Lutani apo pali nkhani

Lutani apo pali mitu ya nkhani

Kasi Chisopa Nacho ni Bizinesi?

Kasi Chisopa Nacho ni Bizinesi?

 Kasi mukuwona kuti pasono visopa vinandi vikuŵika mtima chomene pa kupanga ndalama kuluska kovwira ŵanthu kuti ŵasopenge Chiuta? Visopa ivi vikulipiska para vyapharazga uthenga wawo kweniso kuguliska vinthu vyakupambanapambana. Ŵalongozgi ŵanandi ŵa visopa ivi ŵakupokera malipiro ghakukwera chomene ndipo ŵakukhala umoyo wapachanya. Wonani viyelezgero vichoko waka ivi:

  •   Kafukufuku munyake wakulongora kuti bishopu munyake wa tchalitchi la Katolika wakagwiliskira ntchito ndalama za mpingo pakulipira ndege izo wakakwera maulendo pafupifupi 150, na galimoto zakudura chomene izo wakakwera maulendo pafupifupi 200 mu vyaka 13 pera. Wakagwiliskiraso ntchito ndalama zakujumpha madola 4 miliyoni pakunozga nyumba ya tchalitchi iyo wakakhalanga.

  •   Muliska munyake ku Africa para wakusopeska ŵanthu masauzandi ghanandi ŵakwiza. Tchalitchi la munthu uyu likuguliska vinthu vyakupambanapambana—nga ni “mafuta ghatuŵa,” tumathaulo na matisheti. Nangauli ŵanthu awo ŵakwiza kuzakasopa mu tchalitchi ili mbakavu, kweni iyo ni musambazi chomene.

  •   Mapiri ghaŵiri pa mapiri ghanayi ghatuŵa gha Chibuda, ghakumanyikwa chomene chifukwa chakuti ni malo mabizinesi. Nakuti Tempile lakumanyikwa chomene la Shaolin likuchita mabizinesi ghakupambanapambana ndipo mulongozgi wake wakumanyikwa kuti ndiyo ni “mulara wa bizinesi.”

  •   Ŵamalonda ŵanandi ku America ŵakutemwa kuchema ŵanthu ŵavisopa kuti ŵazakachitiske tumitheto tunyake twa chisopa ku malo ghawo gha bizinesi kweniso kupharazgira ŵantchito ŵawo.

 Kasi mukujipulika wuli mu mtima para mukuwona visopa ivyo vikuŵika mtima pa kuchita bizinesi? Kasi muli kujifumbapo umo Chiuta wakuwonera ŵanthu awo ŵakukhumba kusanga ndalama pa vinthu vya chisopa?

Kasi Chiuta wakuwona wuli nkhani ya kusazga chisopa na bizinesi?

 Chiuta wakuzomerezga yayi kusazga chisopa na bizinesi. Baibolo likulongora kuti mu nyengo yakale, iyo wakakondwanga yayi na ŵasembe awo ŵakatenge ŵakumwimira uku ŵakusambizgira “malipiro.” (Mika 3:11) Chiuta wakakwiyanga na ivyo ŵalongozgi ŵanyake ŵakachitanga pakuzgora nyumba yake yakusoperamo kuŵa “mphanji ya ŵakupoka vyaŵene.”—Yeremiya 7:11.

 Yesu wakalongora umo Chiuta wakujipulikira na ŵanthu awo ŵakugwiliskira ntchito chisopa kuti ŵasangirengepo ndalama. Pa nyengo iyo Yesu wakaŵa pa charu chapasi, ŵalongozgi ŵa visopa ŵakazomerezganga ŵanthu ŵamalonda kuchita bizinesi zawo mukati mwa tempile la mu Yerusalemu. Ŵanthu aŵa ŵakalyeranga masuku pa mutu ŵanthu awo ŵakapukwanga nadi kusopa. Mwachikanga Yesu wakaŵachimbizga ŵamalonda ŵapusikizgi aŵa mu tempile, na kuŵaphalira kuti: “Lekani kuzgora nyumba ya Adada kuŵa nyumba ya malonda!”—Yohane 2:14-16.

 Yesu wakalongoraso maghanoghano gha Chiuta kwizira mu ivyo wakachitanga pa uteŵeti wake. (Yohane 8:28, 29) Iyo wakaŵalipiskanga yayi ŵanthu para waŵasambizga vya Chiuta. Wakakhumbanga kumulipira yayi para wachita minthondwe, nga nkhuleska ŵanthu, kuchizga ŵalwari, na kuwuska ŵakufwa. Yesu wakasangirapo mwaŵi yayi pa uteŵeti wake kuti wajiwunjikire usambazi, wakaŵavya nanga ni nyumba yake.—Luka 9:58.

Kasi Ŵakhristu ŵa mu nyengo yakale ŵakachitanga wuli kuti ŵaleke kusazga kusopa na bizinesi?

 Yesu wakaphalira ŵalondezgi ŵake kuti ŵaleke kukhumba kusangirapo ndalama pa vinthu vyakukhwaskana na kusopa ivyo ŵakachitanga. Iyo wakati: “Mukapokera kwawanangwa, pelekani kwawanangwa.” (Mateyu 10:8) Ŵalondezgi ŵa Yesu aŵa, awo pamanyuma ŵakamba kumanyikwa kuti Ŵakhristu, ŵakapulikira ulongozgi wa Yesu. Wonani viyelezgero vichoko waka ivi:

  •   Munthu munyake wakuchemeka Simoni, wakakhumbanga kuti nayo waŵe na mazaza, ntheura wakayezga kuti wamupe ndalama mpositole Petrosi, uyo wakaŵapo apo Yesu wakachitanga uteŵeti wake pano pa charu chapasi. Petrosi wakakana nyengo yeneyiyo ndalama izo Simoni wakakhumbanga kumupa, na kumuphalira mwachikanga kuti: “Uparanyike lumoza na siliva lako, chifukwa ukughanaghana kuti ungagura chawanangwa cha Chiuta na ndalama.”—Milimo 8:18-20.

  •   Mpositole Paulosi wakumanyikwa kuti wakaŵa muteŵeti wakwendakwenda. Nangauli wakateŵetera mipingo ya Chikhristu kwa vyaka vinandi, kweni wakaghanaghanapo yayi vya kuti wasangirepo ndalama pa uteŵeti wake. Iyo na Ŵakhristu ŵanyake ŵakaŵa ‘ŵakusaska mazgu gha Chiuta nga ni umo ŵanthu ŵanandi ŵakachitiranga yayi.’ (2 Ŵakorinte 2:17) Lekani Paulosi wakalemba kuti: “Apo tikamupharazgiraninge makani ghawemi gha Chiuta, tikagwiranga ntchito usiku na muhanya mwakuti tileke kuŵika mphingo yikuru pa yumoza wa imwe.”—1 Ŵatesalonika 2:9.

 Mbunenesko kuti Ŵakhristu ŵa mu nyengo yakale aŵa ŵakakhumbikwanga ndalama kuti ŵalipilire vinthu vinyake pa ntchito yawo yakupharazga kweniso kovwira ŵanji. Kweni ŵakalipiskanga yayi pa ivyo ŵakachitanga pakovwira ŵanji kuti ŵasopenge Chiuta. Ŵanthu ŵakasankhanga ŵekha kupeleka, kuyana na fundo izo zili musi izi:

  •   2 Ŵakorinte 8:12: “Chawanangwa icho munthu wakupeleka kufumira pasi pa mtima ndicho Chiuta wakukondwa nacho, chifukwa Chiuta wakukhumba kuti munthu wapelekenge ivyo wangafiska, ivyo wangatondeka kufiska yayi.”

     Ng’anamuro lake: Chakuzirwa chomene ntchifukwa icho munthu wakupelekera, unandi wa ivyo wapeleka yayi.

  •   2 Ŵakorinte 9:7: “Waliyose wachite umo wadumulira mu mtima wake, mwakukwenyelera yayi panji mwakuchichizgika, chifukwa Chiuta wakutemwa uyo wakupeleka mwakukondwa.”

     Ng’anamuro lake: Chiuta wakukhumba yayi kuti munthu wachitenge kuchichizgika kupeleka. Iyo wakukondwa chomene para munthu wakupeleka chifukwa chakuti wakhumba yekha kuchita nthena.

Ntchivichi icho chichitikirenge chisopa icho chikulyera ŵanthu masuku pa mutu sonosono apa?

 Baibolo likuyowoya pakweru kuti Chiuta wakuzomerezga visopa vyose panji mtundu uliwose wakusopa yayi. (Mateyu 7:21-23) Mwachiyelezgero, uchimi unyake wa mu Baibolo ukuyaniska chisopa chautesi na muhule chifukwa chikukolerana na maboma pa kupanga ndalama kweniso kulyera ŵanthu ŵa mitundu yose masuku pa mutu. (Chivumbuzi 17:1-3; 18:3) Uchimi uwu ukulutizga kuyowoya kuti sonosono apa Chiuta weruzgenge chisopa chautesi.—Chivumbuzi 17:15-17; 18:7.

 Pasono nthena, Chiuta wakukhumba yayi kuti vinthu viheni ivyo chisopa chautesi chikuchita vipuluske ŵanthu panji kuŵatondeska kuŵa pa ubwezi uwemi na iyo. (Mateyu 24:11, 12) Iyo wakuchiska ŵanthu ŵa mitima yiwemi kuti ŵasambire umo ŵangamusopera mwakuzomerezgeka na kufumamo mu chisopa chautesi.—2 Ŵakorinte 6:16, 17.