१. हाऊ लाइफ बिगॅन​—एव्हल्यूशन्स थ्री जेनसीज, लेखक आलेक्सांद्र मेनेझ, अनुवादक डॅनियल सिंबरलॉफ, २००८, पृ. ३०-३३, ४५.

क. लाइफ इट्‌सेल्फ​—इट्‌स ऑरिजिन अॅन्ड नेचर, लेखक फ्रॅन्सिस क्रिक, १९८१, पृ. १५-१६, १४१-१५३.

२. सायंटिफिक अमेरिकन, “अ सिंप्लर ऑरिजिन ऑफ लाइफ,” लेखक रॉबर्ट शापीरो, जून २००७, पृ. ४८.

क. द न्यू यॉर्क टाइम्स, “अ लीडिंग मिस्टरी ऑफ लाइफ्स ऑरिजिन्स इज सीमींग्ली सॉल्व्‌ड” लेखक निकलस वेड, मे १४, २००९, पृ. A२३.

३. सायंटिफिक अमेरिकन, जून २००७, पृ. ४८.

४. सायंटिफिक अमेरिकन, जून २००७, पृ. ४७, ४९-५०.

५. इन्फर्मेशन थिअरी, एव्हल्यूशन, अॅन्ड दी ऑरिजिन ऑफ लाइफ, लेखक ह्‍यूबर्ट पी. यॉकी, २००५, पृ. १८२.

६. नासाज अॅस्ट्रोबायोलॉजी मॅग्झीन, “लाइफ्स वर्किंग डेफिनिशन​—डज इट वर्क? (http://www.nasa.gov/vision/universe/starsgalaxies/life’s_working_definition.html), ३/१७/२००९ रोजी अॅक्सेस केलेले.

७. प्रिन्सटन वीकली बुलेटिन, “नट्‌स, बोल्ट्‌स ऑफ हू वी आर,” लेखक स्टीवन शूल्ट्‌स, १ मे, २०००, (http://www.princeton.edu/pr/pwb/00/0501/p/brain.shtml), ३/२७/२००९ रोजी अॅक्सेस केलेले.

क. “द नोबेल प्राइझ इन फिसिऑलॉजी ऑर मेडिसिन २००२,” प्रसिद्धी मजकूर, ७ ऑक्टोबर, २००२, (http://nobelprize.org/nobel_prizes/medicine/laureates/2002/press.html), ३/२७/२००९ रोजी अॅक्सेस केलेले.

८. “द नोबेल प्राइझ इन फिसिऑलॉजी ऑर मेडिसिन २००२,” ७ ऑक्टोबर, २००२.

९. एन्सायक्लोपिडिया ब्रिटॅनिका, सीडी २००३, सेल, “द मायटोकॉन्ड्रिअन अॅन्ड द क्लोरोप्लास्ट,” उपशीर्षक, “दी एन्डोसिम्बायन्ट हायपोथीसिस.”

१०. हाऊ लाइफ बिगॅन​—एव्हल्यूशन्स थ्री जेनसीज, पृ. ३२.

११. मॉलिक्यूलर बायोलॉजी ऑफ द सेल, दुसरी आवृत्ती, लेखक ब्रूस अॅल्बर्ट्‌स इत्यादी, १९८९, पृ ४०५.

१२. मॉलिक्यूलर ह्‍यूमन रिप्रोडक्शन, “द रोल ऑफ प्रोटिऑमिक्स इन डिफायनिंग द ह्‍यूमन एमब्रियॉनिक सेक्रेटोम,” लेखक एम. जी. कॅट्‌झ-जॅफ, एस. मॅकरेनल्ड्‌स, डी. के. गार्डनर, अॅन्ड डब्ल्यू. बी. स्कूलक्राफ्ट, २००९, पृ. २७१.

१३. बिट्‌वीन नेसेसिटी अॅन्ड प्रॉबेब्लिटी: सर्चिंग फॉर द डेफिनिशन अॅन्ड ऑरिजिन ऑफ लाइफ, लेखक राडू पोपा, २००४, पृ. १२९.

 १४. बिट्‌वीन नेसेसिटी अॅन्ड प्रॉबेब्लिटी: सर्चिंग फॉर द डेफिनिशन अॅन्ड ऑरिजिन ऑफ लाइफ, पृ. १२६-१२७.

(चौकट) पेशी किती वेगाने पुनरुत्पादन करू शकते?

१५. ऑरिजिन ऑफ मायटोकॉन्ड्रिया अॅन्ड हायड्रोजिनोसोम्स, लेखक विल्यम एफ. मार्टिन, मिक्लॉस म्यूलर, २००७, पृ. २१.

१६. ब्रेन मॅटर्स​—ट्रान्सलेटिंग रीसर्च इन्टू क्लासरूम प्रॅक्टिस, लेखक पॅट वॉल्फ, २००१, पृ. १६.

१७. रीसर्च न्यूज बर्क्‌ली लॅब, (http://www.lbl.gov/Science-Articles/Archive/LSD-molecular-DNA.html), लेख: “मॉलिक्यूलर डीएनए स्विच फाउन्ड टू बी द सेम फॉर ऑल लाइफ,” संपर्क: लिन यॅरिस, पृ. ४ पैकी १; २/१०/२००९ रोजी अॅक्सेस केलेले.

१८. लाइफ स्क्रिप्ट, लेखक निकलस वेड, २००१, पृ. ७९.

१९. बायोइन्फोमॅटिक्स मेथड्‌स इन क्लिनिकल रीसर्च, रून मॅथिसन यांच्याद्वारे संकलित, २०१०, पृ. ४९.

२०. सायंटिफिक अमेरिकन, “कंप्यूटिंग विथ डीएनए,” लेखक लियोनार्ड एम. अॅडलमन, ऑगस्ट १९९८, पृ. ६१.

२१. नॅनो लेटर्स, “इन्यूमरेशन ऑफ DNA मॉलीक्यूल्स बाउंड टू अ नॅनोमेकॅनिकल ऑसिलेटर,” लेखक बी. लिक, वाय. यँग, के. ऑबिन, आर. रायकनबाक, एस. क्रायलॉव, व एच. जी. क्रेगहेड, खंड ५, क्र. ५, २००५, पृ. ९२५, ९२९;

२२. जिनोम​—दी ऑटोबायोग्रॅफी ऑफ अ स्पीशीज इन २३ चॅप्टर्स, लेखक मॅट रिड्‌ली, १९९९, पृ. ७-८.

२३. इसेन्शियल सेल बायोलॉजी, दुसरी आवृत्ती, लेखक ब्रूस अॅल्बर्ट्‌स, डेनिस ब्रे, कॅरन हॉप्किन, अॅलेक्सँडर जॉन्सन, जूलियन लूइस, मार्टिन रॅफ, कीथ रॉबर्ट्‌स, व पीटर वॉल्टर, २००४, पृ. २०१.

२४. मॉलिक्यूलर बायोलॉजी ऑफ द सेल, चवथी आवृत्ती, लेखक ब्रूस अॅल्बर्ट्‌स इत्यादी, २००२, पृ. २५८.

२५. नो ऑडिनरी जीनियस​—दी इलस्ट्रेटेड रिचर्ड फाइनमन, क्रिस्टफर साइक्स यांच्याद्वारे संपादित, १९९४, छायाचित्र, पृष्ठ क्रमांक दिलेला नाही; सूचनेचा मथळा.

क. न्यू सायंटिस्ट, “सेकंड जेनेसिस​—लाइफ, बट नॉट अॅज वी नो इट,” लेखक बॉब होम्स मार्च ११, २००९, (http://www.newscientist.com/article/mg20126990.100) ३/११/२००९ रोजी अॅक्सेस केलेले.

२६. द सर्च फॉर एक्स्ट्राटेरेस्ट्रियल इंटेलिजंस​—अ फिलॉसॉफिकल इन्क्‌वायरी, लेखक डेव्हिड लँब, २००१, पृ. ८३.

२७. असोसिएटेड प्रेस न्यूजवायर्स, “फेमस एथिइस्ट नाउ बिलीव्ज इन गॉड,” लेखक रिचर्ड एन. ऑस्ट्‌लिंग, ९ डिसेंबर, २००४.

(चौकट) वाचून प्रतिकृती तयार केली जाऊ शकते असा रेणू

२८. इंटेलिजंट लाइफ इन द युनिव्हर्स, लेखक पीटर अल्मश्‍नायडर, २००६, दुसरी आवृत्ती, पृ. १२५.

२९. बायोलॉजी अॅन्ड फिलॉसॉफी, “द कॉन्सेप्ट ऑफ मोनॉफायली: अ स्पेक्यूलेटिव्ह एसे,” लेखक मॅल्कम एस. गॉर्डन, १९९९, पृ. ३३५.

३०. न्यू सायंटिस्ट, “अपरूटिंग डार्विन्स ट्री,” लेखक ग्रहॅम लॉटन, २४ जानेवारी, २००९, पृ. ३४.

३१. न्यू सायंटिस्ट, २४ जानेवारी, २००९, पृ. ३७, ३९.

३२. फील्ड म्यूझियम ऑफ नॅचरल हिस्ट्री बुलेटिन, “कॉनफ्लिक्ट्‌स बिट्‌वीन डार्विन अॅन्ड पॅलिऑन्टोलॉजी,” लेखक डेव्हिड एम. राउप, जानेवारी १९७९, पृ. २३.

३३. आर्कियोलॉजी, “दी ऑरिजिन ऑफ फॉर्म वॉज अॅब्रप्ट नॉट ग्रॅजुअल,” लेखिका सूझन मझूर, ११ ऑक्टोबर, २००८, (www.archaeology.org/online/interviews/newman.html), २/२३/२००९ रोजी अॅक्सेस केलेले.

३४. इन सर्च ऑफ डीप टाइम​—बियॉन्ड द फॉसिल रेकॉर्ड टू अ न्यू हिस्ट्री ऑफ लाइफ, लेखक हेन्री जी, १९९९, पृ. २३.

३५. बायोलॉजी अॅन्ड फिलॉसॉफी, पृ. ३४०.

३६. नॅशनल जियोग्रॅफिक, “फॉसिल एव्हिडन्स,” नोव्हेंबर २००४, पृ. २५.

३७. दी एव्हल्यूशनिस्ट्‌स​—द स्ट्रगल फॉर डार्विन्स सोल, लेखक रिचर्ड मॉरिस, २००१, पृ. १०४-१०५.

(चौकट) मानवाच्या उत्क्रांतीबद्दल काय?

३८. द ह्‍यूमन लिनिएज, लेखक मॅट कार्टमिल, फ्रेड एच. स्मिथ, २००९, प्रस्तावना, पृ. xi.

३९. फॉसिल्स, टीथ अॅन्ड सेक्स​—न्यू परस्पेक्टिव्ह्‌स ऑन ह्‍यूमन एव्हल्यूशन, लेखक चार्ल्स ई. ऑक्सनार्ड, १९८७, प्रस्तावना, पृ. xi, xii.

क. फ्रॉम लूसी टू लँग्वेज, लेखक डॉनल्ड जोहॅन्सन अॅन्ड ब्लेक एड्‌गर, १९९६, पृ. २२.

ख. अँथ्रोपोलॉजी, XLII/1, “पॅलियोडेमोग्राफी अॅन्ड डेन्टल मायक्रोवेअर ऑफ होमो हॅबिलिस फ्रॉम ईस्ट अॅफ्रिका,” लेखक लॉरा एम. मार्टिनेझ, जॉर्डी गॅल्बॅनी, अॅलेहांद्रो पीरेझ-पीरेझ, २००४, पृ. ५३.

ग. इन सर्च ऑफ डीप टाइम​—बियॉन्ड द फॉसिल रेकॉर्ड टू अ न्यू हिस्ट्री ऑफ लाइफ, पृ. २२.

४०. क्रिटीक ऑफ अॅन्थ्रोपोलॉजी, खंड २९(२), “पेटंटिंग हॉमिनिन्स​—टॅक्सोनॉमीझ, फॉसिल्स अॅन्ड ईगोझ,” लेखक रॉबिन डेरीकोर्ट, २००९, पृ. १९५-१९६, १९८.

४१. नेचर, “अ न्यू स्पीशीज ऑफ ग्रेट एप फ्रॉम द लेट मायोसीन इपॉक इन इथिओपिया,” लेखक जेन सूवा, रीको टी. कोनो, शीगेहीरो काटो, बर्हेन अॅस्फॉ, आणि योनास बेईन, २३ ऑगस्ट, २००७ पृ. ९२१.

४२. अॅक्टा बायोलॉजिका झेजेडिएन्सिस, खंड ४६(१-२), “न्यू फाइंडिंग्स​—न्यू प्रॉब्लेम्स इन क्लासिफिकेशन्स ऑफ हॉमिनिड्‌स,” लेखक ड्यूला ड्येनेश, २००२, पृ. ५७, ५९.

४३. न्यू सायंटिस्ट, “अ फाईन फॉसिल​—बट अ मिसिंग लिंक शी इज नॉट,” लेखक क्रिस बीड, ३० मे, २००९, पृ. १८.

४४. द गार्डियन, लंडन, “फॉसिल आयडा: एक्सट्राऑडिनरी फाइंड इज ‘मिसिंग लिंक’ इन ह्‍यूमन एव्हल्यूशन,” लेखक जेम्स रॅन्डरसन, १९ मे, २००९, (http://www.guardian.co.uk/science/2009/may/19/ida-fossil-missing-link), ८/२५/२००९ रोजी अॅक्सेस केलेले.

४५. न्यू सायंटिस्ट, ३० मे, २००९, पृ. १८-१९.

४६. क्रिटीक ऑफ अॅन्थ्रोपोलॉजी, खंड २९(२), पृ. २०२.

४७. सायंस अॅन्ड जस्टिस, खंड ४३, क्र. ४, (२००३) सेक्शन, फॉरेन्सिक अॅन्थ्रोपोलॉजी, “अॅन्थ्रोपोलॉजिकल फेशियल ‘रीकंस्ट्रक्शन’​—रेकग्नायझिंग द फॅलसीज, ‘अनएम्ब्रेसिंग’ दी एरर्स, अॅन्ड रीअलायझिंग मेथड लिमिट्‌स,” लेखक सी. एन स्टीवन, पृ. १९५.

४८. द ह्‍यूमन फॉसिल रेकॉर्ड​—व्हॉल्यूम थ्री, लेखक रॅल्फ एल. हॉलोवे, डग्लस सी. ब्रॉडफील्ड, अॅन्ड मायकल एस. युआन, २००४, प्रस्तावना xvi.

४९. सायंटिफिक अमेरिकन माइंड, “इंटेलिजंस इव्हॉल्व्‌ह्ड,” लेखक अर्स्‌ला डिक अॅन्ड जेरहार्ड रॉथ, ऑगस्ट/सप्टेंबर २००८, पृ. ७२.

५०. अमेरिकन जर्नल ऑफ फिजिकल अॅन्थ्रोपोलॉजी, “हाउ निअँडर्थाल्स इन्फॉर्म ह्‍यूमन व्हेरिएशन,” लेखक मिल्फॉर्ड एच. वॉल्पॉफ, २००९, पृ. ९१.

५१. कंसेप्चुअल इश्‍यूज इन ह्‍यूमन मॉडर्न ऑरिजिन्स रीसर्च, संकलक जी. ए. क्लार्क, सी. एम. विलरमेट, १९९७, पृ. ५, ६०.

क. वंडरफुल लाइफ​—द बर्जस शेल अॅन्ड द नेचर ऑफ हिस्ट्री, लेखक स्टीवन जे गूल्ड, १९८९, पृ. २८.