Baote Wayire kultanno xagge halaaleho. Maganu Baote Waa abbinohu busha manna hunateeti; ikkirono isi dancha mannanna saada gatisate Nohi markaawe seekkanno gede hajajino. (Kalaqama 6:11-20) Baote Wayi xagge, “Maganunnihu Qullaawu Ayyaani kulanna” borreessinoonni Qaalisi giddo borreessantino daafira halaale ikkitinota ammanneemmo.—2 Ximootewoosi 3:16.

•  Nooreetinso maattote?

•  Baote Wayi dirrinohu mayiraati?

•  Hakkawaro mannu Baote Wayi daannota afino?

•  Nohi markaawe hiittoote?

•  Nohi markaawe seekke gudinohu mageeshshi diri giddooti?

•  Lolahu daafira kultanno xagge, maattonna masalo

 Qullaawu Maxaafi, Nohi addinta heeˈrino mancho ikkinotanna Baote Wayire kultanno xaggeno maatto woy masalo ikkitukkinni halaale ikkitinota kulanno.

•   Qullaawu Maxaafi borreessaano Nohi uullate aana heeˈrino mancho ikkinota ammantanno. Lawishshaho, Qullaawu Maxaafi borreessaano Iziranna Luqaasi xagge borreessitinohu seekkite xiinxalliteeti; insa Israeelete daga rumushshire borreessitu woyite Nohi suˈma qummi assitino. (1 Duduwo 1:4; Luqaasi 3:36) Wongeelu borreessaano Maatewoosinna Luqaasi, Yesuusi Nohinna Baote Wayi daafira coyiˈrinore borreessitino.—Maatewoosi 24:37-39; Luqaasi 17:26, 27.

   Qoleno, masaalaanchu Hiziqeelinna soqqamaasinchu Phaawuloosi, Nohi ammanatenna keeraanchimmate dancha lawishsha ikkinota kultino. (Hiziqeeli 14:14, 20; Ibiraawoota 11:7) Insa horonta heeˈre egenninokki mancho ammanate dancha lawishshaati yite borreessitannoni? Konninni huwata dandiineemmonte gede, Nohinna wolu ammanamino manni dancha lawishsha ikka dandiinohu addinta heeˈrino manna ikkino daafiraati.—Ibiraawoota 12:1; Yaiqoobi 5:17.

•   Qullaawu Maxaafi Baote Wayi daafira tittire kulanno. Qullaawu Maxaafi Baote Wayi daafira kulanno woyite, maatto woy masalo kullannihu gede “Biˈre birqiiqa” woy “Biˈree waro” yee dihanafanno. Hatteentenni, Baote Wayi ledo xaadooshshe afidhino coyibba ikkitino diro, agananna barra bade kulanno. (Kalaqama 7:11; 8:4, 13, 14) Qoleno Qullaawu Maxaafi, Nohi markaawe mageeshshitero xawise kulanno. (Kalaqama 6:15) Qullaawu Maxaafi togo tittire kulasi, Baote Wayi addinta ikkinore ikkinota leellishshanno.

 Qullaawu Maxaafi kulanno garinni, Baote Wayi dirrara albaanni “mannu bunshe baattote aana batidhino.” (Kalaqama 6:5) Qoleno, uullate aana finqillenna amanyootu maaeelle batidhino daafira, “baatto Maganu illera bushshe [leeltino].”—Kalaqama 6:11; Yihuda 6, 7.

 Tenne baala bunshe giddo rooriiditera kaima ikkitinori busha sokkaasine ikkitinota Qullaawu Maxaafi kulanno; tini sokkaasine meento adhitara iiminni dirritinoreeti. Insa iltinori Nefiliimi yinanni ooso, hakkawari mannira heeshsho qarra ikkitanno gede assitino. (Kalaqama 6:1, 2, 4) Maganu uullate aaninni bunshe hunanna danchu manni haaro ikke dancha heeshsho heeˈra hanafanno gede assa hasiˈrino.—Kalaqama 6:6, 7, 17.

 Ee afino. Maganu maa assara hedinoro Nohira kulinosi; qoleno maatesinna saada gatisate markaawe seekkanno gede hajajinosi. (Kalaqama 6:13, 14; 7:1-4) Nohi, bao dagganni noota kule manna qorowisiisino; insa kayinni isi yiinore lashshi assite agurtino. (2 Pheexiroosi 2:5) Qullaawu Maxaafi, “Baote wayi daye baalanka fee haaˈre haˈra geeshsha diaffino [“diwodanchitino,” Haaro Alame Tiro]” yaanno.—Maatewoosi 24:37-39.

 Nohi markaawe, shoole midaado afidhinote jawa saaxineeti; seendille mite 133 meetire, halaˈlinye 22 meetire, hattono uurrinsha 13 meetire ikkitanno. a Markaawe seekkinoonnihu danchu haqqinniiti (hoonchu sircho ikkara dandaanno); qoleno giddoyidiranna gobbayidira qixiraani yinanni suwe xallinoonni. Qoleno markaawe sase fooqe woy dirima afidhinotenna batinye kifilla noote. Cufana seekkinoonnihu midaadohooti; qoleno tuana woy maskoote seekkinoonni. Markaawete aana wayi eelannokki gede, iimiidi gotti yiinoha ikkara dandaanno.—Kalaqama 6:14-16.

 Qullaawu Maxaafi, Nohi markaawe seekke gudinohu kageeshshi diri giddooti yee bade dikulanno; ikkirono, lowo diri giddo seekke gudinota huwata dandiinanni. Nohihu umi qaaqqi ilami yannara, isira 500 diro saˈˈannosi; qoleno Baote Wayi dirri woyite isi 600 diri manchooti. b—Kalaqama 5:32; 7:6.

 Maganu, Nohi markaawe seekkanno gede hajajinohu, Nohi ooso lophite seenne adhitu gedensaanniiti; kuni ikkinohu mitu 50 woy 60 diri giddo ikkara dandaanno. (Kalaqama 6:14, 18) Hatto ikkiro, Nohi markaawe seekke gudinohu 40 woy 50 diri giddooti yaa dandiinanni.