Kalap go long lista

Kalap go long lista bilong ol tok

Sampela Save Long Sik Malaria

Sampela Save Long Sik Malaria

Lain World Health Organization i tok, long yia 2013 winim 198 milion man i bin kisim sik malaria, na klostu 584,000 man i dai long dispela sik. Long olgeta 5-pela 5-pela man i dai long dispela sik, 4-pela em ol pikinini em ol i no winim yet 5-pela krismas. Dispela sik i stap long planti handret kantri, olsem na ol man i ting klostu 3.2 bilion man inap dai long sik malaria.

1 SIK MALARIA EM WANEM SAMTING?

Ol binatang i save kamapim sik malaria. Taim man i kisim malaria, het bilong em na olgeta masol na join bai pen, bodi bilong em bai go hat o kol tru, em bai pilim airaun, na tu, em bai traut. Ol mak bilong sik malaria bai kamap long man inap planti taim namel long 48 na 72 aua samting. Tasol i no olgeta man i pilim olsem, long wanem, sampela i karim dispela sik inap longpela haptaim, na tu, i gat narapela narapela binatang bilong malaria.

2 MAN I KISIM SIK MALARIA OLSEM WANEM?

  1. Ol man i kisim sik malaria taim meri moskito (Anopheles) i kaikaim ol, na nau ol binatang bilong kamapim sik malaria i go insait long blut bilong man. Ol i kolim ol dispela binatang olsem Plasmodia.

  2. Ol dispela binatang i save go na stap long ol sel bilong liva bilong man i gat malaria, na ol i go kamap planti.

  3. Taim wanpela sel bilong liva i bruk, ol dispela binatang i save go insait long retpela sel bilong blut, na i go kamap planti.

  4. Taim wanpela retpela sel bilong blut i bruk, ol dispela binatang i save go long planti arapela retpela sel bilong blut.

  5. Taim ol retpela sel bilong blut i bruk, nau man i gat sik malaria bai pilim sampela senis long bodi olsem yumi bin stori pinis.

3 ROT BILONG ABRUSIM SIK MALARIA

Sapos yu stap long ples we planti man i kisim sik malaria . . .

  • Orait i gutpela long slip aninit long taunam. Pastaim yu mas

    • spreim marasin bilong kilim i dai ol binatang.

    • sekim olsem taunam i no bruk.

    • putim arere bilong taunam i go aninit long matres.

  • Spreim marasin olsem motin samting long haus bilong kilim i dai ol binatang.

  • Pasim ol dua na windo long flaiwaia, o haus i mas gat eakon na fen samting, na bai i no gat ol moskito long haus.

  • Werim ol klos i gat braitpela kala, na tu, klos i mas karamapim gut bodi.

  • I gutpela long stap longwe long hap we i gat wara na bus samting, long wanem, em ples we ol moskito i save putim kiau long en.

  • Taim yu kisim sik malaria, orait kwiktaim go lukim dokta bilong kisim helpim.

Sapos yu tingting long go long ples we planti man i kisim sik malaria, orait yu ken mekim ol dispela samting . . .

  • Paslain long yu go, kisim sampela save moa long dispela ples. I gat kain kain binatang bilong sik malaria, olsem na em i bikpela samting long save long wanem kain binatang i stap long dispela ples, na bai yu ken kisim marasin i stret long helpim yu. Na tu, yu ken toktok long dokta bilong yu long sampela hevi yu gat long sait bilong helt.

  • Taim yu go long ples we planti man i kisim sik malaria, orait yu ken bihainim ol stiatok i stap long dispela atikol.

  • Taim yu kisim sik malaria, orait yu mas hariap long go long haus sik bilong kisim helpim. Bai yu luksave long ol mak bilong sik malaria namel long 1-pela na 4-pela wik.