Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

 SAK A TÃABO

Neb nins fãa sẽn tẽedã ba

Neb nins fãa sẽn tẽedã ba

1, 2. Sa-kãsengã poor n na n tãag a Abrahaam wakatã, bõe n da le piuugi, la a Abrahaam manesem ra yaa wãn ne rẽ?

A ABRAM zẽka a nenga, n tool n ne Ur tẽngã tũudum ro-kẽengã sẽn yaa lug-lugã. * Neb n be be n pʋʋsdẽ tɩ yita, tɩ bug-zõos me rukdẽ. Tũudmã taoor dãmb n yõogd maand n kõt kiuugã sẽn yaa b wẽndã. Mams-y n ges-y a Abrahaam sẽn wẽnemde, n gird a zug la a yõog a nengã. A rɩka sor n kuusẽ la a tagsd bõn-naandsã pʋʋsg sẽn paam pãng to-to Ur tẽngẽ wã. Sɩd me, sa-kãsengã poore, ziri tũudmã le piuuga dũniyã gill zugu.

2 A Abrahaam rogmã wẽnd t’a Nowe kaalmã taa yʋʋm a yiibu. A Nowe ne a zakã rãmb sẽn yi koglgã pʋgẽ sa-kãsengã poorã, a maana maoong n kõ Wẽnnaam a Zeova. La a Zeova kɩtame tɩ saag-gomtɩʋʋg puki. (Sɩng. 8:20; 9:12-14) Wakat kãng tɩ ra yaa tũudum hakɩkã bal n be dũniyã zugu. La zãmaan piig soabã sasa, rat n yeel t’a Abrahaam wakatẽ wã, tɩ tũudum hakɩkã menemame la bala. Zĩig fãa, nebã ra pʋʋsda bõn-naandse. Baa a Abrahaam ba a Tera ra pʋʋsda bõn-naandse. Tõe meng t’a ra peesd-b lame.—Zoz. 24:2.

Tũu ne bõe t’a Abrahaam wa lebg ned tẽeb sẽn tar pãng wʋsgo?

3. Bõe n kɩt t’a Abrahaam ra yaa toor fasɩ, la a kibarã tõe n sõnga tõnd tɩ d bãng bõe?

3 A Abrahaam ra pa maand wa neb a taabã ye. A pʋd n wa n lebga toor fasɩ, a tẽebã yĩnga. Sɩd me, kaoosg zugẽ, tʋm-tʋmd a Poll boola a Abrahaam tɩ neb “nins fãa sẽn tẽedã ba.” (Karm-y Rom dãmb 4:11.) Bɩ d ges sẽn yɩ to-to t’a Abrahaam wa lebg ned tẽeb sẽn tar pãnga. Woto, d na n bãnga tõnd mengã sẽn tõe n maan to-to tɩ d tẽebã tall pãnga.

 Neb n tõog n tũ a Zeova sa-kãsengã poore

4, 5. Tõe tɩ yaa ãnd n sõng a Abrahaam t’a bãng a Zeova, la bõe yĩng tɩ d tõe n yeel rẽ?

4 A Abrahaam maana wãn n tõog n bãng Wẽnnaam a Zeova? D miime tɩ wakat kãng tɩ neb n da be tẽngã zug n tũud a Zeova. Wala makre, a Sɛm. A Nowe kom-dibli a tãabã sʋka, pa yẽ la bi-kãseng ye. La naoor wʋsgo, yẽ yʋʋrã la b rengd n pʋtẽ. Tõe tɩ yaa a sẽn da yaa ned tẽeb sẽn tar pãng wʋsgã yĩnga. * Sa-kãsengã poore, a Nowe boola a Zeova daar a ye t’a “Sɛm Wẽnnaam.” (Sɩng. 9:26) A Sɛm ra waoogda a Zeova, la a nand tũudum hakɩkã wʋsgo.

5 A Abrahaam bãnga a Sɛm bɩ? Wõnda a bãng-a lame. Tags-y n ges-y a Abrahaam sẽn nan yaa bi-bɩɩga, n wʋm t’a yaab a ye sẽn ket n vɩ maana kaset ne bũmb nins sẽn zĩnd sẽn yɩɩd yʋʋm kobs-naase. A sũur tog n da yaa noogo! A Sɛm yãa wẽnemã sẽn da ta zĩig ning nand tɩ sa-kãsengã ni wã. A zĩnda sa-kãsengã sasa, n yã nin-wẽnsã sãoongã. A yãa nebã sẽn wa n fɩɩg hal n sɩng n na n lugl tẽnsã. A Nimrood sẽn wa n lebg tõat n yik n na n me Babɛll gasgã, a maana kaset ne rẽ me. A Sɛm pa naag tõatbã ye. Rẽ n so t’a Zeova sẽn wa n gẽdg buud-goamã, yẽ ne a zakã rãmb ra ket n gomda a Nowe buud-gomdã, rat n yeel t’a Ãdem ne a Hawa sẽn da gomd a soabã. Buud-gom-kãng la a Abrahaam me ra gomda. A Abrahaam sẽn wa n bɩtẽ wã, yaa vẽeneg t’a ra nanda a Sɛm wʋsgo. Sẽn paas menga, a Abrahaam yʋʋmã vẽsgame t’a Sɛm ket n vɩ. Dẽnd tõe tɩ yaa a Sɛm n sõng a Abrahaam t’a bãng a Zeova.

Baa Ur nebã sẽn da pʋʋsd bõn-naandsã, a Abrahaam pa maan wa bãmb ye

6. a) Bõe n wilgd t’a Abrahaam sẽn wʋm bũmb ning sẽn maan sa-kãsengã sasa wã a rɩka yam? b) Bõe la d mi a Abrahaam ne a Saara zugu?

6 Sẽn yaa a soab fãa, a Abrahaam sẽn wʋm bũmb ning sẽn maan sa-kãsengã sasa wã, a rɩka yam. A maana a sẽn tõe fãa n na n tũ Wẽnnaam wa a Nowe. Rẽ n so t’a zãgs bõn-naandsã pʋʋsgo, n da yaa toor fasɩ Ur tẽngã pʋgẽ. Tõeeme t’a zakã rãmb sʋk menga, yẽ a ye n da yaa toore. La a paama pʋg-sõngo. A pagã yʋʋr la a Saara. Ra yaa pʋg-neere, la pa rẽ bal ye. A ra tẽeda a  Zeova ne a sũur fãa. * Baa ne b sẽn da pa tar kambã, b yiibã sẽn da naagd taab n tũud a Zeova wã ra kõt-b-la sũ-noogo. B reega a Lot sẽn yaa a Abrahaam kẽem biigã n na n wubi.

7. Bõe la kiris-nebã tog n maan n dɩk a Abrahaam togs-n-taare?

7 A Abrahaam zɩ n bas a Zeova n tũ Ur bõn-naandsã ye. Yẽ ne a Saara sẽn da rat bal yaa b kell n yɩ toor fasɩ ne b tẽngã neb sẽn da yaa bõn-naands pʋʋsdbã. D sã n dat n paam tẽeb sẽn tar pãnga, d tog n maana wa bãmba. Tõnd me raab segd n yaa d modg n yɩ toor ne neb a taabã. A Zezi ra yeelame t’a karen-biisã ‘ka na n yɩ dũniyã rẽnda,’ la tɩ dũniyã na n kisg-b-la rẽ yĩnga. (Karm-y Zã 15:19.) Sã n mikame tɩ y sẽn yãk yam n na n tũ a Zeova wã, y buudã wall y sakã neb raaga yãmb n base, bɩ y tẽeg tɩ y pa y yembr ye. A Zeova bee ne yãmb wa a sẽn da be ne a Abrahaam la a Saara wã.

Yik n “bas f tẽngã”

8, 9. a) Bõe n maane, t’a Abrahaam pa tol n yĩmi? b) Bõe la a Zeova yeel a Abrahaam?

8 Daar a ye, bũmb n maan t’a Abrahaam pa tol n yĩm ye. Wẽnnaam a Zeova goma ne-a. Biiblã pa togs sẽn yɩ to-to wã fãa ye. A yetame bal tɩ “Wẽnnaam sẽn so naam” waa nin-tɩrg a Abrahaam nengẽ. (Karm-y Tʋʋm 7:2, 3.) Tõe t’a Zeova sẽn yaa yĩngr la tẽng naab sẽn ka to wã tũnuga ne malɛka, n wilg a Abrahaam a ziirã bilf bala. Mams-y n ges-y a Abrahaam sũur sẽn yɩ noog to-to, a sẽn yã welgr kãseng ning sẽn be Wẽnnaam sẽn vɩ wã ne wẽn-faadã a tẽngã nebã sẽn da tũudã sʋkã.

9 Bõe la a Zeova yeel a Abrahaam? A yeel-a-la woto: “Bas f tẽngã ne f buudã n kẽng tẽng ninga mam sẽn na n wilg foomã.” A Zeova pa togs-a sẽn yaa tẽng ning la a rat t’a kẽng ye. A yeelame bal t’a na n wa wilg-a lame. La nanda, a Abrahaam segd n yikame n bas a tẽngã la a buudã n looge. Bãmb sẽn da vɩ zĩig ningã, yik n bas f buud yaa bũmb sẽn pa sakde. Naoor wʋsgo, rao sã n yik n bas a buudu, yaa yel-beedo, tɩ sãnda meng tagsdẽ tɩ kũum n são.

10. Bõe yĩng tɩ d tõe n yeel tɩ pa yɩ nana ne a Abrahaam la a Saara tɩ b yik n bas Ur?

10 Pa yɩ nana ne a Abrahaam t’a yik n bas a ba-yirã ye. Ur da yaa tẽng sẽn tar arzɛka, t’a nebã waoogẽ. (Ges-y zĩ-gũbrã gom-zug sẽn yet tɩ  “Tẽng ning a Abrahaam ne a Saara sẽn yi n basã.”) Tẽn-vaeesdbã wilgame tɩ ro-bɛd n da be Ur, tɩ rot kẽer ra tar  ro-pʋs piig la a yiib bɩ sẽn yɩɩd rẽ, zakã neb la tʋʋm-kambã yĩnga. B ra tara tãn-koe-neeb buud n gãnegd zagsã. Zagsã fãa la bal pʋsẽ koom ra beeme, n paas ko-sols la sagd lobr zĩisi. Ra yĩm-y me t’a Abrahaam ne a Saara ra pa le yaa kom-biis ye. A Abrahaam ra yɩɩda yʋʋm 70, t’a Saara yɩɩd yʋʋm 60. Wa sɩd-sõng fãa sẽn dat t’a pag vɩɩm yɩ noogã, yaa vẽeneg t’a Abrahaam me ra ratame t’a Saara vɩɩmã yɩ noogo, t’a ra nams ye. Mams-y n ges-y b sẽn yẽsd ne taab Wẽnnaam sẽn dat tɩ b maan bũmb ningã zugu. Tags-y n ges-y b yɩɩrã, la sogsg nins sẽn wa b yamẽ wã. A Abrahaam sũur tog n yɩɩ noogo, a Saara sẽn baas n sakã. Wa a sɩdã, a sakame n na n bas a zakã la naar ning b sẽn tarã.

11, 12. a) Bilg-y bũmb nins fãa b sẽn da segd n maan so-toakã yĩnga. b) Tõe tɩ bõe la b maan loogrã daare?

11 Masã, a Abrahaam ne a Saara tara tʋʋm wʋsg so-toakã yĩnga. B na n sɩnga teedã sagbo, n ges b sẽn na n maan to-to kẽndã sasa, la b yãk b sẽn na n bas bũmb ninsã, la b sẽn na n zã wã, b sẽn pa mi b sẽn dabdẽ wã yĩnga. Sẽn tar yõod n yɩɩda, rẽnda b ges ãnd dãmb la b na n peege. A Abrahaam ba a Tera sẽn kʋʋlã na n tũume bɩ? N-ye, a na n tũume, tɩ b ges a yell so-toakã sasa. Yẽ meng n sak n na n tũ, bala kibarã pʋgẽ b yeelame tɩ yaa yẽ n yik ne a zakã rãmb n yi Ur. Wõnda a ra basa bõn-naandsã pʋʋsgo. A Abrahaam kẽem biig a Lot me na n tũume.—Sɩng. 11:31.

12 Loogrã daar wa n taame. Mams-y n ges-y nin-kãensã fãa sẽn tigim taab Ur tẽngã noor n na n loog masã. B wʋka teedã n zɩlg yʋgma wã ne bõensã, n tigim rũms a taabã, tɩ zakã rãmb la tʋm-tʋmdbã fãa yas n gũud loogrã. * Tõe tɩ lebga a Abrahaam la b get masã, n gũud t’a kõ noor tɩ b sɩng kẽna. A Abrahaam sɩd wa n kõo noore, tɩ b rɩk sore, n pa na n tol n le wa Ur ye.

13. Bõe la a Zeova Kaset rãmb wʋsg maand tɩ wilgdẽ tɩ b rɩkda a Abrahaam ne a Saara togs-n-taare?

13 Rũndã-rũndã, a Zeova Kaset rãmb wʋsg yãka yam n na n tɩ zĩnd zĩis nins koe-moondbã raab sẽn yaẽ kãseng n yɩɩdã. Kẽer me yãka yam n na n zãms buud-gom-zẽng n paam n taas neb wʋsg koɛɛgã. Sãnda me modgame n mak koe-moonegã buk bãmb mengã sẽn zɩ n make, bɩ b sẽn da tagsd tɩ pa nana ne-ba. Naoor wʋsgo, yɩl n maan woto pa nana ye. Yaa tɩlae tɩ b sak n mong b mens teed kẽere. Ad woto sɩd seka pẽgre! B rɩkda a Abrahaam ne a Saara togs-n-taare. D sã n tall tẽeb a woto, a Zeova na n  ninga tõnd bark tɩ yɩɩg tõnd sẽn bõn bũmb ninsã. A pa tõe n bas n pa keo sẽn tar-b tẽebã ye. (Heb. 6:10; 11:6) La rẽ yĩnga a keoa a Abrahaam bɩ?

B pasga Efrat kʋɩlgã

14, 15. a) Bilg-y so-toakã sẽn yɩ to-to Ur n tãag Harã. b) Wõnda yaa bõe n kɩt t’a Abrahaam yãk yam n na n zĩnd Harã bilfu?

14 Bilf-bilfã, a Abrahaam ne a nebã wa n lebga so-toagdb sẽn minim rẽ. Mams-y n ges-y a Abrahaam ne a Saara sẽn zao bõang bɩ yʋgemde, b sẽn mi n sig n kẽnda, la b mi n sõsd ne taaba, tɩ bũmb nins b sẽn sẽb rũmsã koɛ-koɛ wã me sõgendẽ, tɩ sokd ne bãmb goamã. Tarẽ-n-tarẽ, sẽn da pa minim-b so-toakã meng wa n minimame, hal tɩ tilg fu-roogo, n siig-a n tɩ tilg zĩig a to pa le namsd-b ye. B sõngda nin-kẽem a Tera masã t’a zombd a bõangã bɩ a yʋgemdã nana-nana. A Abrahaam ne a nebã teesa nug-rɩtg sẽnese, n kẽnd n yɛgd Efrat kʋɩlgã. Beoog sẽn vẽeg fãa, b tara tudb bala.

15 B maana sẽn dat n ta kilo 960, n wa tool n ne Harã rotã sẽn wõnd kapitã. Harã yaa tẽng sẽn tar arzɛka, n be yaang sẽnese, toandbã sẽn tũud soay ninsã sẽn yekd taab zĩig ningã. B yalsa be n tilg b fu-rotã. Tõe tɩ so-toakã ra lebga toog ne a Tera.

16, 17. a) Kaool bʋg la a Zeova maan ne a Abrahaam tɩ keng a raoodo? b) A Abrahaam sẽn wa n be Harã wã, wãn to la a Zeova ning-a barka?

 16 A Tera wa n maana kaalem. Rẽ t’a tara yʋʋm 205. (Sɩng. 11:32) Yellã namsa a Abrahaam, la a paama belsgo, bala a Zeova le goma ne-a. A tẽeg-a-la bũmb ning a sẽn da yeel-a a sẽn wa n ket Urã, la a togs-a bũmb a taab n paase. A yeela a Abrahaam t’a na n lebga “buud sẽn yaa kãseng ba,” la tɩ ne yẽ maasem, dũniyã buud fãa na n tõog n paama barka. (Karm-y Sɩngr 12:2, 3.) Kaool-kãngã Wẽnnaam sẽn maan ne-a wã kenga a raoodo, t’a yik n na n le rɩk sore.

17 B sẽn na n yi Harã wã tɩ teedã b sẽn tog n zã wã lebga wʋsgo, bala a Zeova ninga a Abrahaam barka. Kibarã yetame t’a yika ne “paoong nins fãa yẽ sẽn paamã, ne neb nins fãa yẽ sẽn paam Harã tẽngã.” (Sɩng. 12:5) A Abrahaam sã n na n wa lebga bu-kãseng ba, yaa tɩlae t’a zakã neb lebg kʋʋngo, t’a paam arzɛk la tʋm-tʋmdb me. Pa wakat fãa la a Zeova kõt sẽn tũud-b yẽ wã arzɛk ye. La a kõt-b-la bũmb nins fãa sẽn yaa tɩlae ne-b sẽn na yɩl tɩ b tõog n pids a raabã. A Abrahaam sẽn paam raood kengr woto wã, a yika ne a nebã n sɩd rɩk sore.

Pa yɩ nana ne a Abrahaam la a Saara tɩ b loog n bas naar ning b sẽn da tar Urã ye

18. a) Rabʋr n lebg ra-kãseng Wẽnnaam nin-buiidã kʋdem yɛl pʋgẽ, la bõe yĩnga? b) Togs-y yel-kãsems a taab sẽn maan Nizã kiuug rasem 14 daare. (Ges-y zĩ-gũbrã gom-zug sẽn yaa “Ra-kãseng Biiblã kʋdem yɛlã pʋgẽ.”)

18 B kẽna rasem wʋsgo, n yi Harã n ta Karkemis masã. So-toagdbã sã n yaa kʋʋngo, wae n yaa be la b tũud n pasgd Efrat kʋɩlgã. Wõnda a Abrahaam ne a nebã sẽn pasg kʋɩlgã daare, bõn-kãseng n maane, tɩ rẽ kɩt tɩ daar-n-kãng lebg ra-kãseng Wẽnnaam nin-buiidã kʋdem yɛl pʋgẽ. Yɩɩ yʋʋmd 1943 sẽn deng a Zezi rogmã, kiuug ning b sẽn boond tɩ Nizã wã, a rasem 14 daar la a Abrahaam ne a kʋʋngã pasg kʋɩlgã. (Yik. 12:40-43) Rẽ tɩ b nee a Zeova sẽn kãab a Abrahaam tẽng ningã b nug-goabga. La yaa bõe bal n maan baraarã? Kaoolã Wẽnnaam sẽn maan ne a Abrahaamã sɩnga pidsgu.

19. Bõe me la a Zeova pʋlem a Abrahaam, la tõe tɩ rẽ tẽeg-a-la bõe?

19 A Abrahaam ne a nebã teesa  nug-goabga, n kolg Sɩkɛm, n yals Morɛb tɩ-bɛdã sɛɛgẽ. Beenẽ, a Zeova le goma ne-a. La so-kãnga, a paasame t’a kambã ne a yagensã na n wa sooga tẽn-kãngã. Rẽ yĩnga woto tẽega a Abrahaam bãngr-gomd ning a Zeova sẽn togs Edɛnnã, sẽn yet tɩ “yageng” n na n wa fãag ãdem-biisã bɩ? (Sɩng. 3:15; 12:7) Tõe t’a tẽega rẽ. Tõeeme tɩ yaa wakat kãng la a sɩng n na n bãng tɩ Wẽnnaam dat n tũnuga ne yẽ n pids a raabã.

20. Wãn to la a Abrahaam wilg a Zeova a mi-beoogo, a sẽn zẽk a zugã?

20 A Abrahaam sũur yɩɩ noog wʋsg a Zeova sẽn zẽk a zug woto wã. La yaa vẽeneg tɩ b kẽndã pʋgẽ, b ra maanda gũusg wʋsgo, bala Kanaã nebã ra ket n vɩɩ be. B sẽn wa n ta Morɛb tɩ-bɛdã sẽnesã, a Abrahaam mee tẽn-kugri. B sẽn yi be n wa kolg Betɛllã, a le yals n mee tẽn-kugri. A pʋʋsa ne a Zeova yʋʋre. Wõnda a tagsa a yagensã beoog-daarã sẽn na n yɩ to-to wã, n pelg a pʋg n pʋʋs a Wẽnnaamã barka. Tõeeme me t’a goma a Zeova yell ne Kanaã nebã. (Karm-y Sɩngr 12:7, 8.) Yaa vẽeneg t’a Abrahaam tẽebã ra na n paama makre. La a talla yam-sõngo. A ra pa tagsd naar ning a sẽn da tar Urã ye. A tagsa sẽn wat beoogã yelle. Hebre dãmb 11:10 yetame t’a Abrahaam “ra gũuda tẽng sẽn tar yẽbgr sõma, a tãn-metã ne a naandã sẽn yaa Wẽnnaam.”

21. Bõe yĩng tɩ d yet tɩ d mii yɛl wʋsg Wẽnnaam Rĩungã zug n yɩɩd a Abrahaam, la bõe la y rat n modg n kell n maane?

21 Tẽng ning a Abrahaam sẽn da gũudã yaa Wẽnnaam Rĩungã. Tõnd sẽn tũud a Zeova rũndã-rũndã wã, d mii yɛl wʋsg a Rĩungã zug n yɩɩd a Abrahaam. D miime tɩ Rĩungã naab zoe n dɩta naam saasẽ, la tɩ ka la bilfu, a na n sãama dũni-kãngã. D leb n miime tɩ Rĩungã naab yaa a Zezi Kirist sẽn yaa a Abrahaam yagengã b sẽn da pĩnd n togs hal daar zãr t’a watame wã. A Zeova na n wa vʋʋga a Abrahaam. Ad d sũy na n yɩɩ noogo, d sẽn na n paam n yã-a wã! Wakat kãnga, a na n tõog n bãnga a Zeova raabã sẽn pids to-to wã sõma. Yãmb pa rat n wa yã a Zeova kãabsã fãa pidsg sɩda? Sã n yaa rẽ, bɩ y kell n dɩk a Abrahaam togs-n-taare. Wilg-y tɩ y yaa ned sẽn sakd n mongd a menga, sẽn sakd Wẽnnaam noyã, la sẽn wilgd mi-beoog ne a Zeova, a sẽn bobl-y tʋʋm ninsã yĩnga. Y sã n modg n tall a Abrahaam tẽebã buudu, ra-kãngã sẽn yaa neb “nins fãa sẽn tẽedã ba” wã na n lebga yãmb me ba.

^ sull 1 Sasa kãng tɩ b ra boonda a Abrahaam t’a Abram. Yaa yʋʋm a wãn poor la Wẽnnaam toeem a yʋʋrã tɩ lebg Abrahaam, sẽn dat n yeel tɩ “buud wʋsg ba.”—Sɩng. 17:5.

^ sull 4 A Abrahaam me ra pa a Tera bi-kãseng ye. La naoor wʋsgo, b reng n pʋda yẽ yʋʋrã.

^ sull 6 Sasa kãng tɩ b ra boonda a Saara t’a Sarai. Wẽnnaam wa n toeema a yʋʋrã tɩ lebg Saara, sẽn dat n yeel tɩ “na-bi-poaka.”—Sɩng. 17:15.

^ sull 12 Bãngdb kẽer yetame tɩ b pa tẽed t’a Abrahaam wakatã tɩ nebã ra tara yʋgma b zagsẽ ye. La bãmb meng pa tar kaset sẽn wilgd rẽ ye. Biiblã zĩis wʋsgo, b sõdga yʋgma n naag a Abrahaam paoongã.—Sɩng. 12:16; 24:35.