsem “raunpela.” —Aisaia 40:22; futnot.

Yu ting skai inap bagarap?

Aristotal em wanpela saientis bilong Grik na em i stap 400 yia paslain long taim bilong Krais. Em i tok ol samting long graun inap bagarap, tasol ol samting bilong ples antap i no inap tru long senis o bagarap. Ol manmeri i holim dispela tingting inap planti handret yia. Tasol bihain long yia 1800, ol saientis i kamapim nupela save olsem olgeta samting i stap long ples antap na long graun, ol inap bagarap. Wanpela bilong ol saientis husat i bin sapotim dispela save em Bikman Kelvin. Em i kolim tok Baibel i mekim long ples antap na graun, olsem: “Tupela bai i bagarap olsem laplap i olpela pinis na i bagarap.” (Song 102:25, 26) Kelvin i bilipim tok bilong Baibel olsem God i gat strong long lukautim ol samting bilong ples antap na graun na bai ol i no inap bagarap.—Saveman 1:4.

Wanem samting i strongim ol planet, olsem graun bilong yumi?

Aristotal i tok, wanpela kain raunpela banis i karamapim olgeta wan wan planet na wan wan planet i stap insait long banis bilong narapela planet na graun i stap namel tru long olgeta planet. Bihain long yia 1700, ol saientis i painimaut olsem ol sta na ol planet i hangamap nating. Tasol Buk Jop, em ol i raitim inap olsem 1,500 yia paslain long taim bilong Krais, em i tokaut olsem “i no gat wanpela samting i holim graun i stap long ples bilong en.”—Jop 26:7.

MARASIN

BAIBEL I NO HELT BUK, TASOL EM I GAT OL STIATOK I KAMAPIM BIKPELA SAVE.

Putim ol sikman i stap ol yet.

Lo Bilong Moses i tok ol manmeri i mas putim ol lepraman i stap ol yet longwe long ol narapela. Namel long yia 500 na 1500 C.E., ol bikpela sik i stat long painim ol manmeri, na dispela i kirapim ol dokta long bihainim stiatok bilong Baibel, na dispela i bin helpim olgeta manmeri.—Wok Pris, sapta 13 na 14.

Waswas bihain long man i holim bodi bilong daiman.

Paslain long yia 1900, taim ol dokta i mekim wok long bodi bilong ol daiman, han bilong ol i save stap doti yet na ol i save mekim wok bilong helpim ol sikman. Dispela i mekim na planti man i dai. Tasol Lo Bilong Moses i bin tok olsem man bai kamap doti taim em i holim bodi bilong daiman. Dispela Lo i tok tu olsem sapos man i holim bodi bilong daiman, em i mas wasim klos bilong em na em i mas waswas long wara bambai em inap kamap klin. Dispela lo i bin helpim ol manmeri long lukautim helt bilong ol.—Namba 19:11, 19.

Rausim pekpek.

Long olgeta yia, winim 500,000 pikinini i dai long sik pekpek wara bikos ol i kisim sik long rot bilong ol pekpek i stap nabaut. Lo Bilong Moses i tok ol manmeri i mas lusim ples ol manmeri i sindaun long en na go longwe liklik, na digim hul long graun na karamapim gut pekpek.—Lo 23:13.

Taim bilong katim skin.

Lo Bilong God i tok long namba 8 de bihain long mama i karim bebi boi, ol i mas katim skin long sem bilong bebi. (Wok Pris 12:3) Taim bebi i winim pinis wanpela wik, bodi bilong em inap stopim blut long ron sapos ol i katim skin bilong em. Long taim bilong ol man i raitim Baibel, i no gat kain kain marasin, olsem na em savetingting long wet inap bebi i winim wanpela wik paslain long ol i katim skin long sem bilong em.

Helt bilong tingting i helpim helt bilong bodi.

Ol saveman bilong helt i tok, taim man i stap amamas, em i bilip na wet long lukim gutpela samting, em i gat pasin bilong tok tenkyu, na redi long fogivim rong, dispela i save lukautim helt bilong em. Baibel i tok: “Pasin bilong belgut i olsem marasin bilong mekim man i stap gut. Tasol sapos tingting bilong man i bagarap, dispela i olsem sik nogut i wok long bagarapim ol bun bilong en.”—Sindaun 17:22.