Kanan witsanqa më tsëchömi pornografïaqa kan. * Tsëtaqa televisionchö, röpakunapaq y maskunapaq musyatsikïkunachö, müsicachö, Internetchö, pelïculakunachö, vidëu juëgukunachö, tsëllaraq yarqamushqa celularkunachö y maskunachömi tarintsik. Pornografïataqa pï më nunakunam reqiyan. Pasaq watakunapitapis masmi, kanan witsanqa mëtsikaq nunakuna rikëkäyan ( “Pornografïapaq musyatsikïkuna” neq recuadruta rikäri).

Jina nunakuna (runakuna) pornografïa asuntupaq imata niyanqampis cambiëkanmi. Juk profesöram nirqan unë witsanqa pornografïata alläpa rakcha y mëlanëpaq rurëkunatanö rikäyanqanta, peru kanan witsanqa manana alläpa rakchatanönatsu rikäyanqanta.

¿Qamqa ima ninkitaq? ¿Mana imachöpis dañakoqtanöku o wanutsikoq venënutanöku rikanki? Jesusmi nirqan: “Alli caq monteqa alli frutallatam wayun; peru mana alli caq monteqa mana alli frutatam wayun” (Mateu 7:17). ¿Imamantaq pornografïa chätsikun? Tsëta musyanapaqqa yachakurishun kima (kimsa) asuntukunapita.

YACHAQKUNA NIYANQAN: Pornografïa rikëqa viciumanmi tikrarinman, tsëmi tsëta estudiaq nunakunaqa crack nishqan drögawan igualanqanta niyashqa.

Internetchö pornografïa rikëwan viciuyoq kashqa Brianmi * kënö nin: “Tsëta rikanqä höraqa manam imapis michämaqtsu. Drogashqa cuentam kaq kä. Y alläpa mana alli sientikurmi karkaryaq kä y peqäpis (umäpis) nanaq. Imëkanöpam jaqita munarqä, peru jaqinäpaqqa atska watakunaran pasarqan”.

Pornografïa rikëwan viciashqakunaqa pakëllapam rikäyan. Tsëmi tsë viciuyoqkunaqa wakinkunapita rakikäyan, penqakoq kayan, alläpa yarpachakuyan, llakishqa puriyan y imapitapis raslla piñakuyan. Y wakinkunaqa wanutsikïmampis pensayanmi. Internetpita pornografïata celularninman cada junaq jorqaq Sergium kënö nin: “Japallämi kakïta munaq kä y manam imanöpis këta puëdirqätsu. Imapaqpis mana sirweq, culpayoq, japallä y wichqarëkaqnömi sientikoq kä. Alläpa penqakushqa y mantsakashqam këkarqä yanapakïta mañakunapaqqa”.

Pornografïata juk rätulla y ichikllatapis rikarqa, alläpa llakikïmanmi chäratsimashwan. Pornografïa asuntuta estudiaq Judith Reisman tsëpaq parlarnin kënö nirqan: “Kë pornografïata rikëqa, peqachömi grabashqa cuenta quedarin y juknöpanam pensar qallatsin, peqachömi cira cuenta imëpis këkanlla, y tsë qonqakänampaqqa alläpa sasaran (ajaran) y höraqa manam qonqëta puëdiyantsu”. 19 watayoq Susanmi Internetchö këkar mana pensëkar illaqpita pornografïata rikëkurqan y tsëpitam tsë viciuyoq tikrarirqan, pëmi këta willakun: “Tsë rikanqäqa kananyaqmi peqächö imëpis këkanlla. Mana pensanqä höram yarpënïman ras chäramun. Manachi imëpis tsëtaqa qonqëta puëdïkushaqtsu”.

IMATATAQ KËPITA YACHAKUNTSIK: Pornografïaqa esclävumanmi tikratsikun y alläpam dañan rikaqninkunata (2 Pëdru 2:19).

YACHAQKUNA NIYANQAN: “Pornografïaqa casädu kawakïtam y familiakunatam ushakätsin.” (The Porn Trap [Pornografïapa toqllankuna], Wendy y Larry Maltz nishqankunapa.)

Pornografïaqa casädu kawakïtam y familiakunatam dañan . . .

• . . . confianakïta, casädu kawakïchö punukïta y kuyanakïta ichikpa ichikpa ushakätsir (Proverbius 2:12-17).

• . . . kikinkunapa munëninkunallatana ashiyänampaq, unënöna mana kuyanakuyänampaq y pununakurnimpis manana kushitsinakuyänampaq (Efesius 5:28, 29).

• . . . mana alli pensëkunata y munëkunata miratsirnin (2 Pëdru 2:14).

• . . . qowanwan o warminwan pununakurnin melanëpaq mana alli rurëkunata ruranampaq animarnin (Efesius 5:3, 4).

•   . . . pensëninwan o rasumpa jukwan majanta engañanampaq animarnin (Mateu 5:28).

Casädukuna mana traicionanakuyänampaqmi Bibliaqa mandakun (Malaquïas 2:16). Traicionanakïqa casädu kawakïtam rakikëman y divorciakïman chätsin, tsëqa hasta wamrakunatapis alläpam sufritsin.

Jinamampis, pornografïaqa hasta wamrakunatapis mana allimanmi chätsin. Jina Brianmi kënö nin: “Chunka watayoq këkarmi pukllëkarnin papänïpa pornografïa revistankunata taririrqä. Tsë rikë munë noqachö imanir yurinqanta mana musyëkarpis, pakëllapam rikar qallëkurqä. Tsënömi qallëkurqä tsë mana alli costumbriyoq hasta mayor tikranqäyaq”. Atska estudiukunam rikätsikun pornografïata rikaq wamrakunaqa, wamra kayanqampita patsë jukwan jukwan punukïman, maqanakur lluta punukïman chätsita puëdinqanta, y tsënö winashqakunaqa manam musyayantsu kawëninkunachö imata munayanqantapis.

IMATATAQ KËPITA YACHAKUNTSIK: Pornografïaqa venënu cuentam kuyanakïta ushakätsin, jina nanatsikïta y sufrimientutam apamun (Proverbius 6:27).

BIBLIA YACHATSIKUNQAN: “Tsaymi imayca wañutsirnin ushacätsignö dëjayay llapan mana alli ruraycunatawan cay jutsa ruraycunata: Ollgopis warmipis llutan mana allicunata ruracarnin jucnin jucninwan puricuyta, tucuyläya jutsa ruraycunata y pitapis ricaparnin munapayta, mana allita yarparnin imaycapagpis ayrajayta. Tsaynö jucpa imantapis munaparnin alläpa ayrajaymi, imayca ïdolocunata adoragnö caycäyan” (Colosensis 3:5, NTCN).

Juk parlakïchöqa, Jehoväqa * alläpam chikin pornografïata. Peru manam alläpa rectu karnintsu. Pëqa ollquwan warmi pununakuyänampaqmi rurashqa, tsëtaqa rurarqan casädu kawakïchö ishkankuna kushitsinakuyänampaq, jukllëllanö kawakuyänampaq y wamrankuna kanampaqmi (Santiägu 1:17).

Tsëqa, ¿imanirtaq nishwan Jehovä pornografïata chikinqanta? Rikärishun wakin kaqkunallata:

• Nunakunapa kawëninta pornografïa mana alliman chätsinampaq kaqtam Jehoväqa musyan (Efesius 4:17-19).

• Kuyamarnintsikmi munantsu sufrinata (Isaïas 48:17, 18).

• Casädu kawakïta y familiakunatam tsapëta munan (Mateu 19:4-6).

• Limpiu shonquyoq nuna y wakinkunata respetanatam munan (1 Tesalonicensis 4:3-6).

• Partintsikkunata respetanata y alli utilisänatam munan (Hebrëus 13:4).

• Jehoväqa musyanmi pornografïata rikëqa, pununakï asuntuta mana allimampa rikänapaq pensatsikunqanta, ollqupis warmipis kikinkunapa munëninllatana ashiyänampaq y Satanas munanqannö tsë asuntuta rikänapaqpis pensatsikunqanta (Genesis 6:2; Jüdas 6, 7).

IMATATAQ KËPITA YACHAKUNTSIK: Pornografïaqa, nuna Dioswan amïgu kënintam ushakäratsinmam (Romänus 1:24).

Tsënö kaptimpis, tsë viciupita yarqïta munaqkunataqa Jehoväqa alläpam llakipan. Bibliam kënö nin: “Jehoväqa llakipäkoqmi y alläpa allim, mana ras piñakoq y alläpa kuyakoqmi. [...] Musyanmi imanö rurashqa kanqantsikta, y yarpanmi allpapita rurashqa kanqantsikta” (Salmu 103:8, 14). Pëman witiyänampaqmi Diosqa humildi kaqkunata invitan, tsënöpa ministinqantsik höra ‘ancupäkïninta tarinapaq, y alli queninwan yanapecamänapaq’ (Hebrëus 4:16; rikäri  “¿Imanötaq pornografïapita librakushwan?” neq recuadruta).

Mëtsikaq nunakunam Diospa yanapakïninta chaskikuyashqa. ¿Yanapashqaku? Rikärishun mana alli munëninkunata wakinkuna imanö jaqiyanqanta, Bibliam kënö nin: “cananqa Diosnintsicmi Teyta Jesucristurecur y Santu Espiriturecur, limpiu shonquyoqtana, pellapaqna cayänequipaq, y alli cayänequipaq ticrararatsiyäshushqanqui” (1 Corintius 6:11). Tsë nunakunaqa acuerdum kayan apostul Pablu kënö ninqanwan: “Imëpis yanapamaqnï yanapamaptinmi imëkapaqpis kallpä kan” (Filipensis 4:13, NM).

Pornografïa rikë viciutam Susanqa jaqirirqan, pëmi kënö nin: “Tsë viciuta jaqinapaqqa Jehovällam yanapamënintsikta puëdin. Yanapakïninta y munanqannö pushamänapaq mañakushqaqa, limpium kawënintsik kanqa y pëwanmi amïgu kashun. Diosqa manam ni imëpis jaqimäshuntsu”.