Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

 SAK PISI

“Mam tẽedame”

“Mam tẽedame”

1. Bilg-y a Mart sũ-sãangã, la y togs bũmb ning sẽn wa ne rẽ wã.

A MART ket n nee a tãoã yaoogã a yamẽ. Yaa yaoog b sẽn tuk tãng bokẽ, n pag a noorã ne kug-bedre. Sũ-sãangã namsda a Mart wʋsgo, tɩ yaa wa kug-kãng la b rɩk n zɩlg-a. A pa tẽed t’a tão a Lazaar a sẽn nong wʋsgã sɩd kiime ye. A kaalmã rasem a naas la woto, la nebã ket n tara yãbre, n wat n pʋʋsd kʋʋrã la b belsd a tãopã.

2, 3. a) A Mart sẽn yã a Zezi wã, maan-a-la bõe? b) A Mart sẽn yeel bũmb ningã wilgda bõe yẽ mengã zugu?

2 Masã, a Mart yas n gomda ne raoa. Yaa a Zezi sẽn da yaa a Lazaar zoa hakɩkã. A sẽn yã a Zezi wã, a sũ-sãangã maneg n paasame, bala, yẽ bal n da tõe n fãag a tãoã. Baasgo, a sẽn paam n sõs ne a Zezi wã bels-a-la wʋsgo. A ra wata b nengẽ Betani sẽn yaa tẽn-bil sẽn be tãng sɛɛgẽ wã, t’a Mart yi n seg-a. B pa sõs n kaoose, la a Zezi nonglmã ne a nimbãan-zoeerã le kenga a raoodo. A soka a Mart sogsgo, n sõng-a t’a tags kũum vʋʋgrã la yẽ mengã tẽebã yelle. B sõsgã kɩtame t’a Mart wa baas n togs gomd sẽn tar pãnga, a sẽn da zɩ n yeele. A yeela woto: “Mam tẽedame tɩ yãmb yaa Kirist Wẽnnaam Biigã sẽn tog n wa dũniyã zugã.”—Zã 11:27.

3 A Mart gom-kãensã wilgdame t’a tẽebã ra tara pãnga. Baa Biiblã sẽn pa gomd a Mart yell wʋsgã, sagls wʋsg la d paamd a kibarã pʋgẽ tɩ tõe n sõng-d tɩ d tẽebã pãng paase. Bɩ d reng n ges kibar ning pʋgẽ b sẽn gom a Mart yell pipi wã.

A “maanda yɩɩre, n sidgdẽ”

4. A Mart ra vɩɩ ne ãnd dãmba, la b fãa zoodã ne a Zezi ra yaa wãn-wãna?

4 Sẽn na maan kiis a wãna, a Lazaar ra ket n vɩɩme n tar keelem. Sãan-kẽeng n da tog n sig b yirã Betani, tɩ b segend b mens n na n deeg-a. Yaa a Zezi Kirist. A Lazaar ne a Mart la a Maari ra yaa ba-biisi, n vɩ ne taab zak a yembre. Bãngdb kẽer yeelame tɩ tõeeme tɩ yaa a Mart la kẽema, bala wõnda yẽ n lʋɩ  taoor n ges tɩ b reeg a Zezi sãando, tɩ wakat ning me, yẽ yʋʋrã la b rengd n pʋde. (Zã 11:5) Bũmb pa wilgd tɩ b baa a ye ra kẽe kãadem ye. Sẽn yaa a soab fãa, b ra yaa a Zezi zo-rãmb meng-menga. A Zezi sẽn na n tɩ moon koɛɛgã Zide tɩ nebã kɩɩs-a la b nams-a wʋsgã, yɩɩ bãmb zakẽ wã la a sig-yã. Sãmbg kae t’a sẽn paam n sigd be wã ra noom-a lame ye. Zakã yaa bãan zĩiga, t’a nebã ra teend a Zezi.

5, 6. a) A Zezi kaagrã sasa, bõe yĩng tɩ ra yaa a Mart n da so tʋʋmã n yɩɩda? b) A Maari sẽn paam t’a Zezi wa na n sõs ne-bã, bõe la a maan-yã?

5 Sẽn yɩɩd fãa, yaa a Mart n da kɩt tɩ b zakã tar yamleoogo, tɩ b yaa neb me sẽn nong sãamb reegrã. Yaa pag sẽn nong tʋʋma. Naoor wʋsgo, yẽ n wɩngd ne zakã tʋʋma. A Zezi sẽn na n sig b yirã so-kãngã wã me, yẽ n da le tar ne tʋʋmã. Tao-tao t’a yãka yam n na n segl rɩbd toor-toore. Bala tõe tɩ b sãanã na n waa ne a tũud-n-taase. Bãmb wakatã, bãng n deeg ned sãand ra tara yõod hal wʋsgo. Sãan sã n da ta, b pʋʋsd-a lame n mok-a, n piid a neooda wã, n waas a naoã, la b bao kaam yũug sẽn noom n sõog a zugã. (Karm-y Luk 7:44-47.) B segd n gesame t’a paam zĩig n gãande, tɩ rɩɩb me ra paoog-a ye.

6 A Mart ne a Maari ra tʋmda wʋsg sẽn na yɩl n deeg a Zezi sõma. Neb kẽer tagsdame t’a Maari sẽn da nong n yɩɩd yaa a paas a bãngre, la baa ne rẽ, a sõnga a Mart ne zakã tʋʋma. La a Zezi sẽn wa wã, a Maari basa a Mart sõngre. A Zezi gesame tɩ yaa segb a sẽn paam n na n zãms-b bũmb wʋsgo. Sɩd me, a maana woto! A pa wõnd b wakatẽ tũudmã taoor dãmb ye. A ra nanda pagbã la a sakd n gomd Wẽnnaam Rĩungã yell ne-ba. Yaa Wẽnnaam Rĩungã yell la a ra gomd a koe-moonegã sasa n yɩɩda. A Maari sẽn paam t’a Zezi na n sõs ne-bã, a zĩndame n kelg neere.

7, 8. Bõe n sãam a Mart sũurã, la a wa n baas n yeelame tɩ bõe?

7 A Mart sũurã tog n sãamame, a Maari sẽn bas a sõngrã. Sẽn yaa rɩbd wʋsg la a rat n segl tɩ tʋʋmã waoogẽ wã, a yɩɩrã maneg n paasame tɩ tiisd a tʋʋmã. A sẽn yuusd ne tʋʋmã t’a yaoã zĩ n pa sõngd-a wã, tõe t’a gãnema a nengã la a gugendẽ tɩ b neẽ tɩ pa noom-a ye. Sã n yɩɩ woto me, a bee bʋʋm. Yẽ a ye pa tõe n tʋm tʋʋm-kãensã fãa ye.

8 A Mart pa tõog a sũur ye. A kʋʋga a Zezi goamã, n sok-a woto: “Zu-soaba, a ka yell ne yãmba, mam yaoã sẽn bas maam m yembr tɩ m tʋmdẽ wã bɩ? Bɩ y yeel-a t’a wa sõng-ma.” (Luk 10:40) Yɩɩ a sũur gomde. Biibl kẽer pʋgẽ menga, b yeelame t’a soka a Zezi t’a yaoã sẽn maandã pa pak-a la? A Mart ratame t’a  Zezi yeel a Maari t’a sẽn maanã pa sõma, la a kɩt t’a yik n sõng-a.

9, 10. a) A Zezi leoka a Mart tɩ bõe? b) Bõe n wilgd t’a Zezi ra pa rat n yeel t’a Mart sẽn tʋmd wʋsgã pa zemse?

9 A Zezi sẽn leok to-to wã tog n linga a Mart. Neb wʋsg me sã n karem kibarã, lingd-b lame. A Zezi maaga a yĩng n leok-a woto: “Mart, Mart, fo maanda yɩɩr n sidgd ne bũmb wʋsgo. Bũmb a yembr n yaa tɩlae, la a Maari yãka bõn-ne-kãnga sẽn na n pa ne-a wã.” (Luk 10:41, 42) A Zezi gomdã võor yaa bõe? A ra rat n yeelame tɩ yaa yĩngã raab n pak a Mart n yɩɩd bɩ? A ra rat n wilgame t’a sẽn tʋmd wʋsg n na n segl rɩɩbã pa zems bɩ?

Baa ne a Mart sẽn da ‘maand yɩɩr n sidgd ne bũmb wʋsgã,’ a sika a meng n sak saglga

10 Ayo. A Zezi ra mii vẽeneg t’a Mart sẽn maanã pa wẽnga, la tɩ yaa a sẽn nong bãmbã. A pa tags me tɩ tʋm wʋsg sẽn na yɩl n deeg sãan sõma yaa wẽng ye. Daar a ye menga, a Matɩe maana “kibs kãseng” a Zezi yĩnga, t’a sak n kẽnge. (Luk 5:29) Pa rɩɩbã seglgã la yellã ye. Yaa a Mart sẽn lʋɩɩs rẽ taoorã. Rɩɩbã seglg ra pak-a lame hal t’a yĩm bũmb ning sẽn tar yõod n yɩɩdã. Bõe la rẽ?

A Zezi sũur yɩɩ noog ne a Mart sẽn deeg-b to-to wã, n miẽ tɩ yaa a sẽn nong-bã yĩnga

11, 12. A Zezi maana wãn n dems a Mart tagsgã ne bʋgsem?

11 A Zezi sẽn yaa Wẽnnaam a Zeova Biig sẽn ka to wã waa a Mart rãmb zakẽ wã, n na n sõs ne-b tɩ b bãng a Zeova la a raabã n paase. Rɩɩbã seglgã la bũmb a taabã fãa yõod pa ta a Zezi sõsgã kelgr ye. Yaa segb a Mart sẽn paam n na n kelg sõsg sẽn na n keng a tẽebã. Pa bũmb sẽn na n le yɩlem ye. Sãmbg kae t’a Mart sẽn bas rẽ n gilgd ne tʋʋmã ra pa noom a Zezi ye. Baoosgo, a basa a Mart t’a maan a yam. * La ra pa segd t’a Mart bao n na n kɩt t’a Zezi modg a Maari tɩ yẽ me bas sõsgã kelgr ye.

12 Rẽ n so t’a Zezi bao n na n dems a Mart tagsgã ne bʋgsem. A boola a yʋʋrã noog-noog sẽn na yɩl n deng n sigs a sũurã, n yaool n wilg-a masã t’a pa tar bʋʋm n na n ‘maand yɩɩr n sidgd ne bũmb wʋsg’ ye. Rɩɩb bilf bal ra sekame. Sẽn yɩɩd fãa, sẽn yaa sõsg sẽn na n keng zood ning b sẽn tar ne Wẽnnaamã. Dẽnd a Zezi ra pa na n tũ a Mart raabã, t’a Maari  kong “bõn-neer” ning a sẽn yãkã, rat n yeel t’a sẽn yãk yam n na n kelg yẽ sõsgã ye.

13. A Zezi sẽn yeel a Mart bũmb ningã wilgda tõnd bõe?

13 Yel-kãngã sẽn maan a Mart rãmb zakẽ wã wõnda yel-bila, la rũndã-rũndã kiris-nebã tõe n paama sagls wʋsg a pʋgẽ. Pa segd tɩ baa fʋɩ tall yõod ne-d n yɩɩg Wẽnnaam goamã kelgr ye. (Luk 11:28) D rat n dɩka a Mart togs-n-taar n yɩ kõatb la neb sẽn nong tʋʋma. La d pa rat tɩ d sã n na n deeg sãan bɩ d ‘maand yɩɩr n sidgd’ ne bũmb nins sẽn pa tar yõod wʋsgã, n kong bũmb nins sẽn na n naf-d n yɩɩdã ye. D sã n wa be ne d tẽed-n-taase, pa b sẽn na n kõ-d rɩ-bɛd bɩ tõnd mengã sẽn na n paam rẽ n kõ-bã n segd n pak ye. Sẽn tar yõod n yɩɩdã yaa d  sẽn na n paam n sõs n keng taab raoodo, la d rɩ d taabã sẽn tar minim ning tũudmã pʋgẽ wã nafa. (Karm-y Rom dãmb 1:11, 12.) Baa d pa paam rɩ-bɛda, d sõsgã tõe n kenga d fãa raood sõma.

B ba-bi-nongrã maana kaalem, la a vʋʋgame

14. Bõe yĩng tɩ d tõe n kɩs sɩd t’a Mart kõo mak-sõng saglsã sakr wɛɛngẽ?

14 A Zezi sẽn sagl a Mart ne bʋgsmã, a reegame la a rɩk yam bɩ? Rẽ bãngr pa toog ye. Tʋm-tʋmd a Zã sẽn na n togs a Mart tãoã kibar sẽn sidgd yĩng wʋsgã, a yeela woto sɩngrẽ wã: “A Zezi nonga a Mart ne a yao wã la a Lazaare.” (Zã 11:5) A Zezi sẽn da sig a Mart rãmb sãandã taa kiis masã. Dẽnd yaa vẽeneg t’a Mart pa yik a sũur wall a tall sũ-kẽk ne a Zezi, a sẽn sagl-a wã ye. A saka saglgã. A sẽn maan woto wã me yaa mak-sõng n kõ tõndo, bala ned kae n yɩɩd saglg ye.

15, 16. a) A Lazaar sẽn wa n ka laafɩ wã, a Mart maana wãna? b) Bõe yĩng t’a Mart ne a Maari sẽn da tẽed bũmb ningã pa yɩ?

15 A Lazaar sẽn wa n ka laafɩ wã, a Mart gesa a yell neere. A maana a sẽn tõe fãa n keng a raoodo, la a sõng-a sẽn na yɩl t’a paam laafɩ. La bʋko, a tãoã bãagã ra tara kengr bala. Beoog sẽn vẽeg fãa, a Mart ne a Maari ra bee a sɛɛgẽ n get a yelle. Tags-y n ges-y a Mart sẽn na n mi n get a tãoã sẽn gãe t’a ninã kuil pʋgẽ, la a tẽegd b sẽn sɩng n be ne taaba, n sõngd taab noog wall toog sasa wã.

16 A Mart ne a Maari sẽn wa n ges tɩ wõnda yellã yɩɩda b nugã, b tʋmame tɩ b tɩ togs a Zezi. A ra bee zĩig sẽn zems rasem a yiib kẽnde, n moond koɛɛgã. B yeela a Zezi bal tɩ: “Zu-soaba, ges-y-yã, yãmb sẽn nong a soabã ka keem ye.” (Zã 11:1, 3) A Mart ne a Maari ra miime t’a Zezi nonga b tãoã, la b ra kɩs sɩd me t’a na n maana a sẽn tõe fãa n sõng a zoa wã. Rẽ yĩnga, b ra tẽedame t’a Zezi na n waame tɩ nan pa kẽ n bõog bɩ? Sã n yaa rẽ me, pa yãk neng ye. A Lazaar konga pãnga.

17. A Mart ra sokda a meng bõe, la a sẽn wʋm t’a Zezi bee sorẽ n watẽ wã bõe la a maan-yã?

17 A Mart ne a Maari yãba b tãoã kaalmã, n ges a mumbã yelle, la b reeg pʋʋsmã nebã sẽn yit Betani la tẽn-kɩremsã n wat n pʋʋsd kʋʋrã. La b ra ket n pa tar a Zezi kibar ye. Tõe tɩ wakat fãa, a Mart ra sokda a meng a Zezi sẽn nan pa wa wã võore. A Lazaar ki tɩ rasem a naase, a Mart wʋmame t’a Zezi bee sorẽ n watẽ. Baa ne a sẽn be sũ-sãams pʋgẽ wã, a yika tao-tao n na n tɩ seg a Zezi, n pa yals n togs a Maari meng ye. Ad ket n yaa pag sẽn tar yẽesem!—Karm-y Zã 11:18-20.

18, 19. A Mart goamã wilgame t’a tẽeda bõe, la bõe yĩng tɩ rẽ sek pẽgre?

 18 A Mart sẽn yã a Zu-soabã, a togs-a-la bũmb sẽn da be yẽ ne a Maari fãa sũurẽ. A yeelame: “Zu-soaba, yãmb sã n da beẽ ka, mam tãoã ra kõn ki ye.” La a Mart ra ket n tẽeda manegre. A tẽebã ra pa ki ye. Rẽ n so t’a paas woto: “Baa masã, mam miime tɩ bũmb ning fãa yãmb sẽn kos Wẽnnaam, Wẽnnaam na n kõo yãmba.” Zĩig pʋgẽ, a Zezi yeela bũmb sẽn keng a Mart raood wʋsgo. A yeel-a-la woto: “Fo tão wã na n vʋʋgame.”—Zã 11:21-23.

19 A Mart tagsame t’a Zezi ra gomda sẽn ki-bã vʋʋgrã sẽn watã yelle. Rẽ n so t’a leok woto: “Mam miime tɩ yẽ na n vʋʋga kũum vʋʋgr wakat sẽn yaa yaoolem daarã.” (Zã 11:24) Ad a sẽn da tẽed rẽ wã sɩd seka pẽgre! Bala baa ne Gʋlsg Sõamyã sẽn da wilgd vẽeneg tɩ sẽn ki-bã na n wa vʋʋgame wã, Zʋɩf rãmbã tũudum taoor dãmb nins b sẽn boond tɩ Sadiseẽ rãmbã ra pa  tẽed rẽ ye. (Dan. 12:13; Mark 12:18) La a Mart ra miime t’a Zezi wilgda nebã tɩ sẽn ki-bã na n wa vʋʋgame, la t’a pʋd n vʋʋga neb sẽn da ki menga, baa a sã n zɩ n vʋʋg ned sẽn ki n maan rasem a naas wa a Lazaare. A ra pa mi a Zezi sẽn na n maan bũmb ning ye.

20. Wilg-y a Zezi ne a Mart goam nins sẽn be Zã 11:25-27 wã võore.

20 Wakat kãng la a Zezi yeel gomd d sẽn pa tol n tõe n yĩmi. A yeela woto: “Mam yaa vʋʋgr la vɩɩm.” Sɩd me, Wẽnnaam a Zeova kõo a Biigã tõog t’a na n wa vʋʋg sẽn ki-bã. A Zezi soka a Mart yaa: “Fo tẽeda woto bɩ?” Rẽ la a Mart togs gomd ning sẽn yaa sag-kãngã gom-zugã. A ra kɩsa sɩd t’a Zezi la Kiristã bɩ Mesi wã, la t’a yaa Wẽnnaam a Zeova Biiga, la tɩ yaa yẽ la a soab ning no-rɛɛsdbã sẽn da reng n togs a waoongã.—Zã 5:28, 29; karm-y Zã 11:25-27.

21, 22. a) Wãn to la a Zezi wilg t’a kʋmda neb nins sẽn be sũ-sãams pʋgẽ wã? b) Bilg-y a Lazaar vʋʋgrã sẽn yɩ to-to.

21 Ned sã n tar tẽeb a woto, nooma Wẽnnaam a Zeova ne a Biig a Zezi Kirist bɩ? Bũmb nins sẽn wẽneg n maan baraar a Mart nifẽ wã leokda sokrã vẽenega. A Mart wudg n tɩ boola a yaoã. Rẽ poore, a Zezi goma ne a Maari ne kʋʋngã sẽn da wa n na n bels-bã, t’a Mart meng yã t’a Zezi sũur sɩd sãama wʋsgo. A Zezi raaga nintãm nebã sʋka, tɩ wilgdẽ t’a mii kũum sẽn zabd ned to-to. A Mart yãa rẽ me. Sẽn paase, a wʋma a Zezi sẽn yeel tɩ b lak kugrã sẽn be a ba-biigã yaoogã noorã.—Zã 11:28-39.

22 A Mart sẽn yaa pag sẽn tagsd neerã yeela zĩig pʋgẽ tɩ woto tɩ kũumã põogame tɩ yaa yũugu, bala taa rasem a naas masã. A Zezi leok-a lame yaa: “Mam ka yeel foo tɩ fo sã n tẽ f na yã Wẽnnaam waoogr sɩda?” Sɩd me, a tẽeme, n yã bũmb sẽn waoog Wẽnnaam a Zeova. Zĩig pʋgẽ bala, Wẽnnaam kõo a Biigã tõog t’a vʋʋg a Lazaare! A Mart sẽn wʋm la a yã bũmb ninsã tog n paa a yamẽ a vɩɩmã tõre. Tags-y n ges-y a Zezi sẽn zẽk a koɛɛg n yeel yaa: “Lazaare, yi!” Nebã wʋma rãamd yaoogã pʋgẽ, t’a Lazaar sɩd yita. A yĩngã fãa ra ket n vila ne pɛɛla, wa b sẽn da vil-a to-to n yaool n na n tɩ mum-a wã. A yi n yalsa yaoogã noore, t’a Zezi yeel tɩ b “vilg pɛɛlã n bas-a t’a kẽnge.” Hakɩka, a Mart ne a Maari sũ-noogã pa tõe n bilg ye. Sãmbg kae tɩ b wudg n mobga b tãoã. (Karm-y Zã 11:40-44.) A Mart sũ-sãamsã fãa saa soee!

A Mart sẽn tall tẽeb ne a Zezi wã, a paama keoore, bala yẽ ne a Maari yãa b tãoã vʋʋgrã

23. Bõe la a Zeova ne a Zezi rat ne b sũy fãa n maane, la yaa tɩlae tɩ y maan bõe?

23 Kiba-kãngã wilgdame tɩ b sẽn yet tɩ sẽn ki-bã na n  vʋʋgame wã pa gom-vɩɩd ye. Biiblã n yet woto hal tɩ kengd raoodo. A buud zoe n zĩndame tɩ yaa kaset tɩ tõeeme. (Zoob 14:14, 15) A Zeova ne a Biigã rata ne b sũy fãa n keo neb nins sẽn tar tẽebã, wa b sẽn keo a Mart ne a Maari la a Lazaarã. B na n wa keoa tõnd me woto, d sã n tall tẽeb sẽn tar pãnga.

“Yaa a Mart n segle”

24. Bõe la Biiblã yeel a Mart zugu, tɩ rẽ poor tɩ b pa le gom a yelle?

24 Biiblã kibar a to pʋgẽ me la b gom a Mart yelle. Yɩɩ a Zezi kũumã ket tɩ rasem a wãn bala. A Zezi sẽn da mi tɩ b na n wa nams-a lame wã, a yãka yam n na n tɩ maan rasem a wãn Betani, a Lazaar dãmb zakẽ wã. A sã n be beenẽ n dat Zerizalɛm, a tog n kẽna kilo a tãabo. A Zezi ne a Lazaar ra bee wãoor a Sɩmo zakẽ n dɩtẽ. Kibarã pʋgẽ, b yeelame tɩ “yaa a Mart n segle.” Rẽ poore, b pa le gom a Mart yell ye.—Zã 12:2.

25. Bõe yĩng tɩ d sẽn paam tɩ pagb sẽn nong tʋʋm wa a Mart be d tigimsẽ wã yaa barka?

25 Ad a Mart sɩd yaa pag sẽn nong tʋʋma! Biiblã sẽn na n gom a yell pipi wã, b wilgame t’a ra tʋmdame. B sẽn na n gom a yell yaoolmã me, b wilgame t’a ra tʋmdame. La fãa ra yaa sẽn na yɩl n segl rɩɩb n kõ neba. Rũndã-rũndã, pagb sẽn nong tʋʋm wa a Mart bee kiris-neb hakɩkã tigimsẽ. Woto yaa bark tɛkẽ! Pʋg-kãensã tʋmda ne yẽesem, n yaa kõatba. Wakat fãa, b wɩngda ne a Zeova tʋʋmã, la b tʋmd b taabã sõngr yĩnga, n wilgd b tẽebã. La rẽ yĩnga, a Mart kell n talla a tẽebã bɩ? Wõnda a kell n talla a tẽebã. Sã n yaa rẽ, a talla yam, bala zu-loe-kãsems n da ket taoore.

26. A Mart tẽebã sõng-a lame t’a maan bõe?

26 Rasem a wãn poor bal la a Mart Zu-soabã a sẽn nong wʋsgã maan kaalem, tɩ yɩ tɩlae t’a tõog toogo. Sẽn paase, zãmb-dãmb nins sẽn kʋ a Zu-soabã ra baooda a Lazaar me n na n kʋ, a vʋʋgrã sẽn kɩt tɩ neb wʋsg tẽed a Zezi wã yĩnga. (Karm-y Zã 12:9-11.) Tarẽ-n-tarẽ, kũumã wa n welga a Mart ne a ba-biisã sẽn da nong taab wʋsgã. D pa mi sẽn yɩ wakat ninga, la sẽn yɩ to-to wã ye. D sẽn mi bal yaa t’a Mart tẽebã sẽn da tar pãngã sõng-a lame t’a tõog toog a yõor tɛka. Rẽ n so tɩ rũndã-rũndã kiris-nebã segd n dɩk a Mart togs-n-taare, n tall a tẽebã buudu.

^ sull 11 Pipi kiris-nebã wakatẽ, Zʋɩf rãmbã ra pa wae n basdẽ tɩ pagbã naagd karengã yell pʋgẽ ye. Ra yaa zakã yell gesg la b zãmsd pagbã n yɩɩda. Dẽnd tõeeme t’a Mart ra getame tɩ pa zems tɩ karen-saamb zãmsd neb tɩ pag zĩ be n kelgdẽ ye.