Ajawule pa ndandanda

Ana Yesu Jwawonekaga Mwamtuli?

Ana Yesu Jwawonekaga Mwamtuli?

Kwanga kwakutyochela m’Baibulo

 Pangali jwakusamanyilila muŵawonechelaga Yesu ligongo lyakuti Baibulo jangasalaga muŵawonechelaga. Yeleyi yikulosya kuti yakwamba uwoneche wakwe nganiyiŵa yakusosekwa mnope. Nambope Baibulo jikusatusalila yindu yine yakwamba muŵaŵelele Yesu.

  •   Kawoneche kakwe: Yesu jwaliji Myuda soni komboleka kuti ŵalandite mamagwe. (Ahebeli 7:​14) Jwalakwe nganawonekaga mwakusimonjesya. Pandaŵi jine ŵandu nganammanyilila paŵatyokaga ku Galileya kwawula ku Yelusalemu. (Yohane 7:​10, 11) Atamose paŵaliji ni ŵakulijiganya ŵakwe, nganawonekaga mwakulekangana ni jemanjajo. Ni ligongo lyakwe Yudasi, ŵalisalile gulu ja ŵandu ŵaŵasakaga kumkamula Yesu, yachakatende kuti ammanyilile Yesu ni kumkamula.​—Mateyu 26:47-​49.

  •   Ulewu wa umbo syakwe: Yesu nganakola umbo syelewu ligongo lyakuti Baibulo jikusasala kuti, “Chili chakutesya soni kwa jwamlume kukola umbo syelewu.”​—1 Akolinto 11:14.

  •   Ndewu: Yesu jwakwete ndewu. Jwalakwe jwakuyaga lilamusi lya Ayuda lyakuti achalume ngakusosekwa ‘kuchenyendela [katila, NWT] ndewu.’ (Lefitiko 19:27; Agalatiya 4:4) Baibulo jikusasalasoni yakwamba ndewu sya Yesu pajasalaga ya chakulochesya chakwamba kulagasidwa kwakwe.​—Yesaya 50:6.

  •   Chilu chakwe: Pana maumboni gejinji gakulosya kuti chilu cha Yesu chaliji chamachili. Yesu paŵatendaga utumiki wakwe jwajesile madela gejinji soni malutando gelewu. (Mateyu 9:35) Jwalakwe ŵajiswejesye nyumba jakulambilila mawulendo gakwana gaŵili. Ŵapikwisye matebulo giŵatendelaga malonda gakuchenganya mbiya soni ŵakopwesye yilango yayaliji m’nyumbamo ni chikoti. (Luka 19:45, 46; Yohane 2:​14, 15) Buku jine (McClintock and Strong’s Cyclopedia) jasasile kuti, “Mabuku ga Chiklistu gejinji gakusasala kuti [Yesu] jwakwete chilu chambone soni chamachili.”​—Volume IV, peji 884.

  •   Mujawonechelaga ngope jakwe: Yesu jwatendaga yindu mwachinonyelo soni mwachanasa. Mwamti ngope jakwe jalosyaga ndamo syelesi. (Mateyu 11:28, 29) Ŵandu ŵamisingu jakulekanganalekangana ŵajawulaga kwa jwalakwe ni chakulinga chakuti akapate chikamuchisyo. (Luka 5:12, 13; 7:37, 38) Mwamti atamose ŵanache ŵakungulukaga ni jwalakwe mwagopoka.​—Mateyu 19:13-15; Maliko 9:35-37.

Nganisyo syakulemwecheka syakwamba muŵawonechelaga Yesu

 Nganisyo syakulemwecheka: Ŵandu ŵajinji akusasala kuti Yesu jwaliji jwa ku Africa. Jemanjaji akusasala yeleyi ligongo lyakuti buku ja Chiwunukuko jikusasala kuti umbo syakwe syaliji mpela manyunya ga nyama soni sajo syakwe “syaliji syakunyesimila mpela chisyano cha kopa.”​—Chiwunukuko 1:14, 15, The New Jerusalem Bible.

 Yisyesyene yakwe: Buku ja Chiwunukuko jikusasala yindu yejinji pakamulichisya masengo ‘yimanyisyo.’ (Chiwunukuko 1:1) Mwachisyasyo pajikusala ya umbo sya Yesu soni sajo syakwe, yikusajimila ndamo syakwe ali ajimwiche ku ŵawe ngaŵaga kawoneche kakwe paŵaliji pachilambo chapasi. Pa Chiwunukuko 1:14 pakusasala kuti, “umbo syakwe syaliji syeswela mpela litonji lyeswela mnope kapena utandi wamti mbee.” Palilembali ŵakamulichisye masengo mitundu ja yindu pakusaka kulandanichisya ngaŵaga kuti mwelemu ni musyaŵelele umbo syakwe. Yeleyi yikwimila lunda luŵakwete Yesu ligongo lyakuti jwatemi kwa yaka yejinji. (Chiwunukuko 3:14) Myoyo palilembali ngakulosya kuti mwelemu ni musyaŵelele umbo syakwe nambo ŵagambaga kulandanya.

 Sajo sya Yesu syawonekaga mpela “chisyano chichaŵichidwe mu ng’aso ja moto.” (Chiwunukuko 1:15) Konjechesya pelepa ngope jakwe jaliji “jakuŵala mnope mpela mwalikusaŵalila lyuŵa musi.” (Chiwunukuko 1:16) Pakuŵapo pangali mundu jwampaka awoneche mu litala lyeleli, myoyo maloŵe gakulochesyaga gali gakuwanichisya. Maloŵe gelega gakulosya kuti Yesu ali ajimwiche jwaliji mpela ‘atemi mwilanguka lyakuti jwine ngaŵa mkuliŵandichila.’​—1 Timoteo 6:16.

 Nganisyo syakulemwecheka: Yesu jwaliji jwa woga soni jwangali machili.

 Yisyesyene yakwe: Nganiyiŵa yisyene kuti Yesu jwakwete ndamo syelesi. Mwachisyasyo jwalakwe jwalimanyikasisye kwa ŵandu ŵaŵasakaga kumkamula. (Yohane 18:4-8) Yesu jwaliji jwamachili ligongo jwakamulaga masengo ga ukalipentala soni jwakamulichisyaga masengo yipangiso yakusaka machili.​—Maliko 6:3.

 Nambope atamose yili myoyo, ligongo chichi jwalakwe jwasosechelaga chikamuchisyo paŵanyakwile chitela chakulagachisya? Ligongo chichi pa ŵandu ŵatatu ŵaŵakomele pachitela chakulagachisya, Yesu jwaliji jwandanda kuwa? (Luka 23:26; Yohane 19:31-33) Yesu mkanamkomele pa chitela, ŵandu ŵamtendele yindu yangasa yayatendekasisye kuti chilu chakwe chikakola machili. Nambosoni chilo jwachesisye ligongo lya kulagasika nganisyo. (Luka 22:42-44) Kumasikusiku Ayuda ŵatandite kumlagasya soni kundaŵi kwakwe Aloma ŵamlagasisyesoni. (Mateyu 26:67, 68; Yohane 19:1-3) Yindu yeleyi komboleka ni yayamtendekasisye kuti awe mwachitema.

 Nganisyo syakulemwecheka: Yesu jwaŵaga jwachanasa ndaŵi syosope.

 Yisyesyene yakwe: Yesu jwatendaga yindu pakujigalila ndamo sya Atati ŵakwe Yehofa. Pakwamba ya jwalakwe Baibulo jikusati, “Mlungu jwakusangalala.” (1 Timoteo 1:11; Yohane 14:9, NWT) Mwamti jwalakwe ŵajinganyisye ŵane yampaka atende kuti aŵeje ŵakusangalala. (Mateyu 5:3-9; Luka 11:28) Yeleyi yikulosya kuti ndaŵi syejinji ngope ja Yesu jaŵaga jakusangalala.