Lucas 1:1-80
1 Yaʼab máakoʼobeʼ tsʼoʼok u xakʼaltikoʼob yéetel tsʼoʼok u tsʼíibtikoʼob tuláakal le baʼaxoʼob k-ojel jach tu jaajil úuchoʼoboʼ.+
2 Letiʼobeʼ tu tsʼíibtoʼob jeʼex úuchik u tsikbaltaʼaltoʼon tumen le máakoʼob iloʼ;+ le máakoʼobaʼ tu tsikbaltoʼob u tʼaan Dios.+
3 Teófilo,+ nojoch tsʼuul, teneʼ tsʼoʼok in xakʼaltik xan jach bix úuchik tuláakal le baʼaloʼob desde tu káajbaloʼ yéetel tin chʼaʼtuklaj in tsʼíibtik tu tsoolol jeʼex úuchik u yúuchloʼobeʼ.
4 Beyoʼ techeʼ yaan a wilik jach jaaj le baʼaxoʼob tsʼoʼok a kanikoʼ, le baʼaxoʼob tsikbaltaʼabtechoʼ.+
5 Tu kʼiiniloʼob Herodes,+ u reyil Judeaeʼ, yanchaj juntúul sacerdote ku kʼaabaʼtik Zacarías, letiʼeʼ tiʼ yaan kaʼach ichil le u múuchʼ sacerdoteʼob ku yaʼalaʼaltiʼob Abíasoʼ.+ U kʼaabaʼ u yataneʼ Elisabet yéetel tiʼ u paalal Aarón u taal.
6 Tu kaʼatúulaloʼob toj u kuxtaloʼob tu táan Dios yéetel jach ku tsʼoʼokbeskoʼob tuláakal baʼax ku yaʼalik u Ley Jéeoba* bey xan le baʼaxoʼob ku yaʼalik ka beetaʼakoʼ.
7 Chéen baʼaleʼ minaʼan mix juntúul u paalaloʼob, tumen Elisabeteʼ maʼ tu páajtal kaʼach u yantal u paalal, tsʼoʼoleʼ tu kaʼatúulaloʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼob.
8 Le ka kʼuch u kʼiinil u meyaj le u múuchʼ sacerdoteʼob tuʼux táakaʼan Zacaríasoʼ,+ letiʼeʼ joʼopʼ u meyaj bey sacerdote tu táan Dioseʼ.
9 Jeʼex suukil u beetaʼal tumen le sacerdoteʼoboʼ letiʼeʼ kʼuch u kʼiinil u yéeyaʼal utiaʼal ka okok tu templo Jéeoba+ utiaʼal ka u tóok incienso.+
10 Teʼ súutuk táan u tóokaʼal le inciensooʼ tuláakal le u maasil máakoʼoboʼ tiʼ muchʼukbaloʼob kaʼach táankab táan u oraroʼobeʼ.
11 Zacarías túuneʼ tu yilaj u chíikpajal u ángel Jéeoba, le ángeloʼ tiʼ waʼalakbal tu x-noʼoj u altaril le inciensooʼ.
12 Zacaríaseʼ le ka tu yilaj le ángeloʼ péeknaj u yóol yéetel sajakchaji.
13 Chéen baʼaleʼ le ángeloʼ tu yaʼalajtiʼ: «Zacarías, maʼ a sajaktal tumen Dioseʼ tsʼoʼok u yuʼubik a kʼáat óolal. Elisabet a wataneʼ yaan u yantal juntúul u chaambal,* Juan unaj a tsʼáaik u kʼaabaʼ.+
14 Yaan u sen kiʼimaktal a wóol, yéetel yaʼab máakoʼob xan kun kiʼimaktal u yóoloʼob le kéen síijik.+
15 Jéeobaeʼ yaan u yilik bey juntúul máak jach kʼaʼanaʼaneʼ.+ Letiʼeʼ junpuliʼ maʼ unaj u yukʼik vinoiʼ mix uláakʼ baʼal ku káalkunaj.+ Le chaambalaʼ yaan u chuʼupul yéetel espíritu santo* desde tu jobnel u maama.+
16 Letiʼeʼ yaan xan u beetik u kaʼa natsʼkuba u kajnáaliloʼob Israel tiʼ Jéeoba, u Diosoʼob.+
17 Tsʼoʼoleʼ yaan xan u bin táanil tiʼ Dios yéetel le muukʼ bey xan yéetel le poder tsʼaʼab tiʼ Elíasoʼ.+ Bey túunoʼ yaan u beetik u pʼáatal u puksiʼikʼal le taatatsiloʼob jeʼex u puksiʼikʼal le paalaloʼoboʼ,+ yéetel yaan u beetik u yantal u naʼat le máaxoʼob maʼ tu yuʼubikoʼob tʼaanoʼ, jeʼex le naʼat yaan tiʼ le máaxoʼob toj u kuxtaloʼoboʼ. Tuláakal lelaʼ yaan u beetik utiaʼal u listokíintik junpʼéel kaaj utiaʼal u meyajt Jéeoba».+
18 Zacarías túuneʼ tu yaʼalaj tiʼ le ángeloʼ: «¿Bix jeʼel in wojéeltik wa jach tu jaajil yaan u yúuchul lelaʼ? Tumen teneʼ tsʼoʼok in chʼíijil yéetel in watan xaneʼ tsʼoʼok u chan yantal u jaʼabil».
19 Le ángeloʼ tu núukajtiʼ: «Teneʼ Gabrielen.+ Yéetel mantatsʼ tiaʼanen tu táan Dioseʼ,+ le oʼolal teen túuxtaʼaben tʼaan ta wéetel utiaʼal ka in tsʼáa a wojéelt le maʼalob baʼaloʼob tsʼoʼok in waʼaliktechoʼ.
20 Chéen baʼaleʼ tumen maʼ ta creertaj le baʼaxoʼob tin waʼalajtechaʼ yaan a pʼáatal mudoil.* Maʼ kun páajtal a tʼaan tak ken kʼuchuk u kʼiinil u béeytal le baʼaxoʼob tin waʼalajtechoʼ, tumen le baʼaloʼobaʼ yaan u béeytaloʼob tu kʼiinil».
21 Teʼ súutuk jeʼeloʼ le máakoʼoboʼ táan kaʼach u páaʼtkoʼob u jóokʼol Zacarías, yéetel jakʼaʼan u yóoloʼob tumen tsʼoʼok u jach xáantal maʼ jóokʼok teʼ templooʼ.
22 Le ka jóokʼeʼ maʼ páajchaj u tʼaan tu yéeteloʼobiʼ tumen mudochajaʼan, le oʼolaleʼ joʼopʼ u beetik señas tiʼob. Le máakoʼob túunoʼ tu tsʼáajoʼob cuentaeʼ yaan baʼax jelaʼan tu yilaj teʼ templooʼ.
23 Ka tsʼoʼok u kʼiiniloʼob u meyaj Zacarías teʼ templooʼ bin tu yotoch.
24 Maʼ sen úuch tiʼ lelaʼ Elisabet u yataneʼ pʼáat embarazadail, ka pʼáat cinco meses maʼ tu jóokʼol tu yotoch. Elisabeteʼ tu yaʼalaj:
25 «Lelaʼ Jéeoba beet u yúuchul utiaʼal u yeʼesikten u yutsil yéetel utiaʼal u luʼsikten le suʼtsilil yaanten kaʼach tu táan le máakoʼoboʼ».+
26 Seis meses túun pʼáatak embarazadail Elisabeteʼ Dioseʼ tu túuxtaj ángel Gabriel+ tiʼ junpʼéel u kaajil Galilea ku kʼaabaʼtik Nazaret.
27 Tu túuxtaj yiknal María,+ juntúul x-lóoʼbayan chʼúupal*+ u yaʼalmaj u tsʼoʼokol u beel yéetel José, Joséeʼ juntúul xiib ku taal tiʼ u paalal David.
28 Le ka kʼuch Gabriel yiknal Maríaeʼ tu yaʼalajtiʼ: «¿Bix a beel x-chʼúupal? Techeʼ jach tsʼoʼok a lúubul utsil tiʼ Dios, Jéeobaeʼ tiaʼan ta wéeteleʼ».
29 Chéen baʼaleʼ Maríaeʼ jach jaʼakʼ u yóol yoʼolal le baʼax aʼalaʼabtiʼoʼ, ka joʼopʼ u tuklik baʼaxten bey úuchik u tʼaʼanloʼ.
30 Le ángel túunoʼ tu yaʼalajtiʼ: «María, maʼ a chʼaʼik saajkil tumen tsʼoʼok a lúubul utsil tiʼ Dios.
31 Techeʼ yaan a pʼáatal embarazadail, yaan u yantal juntúul a chaambal,+ yéetel Jesús ken a tsʼáa u kʼaabaʼte.+
32 Letiʼeʼ yaan u kʼuchul u beetuba nojchil+ yéetel yaan u yaʼalaʼaltiʼ u Paal le Maas Nojoch Diosoʼ.+ Jéeoba Dioseʼ yaan u tsʼáaiktiʼ u trono David u taata.+
33 Yaan xan u reinar yóokʼol u yotoch Jacob utiaʼal mantatsʼ yéetel u Reinoeʼ mix bikʼin kun xuʼulul».+
34 Chéen baʼaleʼ Maríaeʼ tu yaʼalaj tiʼ le ángeloʼ: «¿Bix túun jeʼel u yúuchul lelaʼ? Si teneʼ mix juntéen yanak baʼal in wil yéetel juntúul xiib».+
35 Le ángeloʼ tu núukaj: «Espíritu santo kun taal ta wóokʼol,+ yéetel le Maas Nojoch Diosoʼ yaan u pixkech yéetel u poder. Le oʼolal le chaambal kun síijiloʼ maʼ kun antal u kʼeban+ yéetel yaan u yaʼalaʼaltiʼ u Hijo Dios.+
36 ¡Ilawile!, Elisabet a láakʼtsileʼ kex chʼijaʼaneʼ tsʼoʼok u pʼáatal embarazadail. Bey túunoʼ le koʼolel ku yaʼalaʼal maʼ tu páajtal u yantal u paalaleʼ beoraaʼ seis meses pʼáatak embarazadail.
37 Jeʼex a wilkoʼ tuláakal baʼax ku yaʼalik Dioseʼ ku béeytal».+
38 María túuneʼ tu yaʼalaj: «¡Teneʼ u esclavaen Jéeoba! Úuchukten le baʼax ta waʼaloʼ». Le ángel túunoʼ lukʼ tu yiknaleʼ ka bini.
39 Maʼ sen úuch tiʼ leloʼ Maríaeʼ líikʼeʼ ka bin tu séebaʼanil tiʼ junpʼéel u kaajil Judá yaan naatsʼ tiʼ le montañaʼoboʼ.
40 Le ka kʼucheʼ ook tu yotoch Zacaríaseʼ ka tu tsikaj Elisabet.
41 Le ka tu yuʼubaj Elisabet u tʼaan Maríaeʼ le chaambal yaan ichil u jobneloʼ síitʼnaji, Elisabet túuneʼ chuʼup yéetel u poder Dioseʼ*
42 ka tu kʼaʼam aʼalaj: «¡Tiʼ tuláakal le koʼoleloʼoboʼ teech le maas bendecirtaʼanech tumen Diosoʼ, yéetel bendecirtaʼan xan le chaambal yaan ta jobneloʼ!
43 Teneʼ jach nojoch baʼal in wilik u taal u xíimbalten u maama in Yuumtsil.
44 Tumen ka tin wuʼuyaj a tʼaaneʼ le chaambal yaan tin jobneloʼ síitʼnaj yéetel kiʼimak óolal.
45 Kiʼimak xan u yóol le koʼolel tu creertaj le baʼaloʼobaʼ tumen yaan u láaj béeychajal tuláakal le baʼax tu yaʼalaj Jéeoba ka aʼalaʼaktiʼoʼ».
46 María túuneʼ tu yaʼalaj: «Teneʼ kin alabartik Jéeoba,+
47 in puksiʼikʼaleʼ jach kiʼimak u yóol tu yoʼolal Dios, le Máax Salvarkenoʼ.+
48 Dioseʼ tsʼoʼok u chʼaʼiken en cuentail kex chéen juntúul esclavaen.+ Desde bejlaʼeʼ tuláakal máak ken u yaʼal jach kiʼimak in wóol,+
49 tumen le Dios jach yaan u páajtaliloʼ tsʼoʼok u beetik nukuch baʼaloʼob tin woʼolal yéetel u kʼaabaʼeʼ santo.+
50 Letiʼeʼ mantatsʼ ku chʼaʼik óotsilil tiʼ le máaxoʼob adorarkoʼ.*+
51 Yéetel le poder yaan tu kʼaboʼ tsʼoʼok u beetik nukuch baʼaloʼob. Tsʼoʼok u kʼiʼitbesik le máaxoʼob jach nojbaʼal u taaskubaʼoboʼ.+
52 Tsʼoʼok u luʼsik tu tronoʼob le máaxoʼob yaan páajtalil tiʼoboʼ+ yéetel tsʼoʼok u líiʼsik kaʼanal le óotsiloʼoboʼ.+
53 Tsʼoʼok u naʼajkúuntik yéetel baʼaloʼob maʼalobtak le máaxoʼob wiʼijoʼoboʼ,+ chéen baʼaleʼ tiʼ le j-ayikʼaloʼoboʼ mix baʼal tu tsʼáajtiʼob ka binoʼob.
54 Tsʼoʼok u taal u yáant Israel, le máax meyajtikoʼ, tumen letiʼeʼ u yaʼalmeʼ mantatsʼ ken u chʼaʼ óotsilil+
55 tiʼ Abrahán yéetel tiʼ u paalal.+ Leloʼ letiʼe baʼax u yaʼalmaj tiʼ k-úuchben láakʼtsiloʼoboʼ».
56 María túuneʼ pʼáat kex óoxpʼéel mes yiknal Elisabet, ka tsʼoʼokeʼ suunaj tu yotoch.
57 Elisabet túuneʼ kʼuch u kʼiinil u síijil u chaambal, ka síij juntúul chan xiʼipal.
58 U yéet kaajaloʼob bey xan u láakʼtsiloʼob Elisabeteʼ jach kiʼimakchaj u yóoloʼob+ le ka tu yiloʼob bukaʼaj úuchik u chʼaʼabal óotsilil tiʼ Elisabet tumen Jéeoba.
59 Le ka tu tsʼáaj ocho días tiʼ le chaambaloʼ binoʼob utiaʼal ka circuncidartaʼak,*+ le máaxoʼob yanoʼoboʼ taak kaʼach u tsʼáaikoʼob Zacarías tiʼ le chaambaloʼ tumen bey u kʼaabaʼ u taataoʼ.
60 Chéen baʼaleʼ u maamaeʼ tu yaʼalaj: «¡Maʼ! Letiʼeʼ Juan ken k-tsʼáa u kʼaabaʼ».
61 Ka túun tu yaʼaloʼobtiʼ: «Si mix máak ichil a láakʼtsiloʼob bey u kʼaabaʼoʼ».
62 Letiʼob túuneʼ káaj u beetkoʼob señas tiʼ Zacarías utiaʼal u kʼáatkoʼobtiʼ bix u kʼáat ka tsʼaʼabak u kʼaabaʼ le chaambaloʼ.
63 Zacarías túuneʼ tu kʼáataj junxéetʼ tablaeʼ ka tu tsʼíibtaj: «Juan u kʼaabaʼ».+ Tu yoʼolal lelaʼ tuláakal le máakoʼoboʼ jach jaʼakʼ u yóoloʼob.
64 Teʼ súutuk jeʼeloʼ Zacaríaseʼ páajchaj u kaʼa tʼaaneʼ+ ka joʼopʼ u alabartik Dios.
65 Tuláakal túun le máaxoʼob kajaʼanoʼob naatsʼ tiʼoboʼ jaʼakʼ u yóoloʼob. Tiʼ tuláakal le kaajoʼob yanoʼob tu montañailoʼob Judeaoʼ káaj u tsikbaltaʼal le baʼaxoʼob úuchaʼ.
66 Tuláakal le máaxoʼob uʼuyoʼ joʼopʼ u tuukuloʼob tu yoʼolal yéetel joʼopʼ u yaʼalikoʼob: «¿Baʼax wal ken u beet le chan xiʼipal kéen nojochchajkaʼ?». Tumen Jéeobaeʼ tiaʼan kaʼach tu yéeteleʼ.
67 Dios túuneʼ tu tsʼáaj espíritu santo tiʼ Zacarías u papá le chaambaloʼ ka túun joʼopʼ u profetizar táan u yaʼalik:
68 «Alabartaʼak Jéeoba, u Dios Israel,+ tumen tsʼoʼok u chʼaʼik óotsilil tiʼ u kaajal.+
69 Letiʼeʼ tsʼoʼok u tsʼáaik juntúul máax salvarkoʼon,+ juntúul máax jach nojoch u páajtalil ku taal tiʼ u paalal David, le máax meyajtoʼ.+
70 Leloʼ letiʼe baʼax tu yaʼalaj úuchjeakil tiʼ u santo profetaʼob ka u yaʼaloʼoboʼ.+
71 Dioseʼ tu yaʼalaj yaan k-salvartaʼal tiʼ k-enemigoʼob bey xan tiʼ u kʼab tuláakal le máaxoʼob pʼekmiloʼonoʼ.+
72 Beyoʼ yaan u chʼaʼiktoʼon óotsilil jeʼex u yaʼalmil tiʼ k-úuchben láakʼtsiloʼobeʼ yéetel yaan u yeʼesik maʼ tubaʼantiʼ le santo pacto* u beetmoʼ.+
73 Lelaʼ letiʼe baʼax tu prometertaj tiʼ Abrahán k-úuchben taataoʼ.+
74 Le kéen tsʼoʼokok u salvarkoʼon tiʼ u kʼab k-enemigoʼobeʼ Dioseʼ yaan u tsʼáaiktoʼon u jatsʼuts páajtalil k-meyajtik yéetel mix máak kun beetik k-sajaktal.
75 Bey túunoʼ ichil tuláakal u kʼiiniloʼob k-kuxtaleʼ yaan u páajtal k-meyajtik yéetel chúukaʼan óolal bey xan k-beetik baʼax maʼalob tu táan.
76 Techeʼ, chan xiʼipal, yaan u yaʼalaʼal u profetaech le Maas Nojoch Diosoʼ tumen yaan a bin táanil tiʼ Jéeoba utiaʼal a listokíintik u beeloʼob.+
77 Techeʼ yaan a waʼalik tiʼ u kaajal yaan u salvartaʼal le kéen u perdonart u kʼebanoʼob,+
78 lelaʼ yaan u beetik tu yoʼolal u nojoch chʼaʼ óotsilil. U chʼaʼ óotsilil Dioseʼ yaan u juul t-óokʼol jeʼex u juul le Kʼiin le táan u taal u sáastaloʼ.
79 Le sáasilaʼ yaan u juul yóokʼol le máaxoʼob kulukbaloʼob teʼ éeʼjochʼeʼeniloʼ bey xan tu boʼoyil le kíimiloʼ,+ yaan xan u beetik k-xíimbal tu bejil le jeetsʼeliloʼ».
80 Le chan xiʼipaloʼ seguernaj u nojochtal yéetel u yiijtal u tuukul, yéetel tiʼ pʼáat kajtal teʼ desierto tak le kʼiin ka jóokʼ utiaʼal u yeʼeskuba tiʼ u kaajil Israeloʼ.
Notas
^ Ilawil página 2566.
^ Tuláakʼ tuʼuxeʼ ku yaʼalaʼal «chaanpal».
^ Ilawil «Espíritu santo», página 2562.
^ Wa «a toottal».
^ Ich griegoeʼ le tʼaan ku meyaj teʼelaʼ ku tsʼáaik naʼatbil juntúul x-chʼúupal mix baʼal yanchajaʼan u yil yéetel juntúul xiib.
^ Wa «espíritu santoeʼ».
^ Ich griegoeʼ ku yaʼalaʼal kaʼach «ku chʼaʼikoʼob saajkil tiʼoʼ».
^ Ilawil página 2559.
^ Wa «acuerdo».
