Wawaykita sunquchay

MAY juntʼa libreriapi, juk phiñasqa mama llamkʼaqman qhapariykuchkan: “Waway nanaywan mana atipachikunanpaq, ¿imaptintaq, mana juk librollapis kanchurí?”, nispa. Kay mamaqa, wawanpaq familian wañupusqanmanta, wawanta sunquchananpaq, juk libropi yanapata maskʼachkarqa.

Chay mamaqa, kasqanta parlan. Juk wawapaqqa, familian wañupuptinqa, may llakiy. Wawasqa familiankupi jarkʼakunku, kusikunku ima, pillapis familianmanta wañuptintaq, paykunaqa, mayta llakikunku. Familiaykimanta pillapis wañupuptin, ¿imaynatá wawaykita sunquchankiman?

Pillapis familiamanta wañupuptin, tukuypis mayta llakikunku, ichá phutiy wañuchinawasunman. Wawastataq, astawanraq llakichin, chayrayku mana qunqanachu wawasta yanapayta. Wakchasta qhawaq wasimanta (Minnesota EE.UU.), juk qillqa nin: “Wawasqa, kuraqkuna parlachkaptinku uyarinku, chay uyarisqankuta mana sutʼinchaptinchiktaq, paykunaqa, mana kasqantachu yuyanku, chayri uyarisqankuta wistʼuyachinku”, nispa. Chantá nillantaq: “Familianku wañupusqanmanta paykunaqa, sutʼita yachananku tiyan”, nispa. Chayrayku wawasmanqa, allin kanman, wañuymanta wawamanjinalla sutʼinchay. Imaraykuchus wawasqa, imatapis mana kikintachu japʼiqanku (1 Corintios 13:11).

¿Imaynatá imachus wañuy kasqanta sutʼinchasunman?

Wakin yachayniyuq runasqa, ninku: “Wawata, wañusqaqa ‘puñuchkallan’ chayri ‘ripun’ niyqa, mana allinchu”, nispa. Chayta niyqa, wawaspa yuyayninta astawan chʼipaykunman. Jesusqa, wañuyta puñuywan kikincharqa, chaywanpis payqa, mana wawasmanchu parlachkarqa. Chantapis Jesusqa, imatachus ninayasqanta sutʼincharqa. Discipulosninman nirqa: “Lázaro kawsaqenchijqa puñushan”, nispa. Paykunaqa, kuraq runas kaspapis, ‘puñuchkasqallanta’ yuyarqanku, chayrayku Jesusqa, “lazaroqa wañupunpuni” nispa sutʼincharqa (Juan 11:11-14). Kaypi  tʼukuriy: kuraq runaña kapapis, sutʼinchawaptinchikpuni imatapis japʼiqanchik, ¿manachu wawitasta astawanraq sutʼinchana kanman?

May yachayniyuq Mary Ann Emswiler, James P. Emswiler ima, ninku: “Mamaqa, wañuymanta wawanman parlaspa, ichá allinllawan mana nanachinapaqjina, sutʼinchanqa, chaywanqa, mana allin yuyaykunata wawanpa umanpi juntʼaykuchinman, chaytaq wawata mancharichinman”, nispa. Wawata, familian wañupuptin “puñuchkallan” niptinchikqa, wawaqa, mana puñuyta munanmanchu, puñusqanmanta mana jaykʼaq rikchʼarinanta yuyasqanrayku. Wañusqa “ripun” niptinchiktaq, wawaqa, chay familian wañupusqan, payta mana munakusqanta yuyayta qallarinman.

Tatasqa, allinllawan sutʼita parlaptinku, wawasninku astawan endiendesqankuta rikunku, jatun runamanjina parlaptinkutaq mana (1 Corintios 14:9). Yachayniyuq runas nisqankumanjina, wawayki tapusunanpaq, llakiyninmanta parlasunanpaq ima, tukuy imata ruwanayki tiyan. Sapa kuti wawaykiwan parlariptiykiqa, mana allin yuyaykunata sutʼinchayta atinki, jinamanta wawaykita yanapanki.

Juk sumaq yanapa

Wawaykiqa qammanta kutichiyta sunquchayta ima, maskʼanqa, chayrayku, ¿maypitaq wañuymanta chiqa kaqta yachakuwaq? May achkha runas Biblia chiqata yachachispa, sunquchasqanta, yanapasqanta ima, rikunku. Bibliaqa, maypichus wañuy qallarikusqanta, maypichus wañusqas kasqankuta, wañusqas kawsarimunankuta ima, willawanchik. Wañuymanta niwanchik: “Wañusqasri mana imatapis yachankuchu”, nispa, jinamanta wawaqa, wañusqa mana ñakʼarichkasqanta, sutʼita yachakunqa (Eclesiastés 9:5). Chantapis, Diosqa, Bibliapi wañusqas paraíso Jallpʼapi juktawan kawsarimunankuta niwanchik (Juan 5:28, 29).

Bibliawan yachachiptiykiqa, wawayki, ima ñakʼariyllapipis Bibliata ñawirispa, sunquchayta, yanapata ima, tariyta atisqanta yachanqa. Chantapis, kawsayniykipi chʼampaykunata allinchanaykipaq, Bibliapi yanapata maskʼasqaykita yachanqa (Proverbios 22:6; 2 Timoteo 3:15).

Ichapis tapukunki...

Ichapis mana yachankichu imaynamantachus, wawaykita llakiyninta atipananpaq yanapanaykita. Qhawarina, ima tapuykunachus rikhurinman. *

• Wawaypa ñawpaqinpi waqanay, ¿allinchu kanman? Wawata jarkʼayqa, may sumaq, chaywanpis, ¿manachu allin, wawayki ñakʼarichkasqaykita yachananqa? Achkha tatasqa, wawasninkuman ñakʼariyninkuta rikuchiy, sumaq kasqanta ninku, imaraykuchus jinamanta wawasqa, llakiyqa tukuyman chayamuwasqanchikta yachanku. Wakin tatasqa, wawasninkuman Bibliamanta pikunachus waqaspa nanayninkuta urqhusqankumanta, willanku. Jesusqa, kawsaqin Lázaro wañupusqanmanta “waqarikorqa” (Juan 11:35). Payqa, llakiyninta mana pakarqachu.

• ¿Rinanchu tiyan waway wañuy wasiman chayri cementerioman? Wawanchik rinanta saqiptinchikqa, imachus wañuy wasipi kanqa, ñawpaqmantaña willananchik tiyan. Chaywanpis, ichá wakin tatasqa, wawasninku mana ancha llakiyta qhawanankupaq, mana rinankuta saqinqankuchu.  Jehovamanta sutʼinchaqkunaqa, pillatapis pʼampachkaptinku juk discursota qunku, chaytaq wawasta mayta yanapan. Chantapis, chaypi kaqkunaqa, munakuyninta, ‘allinpaq qhawakusqankuta’ ima, tukuy chaypi kaqkunaman rikuchinku, wawatapis sunquchayta atinku (Romanos 12:10, 15; Juan 13:34, 35).

• Familiay wañupuptin, ¿paymanta wawayman parlanaychu kanman? Wakin yachaqkunaqa, wawaykiman wañusqamanta mana imata parlaptiykiqa, ichá wañusqamanta imatapis pakayta munasqaykita yuyanman, chayri wañusqamanta qunqapunanta munasqaykita yuyanman. Julia Rathkey yachayniyuq warmi nin: “Wawastaqa, mana manchachikunankupaq, wañusqasmanta mana qunqapunankupaq ima, yanapana tiyan”, nispa. Wañusqa manaña kawsachkasqanmanta, allin runa kasqanmanta ima, sutʼita parlay, allin kanman. Chantapis, Jehovamanta sutʼinchaq tatasjina, wañusqas paraíso Jallpʼapi kawsarimunqanku nispa, wawasniykichikta sunquchayta atinkichikman (Apocalipsis 21:4).

• ¿Imaynatá wawaykita sunquchakunanpaq yanapawaq? Familiaykimanta pillapis wañupuptin qhipamanqa, llakiyrayku, ichá wawayki unqurpanqa, chayri imanpis nanarpanqa. Tatajina, ichapis llakikunki, mana imata ruwayta atisqaykirayku. Wawayki juchachakuptin, sinchita abrazaykusuptin, chayri qam unquptiyki mancharikuptin, ¿imatá ruwawaq? Wawaykiqa, qam tatajina, nanayninta qhawasqaykita yachanan tiyan. Ama imachus sunqunpi kasqanta, ruwasqanta ima, pisipaq qhawaychu. Munakusqaykita, kutin kutita wawaykiman rikuchiy, tapusunanta, parlarisunanta ima, niy. Chantapis Diospa Palabranqa, qamta wawaykita ima, ‘sunquchasunqachik’ (Romanos 15:4).

• ¿Maykʼaqtaq familiapi, tukuy ima, maychus kasqanman kutinan tiyan? Yachaqkunaqa, familia wañupusqanmanta qhipaman, tukuy ima kasqanmanjina ruwakunanta ninku, chaytaq nanaywan mana atipachikunapaq yanapasqanta nillankutaq. Jehovamanta sutʼinchaqkuna tatasqa, pillapis familiamanta wañupuptin, Diosta yupaychanankupaq imatachus ruwachkasqankuta, ruwallankupuni, familiapi Bibliamanta yachakunku, Diosmanta yachakunankupaq tantakuykunaman rinku, chaytaq familia sunquchakunanpaq yanapan (Deuteronomio 6:4-9; Hebreos 10:24, 25).

Jehová, unquyta, wañuyta ima, tukunankamaqa, wawasqa pillapis familianmanta wañupuptin, llakikunqankupuni (Isaías 25:8). Chaywanpis, wawaykita sunquchaptiyki, kallpachaptiyki ima, chay nanaywan mana atipachikunqachu.

[Sutʼinchaynin]

[11 paginapi sutʼinchaynin]

Wawaykita tapusunanta, llakiyninmanta parlarisunanta ima, niy

[12 paginapi dibujo/foto]

Bibliamanta yachakuchkasqaykichiktaqa, ama saqiychikchu