1. Ana ligongo cici ku Silo ŵandu ŵajinji ŵaliji mkulila malilo?

SAMUYELE yamkwayiye mnope ligongo lyakuti ŵandu ŵajinji ku Silo ŵaliji mkulila malilo. Ngatukumanyilila kuti acakongwe soni ŵanace ŵalingwa ŵaŵaliji mkulila ligongo lya ciwa ca acatati, aciŵamkwawo, aciŵanace, soni acalumbu ŵawo. Nambo catukumanyilila ni cakuti Afilisiti ŵagomece mnope Ayisalayeli, mwati Asilikali ŵakwana 30,000 ŵawulajidwe. Mwacangakaŵa mkaniyitendekwe yeleyi, asikali ŵakwana 4,000 ŵawulajidwesoni ni Afilisiti.—1 Sam. 4:1,2, 10.

2, 3. Ana yakusawusya yakutesya sooni yapi, soni yakutyosa lumbili yayatendekwe ku Silo?

² Kweleku kwagambile kuŵa kutanda kwa yipwetesi. Ŵanace ŵakusakala ŵa jwamkulungwa jwambopesi Eli, Hofini ni Penihasi, ŵatyosisye Libokosi lya Cilangano ku Silo. Ndaŵi syejinji, Libokosili ŵaliŵikaga m’malo gapajika mnope ga nyumba jakulambilila jaŵajitaŵile ni citenti. Libokosili lyaliji cimanyilo cakuti Mlungu ali pasikati pawo. Kaneko ŵandu ŵajigele Libokosi ni kwawula nalyo ku ngondo aciganisyaga kuti kujigala Libokosilyo cikwakamucisye kupunda ngondo. Nambo Afilisiti ŵasumwile Libokosi, soni ŵawuleje Hofini ni Penihasi.—1 Sam. 4:3-11.

³ Ŵandu ŵacimbicisyaga nyumba jakulambilila ku Silo ligongo lyakuti Libokosi lya Cilangano lyatamaga m’nyumbajo kwa yaka yejinji. Nambo sambano ŵalityosisyemo. Paŵagambile kupikana kuti ŵasumwile Libokosi lila, Eli juŵaliji ni yaka ciŵandika 98 ŵagwile calugali pacitengu caŵatemi, ni ŵawile. Palisiku lilyolyo, mkwegwegwe Eli, jwaŵele jwamasije soni jwawile ali mkuŵeleka. Jwamkongweju mkanawe, jwaŵecete kuti: “Lumbili lutyosile ku Yisalayeli, ni lupite kwa ŵandu ŵane.” Yisyene, msinda wa Silo nganuŵasoni mpela muwaŵelele pandanda.—1 Sam. 4:12-22.

4. Ana citutagulilane yatuli mu mtwe awuno?

⁴ Ana Samuyele akatesile yatuli ni yindu yakutengusya mnopeyi? Ana cikulupi cakwe caliji camacili mnope mwati ni kwakamucisya ŵandu ŵele Yehofa ŵalesile kwanonyela soni kwacenjela? M’wejisoni komboleka ndaŵi sine kusimana ni yipwetesi soni yakutengusya yampaka yilinje cikulupi cetu. M’yoyo kwende tulole yampaka tulijiganye kutyocela kwa Samuyele.

5, 6. Ana Baibulo jikusatagulila yatuli yayatendekwe mkati mwa yaka 20, soni ana Samuyele ŵatendaga cici mu yaka yeleyi?

⁵ Panyuma pa yipwetesiyi, Baibulo ngajikutagulilasoni ya Samuyele, nambo jikutanda kutagulila ya Libokosi lya Lyacilangano lila. Jikusala yindu yakusawusya yaŵasimene nayo Afilisiti ligongo lya Libokosilyo, yayatendekasisye kuti akaliwucisye. Baibulo jikutandasoni kutagulila ya Samuyele pali papite yaka 20. (1 Sam. 7:2) Ana jwalakwe ŵatendaga cici pa yaka yosopeyi? Baibulo jikusatusalila yaŵatendaga.

⁶ Yaka 20 mkaniyitande, Baibulo jikusasala kuti, ‘Samuyele ŵaŵecetaga kwa Ayisalayeli wosope.’ (1 Sam. 4:1) Panyuma pa yaka 20 yeleyi, Baibulo jikusasala kuti caliji cisyoŵe ca Samuyele kwendela misinda jitatu ja Ayisalayeli caka cilicose, acimasyaga ungapikangana soni kulondesya yine ni yine. Kaneko ŵawujilaga kumangwawo ku Lama. (1 Sam. 7:15-17) Kusala yisyene, Samuyele ndaŵi syosope ŵakamulaga masengo mwamtawu, soni pa yaka 20 yeleyo ŵakwete yindu yejinji yakutenda.

7, 8. (a) Ana Samuyele ŵasalile ŵandu utenga watuli panyuma pakamula masengo mwamtawu kwa yaka 20? (b) Ana ŵanduwo ŵatesile cici paŵapikene maloŵe gakwalimbikasya kutyocela kwa Samuyele?

⁷ Ndamo sya msese soni yindu yakusakala yaŵatendaga ŵanace wa Eli yajonasile cikulupi ca ŵandu. Yakuyicisya yakwe yaliji yakuti ŵandu ŵajinji ŵatandite kulambila milungu jakupanganyidwa. Pali pamasile yaka 20 ali mkukamula masengo mwamtawu, Samuyele ŵaŵecete kwa Ayisalayeli kuti: “Naga mkuwujila kwa Yehofa ni mtima wenu wosope, mtyosye milungu jacilendo pasikati penu soni yiwanicisyo ya Asitoleti, ni kujijawusya mitima jenu kwa Yehofa jika soni mumtumicileje jwalakwepejo. Jwalakwe cacimkulupusya jemanja m’miyala mwa Afilisiti.”—1 Sam. 7:3.

⁸ Ayisalayeli ŵalasile mnope ‘m’makono mwa Afilisiti’ mwati Asilikali ŵa Ciyisalayeli ŵagomecedwe. Afilisiti ŵaganisyaga kuti cagambeje kwalagasya ŵandu ŵa Mlunguwo. Nambo Samuyele ŵasimicisye ŵanduwo kuti yindu komboleka kucenga naga ŵanduwo akuwujilasoni kwa Yehofa. Ana jemanjaji ŵaliji ŵakusacilila kucenga ndamo syawo? Samuyele ŵasangalele kwawona ŵanduwo ali alesile kulambila milungu jakupanganyidwa ni “kutanda kutumicila Yehofa jika.” Samuyele ŵasongenye ŵandu ku Misipa, tawuni jajaliji mu upande wa m’matumbi ca kumpoto kwa Yelusalemu. Ŵaŵasongenewo ŵalijimile yakulya, soni ŵalesile kulambila milungu jakupanganyidwa.—Aŵalanje 1 Samueli 7:4-6.

9. Ana upile wapi waŵawuweni Afilisiti kuti mpaka amalane ni Ayisalayeli, soni ana ŵandu ŵa Mlungu ŵatesile cici?

 ⁹ Afilisiti paŵapikene kuti Ayisalayeli asongangene pamalo gamo, ŵawuweni welewu kuŵa upile wakuti atumisye asilikali ŵawo ku Misipa kuti akakasangule ŵandu ŵa Yehofawo. Ayisalayeli paŵapikene kuti Afilisiti akwisa kukwajonanga, syakamwile mnope ndetemu mwati ŵam’ŵendile Samuyele kuti ŵapopelele kwa Mlungu. Samuyele ŵapopesile soni ŵapelece mbopesi. Pacakutendekwa capajikaci, Afilisiti ali ayice ku Misipa kuti ŵapute Ayisalayeli, Yehofa jwapikanile lipopelo lya kuŵenda lya Samuyele. Kaneko Yehofa ŵatumbilile mnope Afilisiti. Mwati “palisikulyo, ŵatendekasisye kuti kugunde cilindimo camacili cakupwetekasya m’mawiwi kuti casokonasye Afilisiti.”—1 Sam. 7:7-10.

10, 11. (a) Ligongo cici cilindimo cele Yehofa ŵatendekasisye caliji cakusimonjesya mnope kwa asilikali ŵa Cifilisiti? (b) Ana paliji yakuyicisya yatuli pa ngondo jajatandile ku Misipa?

¹⁰ Tukaganisya kuti Afilisiti ŵaliji mpela kamwanace kakakusatilila kwa mamagwe ligongo lya woga pakapikene cilindimo. Jemanjaji ŵaliji acalume ŵakulimba mtima ŵakumanyilila kuputa ngondo. M’yoyo, cilindimoci caliji cakuti nganacipikaneje citandilile. Komboleka kuti cilindimoci caliji cakusona mnope, soni mwine catendekwe kwinani kuli kwangali liwunde lililyose, kapena jemanjaji ŵasokonecele ligongo lya lisegwe lya cilindimo lyalyapikanikaga kutyocela m’matumbi. Mulimose muyaŵelelemo, nambo yatukumanyilila ni yakuti Afilisiti ŵasokonecele, soni syakamwile ndetemu mwati m’malo mwakuti ŵajimucile ŵaŵasongenewo, Ayisalayeliwo ni ŵaŵajimucile jemanjajo. Ayisalayeli ŵawutwice kukwagomeka jemanjajo, kutyocela ku Misipa ni ŵatopwele pa lutando lwelewu mpaka kumalo gane gakwe kummwela kwa Yelusalemu.—1 Sam. 7:11.

¹¹ Ngondoji jacenjile yindu pasikati pa ŵandu ŵa Mlungu. Pandaŵi josope jele Samuyele jwaliji jwakwelusya, Afilisiti ŵatamilaga kutila. Ŵandu ŵa Mlungu ŵatandite kusumula misinda jaŵasumwile Afilisiti.—1 Sam. 7:13, 14.

12. Ana Samuyele “jwatamilikasisye cilungamo” mwatuli, soni cici cacamkamucisye kuti akombole kutenda cenene yeleyi?

¹² Pali papite yaka yejinji, ndumetume Paulo jwam’ŵisile Samuyele m’likuga lya ŵakwelusya soni ŵakulocesya ‘ŵaŵatamilikasisye cilungamo.’ (Ahe. 11:32, 33) Samuyele ŵakamucisye ŵandu ŵa Mlungu kuti atandesoni kutenda yindu yakuŵajilwa pameso pa Mlungu. Jwalakwe ŵakombwele kutenda cenene yeleyi ligongo lyakuti jwajembeceyaga Yehofa mwakulitimalika, soni mwakulupicika jwajendelecele kamula masengo gakwe atamose kuti paliji yakutengusya yejinji.  Jwalakwe jwalosisyesoni kuti jwayamicilaga Yehofa. Ali apundile ngondo ku Misipa, Samuyele jwajimice liganga lyakuti lyakumbusyeje ŵandu ya litala lyaŵakamulicisye masengo Yehofa pakwakulupusya ŵandu ŵakwe.—1 Sam. 7:12.

13. (a) Ana tukusosekwa ndamo syapi naga tukusaka kumsyasya Samuyele? (b) Ana akuganisya kuti ndaŵi jambone jakulijiganya ndamo mpela sya Samuyele jili japi?

¹³ Ana jemanja akusasakasoni ‘kutamilikasya cilungamo’? Kuti akombole kutenda yeleyi, akusosekwa kulijiganya kutyocela ku ndamo sya Samuyele syakulitimalika, syakulinandiya, soni syakuyamicila. (Aŵalanje 1 Petulo 5:6.) Ana pana mundu jwangasaka kola ndamo syelesi? Yaliji yakusosekwa mnope kwa Samuyele kulijiganya ndamo syelesi paŵaliji mwanace, ligongo ndamosi syamkamucisye paŵasimanaga ni yindu yejinji yakutengusya paŵakulaga.

14, 15. (a) Ana Samuyele ŵasimene ni yakutengusya yatuli ‘paŵakalambele’? (b) Ana Samuyele jwaŵelekaga kunyuma ŵanace ŵakwe mpela muŵatendelaga Eli? Atagulile.

¹⁴ Tukusaŵalangasoni yayamtendecele Samuyele ali ‘akalambele.’ Jwalakwe jwakwete ŵanace ŵacalume ŵaŵili. Mena gawo galiji, Yoweli ni Abiya. Samuyele ŵapele jemanjaji masengo gakuti amkamucisyeje kwelusya ŵandu. Nambo yakutesya canasa yaliji yakuti, ŵapele masengoga ŵandu ŵakulemweceka. Atamose kuti Samuyele ŵaliji mundu  jwacilungamo, nambo ŵanace ŵakwewo ŵakamulicisyaga masengo ukumu wawo mwakulinonyela. Jemanjaji nganajelusyaga magambo mwacilungamo, soni ŵapocelaga katangale.—1 Sam. 8:1-3.

¹⁵ Lisiku line, acakulungwa ŵa mu Yisalayeli ŵam’yicile jwakulocesya jwamkalambalejo acidandawulaga kuti. “Ŵanace ŵenu ngakwenda m’matala genu.” (1 Sam. 8:4, 5) Ana Samuyele ŵayimanyililaga kuti ŵanace ŵakwe akutenda yeleyi? Baibulo jangasala. Nambo komboleka kuti mwakulekangana ni Eli, Samuyele nganiŵaŵeleka kunyuma ŵanacewo. Yehofa ŵamjamwice Eli, soni ŵampele cilango ligongo lyakulepela kwamuka ndamo syakusakala sya ŵanacewo, ligongo jwalakwe jwacimbicisyaga mnope ŵanace ŵakwe kupunda Mlungu. (1 Sam. 2:27-29) Nambo Yehofa nganampata Samuyele ni cakulemweceka celeci.

16. Ana acinangolo ŵakwete ŵanace ŵangakwapikanila mpaka apikane wuli, soni ligongo cici ngani ja Samuyele mpaka jakamucisye acinangoloŵa?

¹⁶ Baibulo jangasala muŵapikanile Samuyele, soni kuti ŵatengwice paŵapikene kuti ŵanace ŵakwe akutenda yangalumbana. Acinangolo ŵajinji mpaka apikanicisye muŵapikanile Samuyele. Moŵa agano, ŵandu ŵajinji ngakusapikanila ulamusi wa acinangolo soni camuko cakusiŵapaga. (Aŵalanje 2 Timoteo 3:1-5.) Acinangolo ŵakulimbana ni yakupweteka yeleyi mpaka alijiganye kutyocela ku cisyasyo cambone ca Samuyele. Jwalakwe nganakunda kuti ungakulupicika wa ŵanace ŵakwe umtendekasye kuti akajendelecela kuŵa jwakulupicika. Acinangolo akusosekwa kukumbucila kuti cisyasyo cawo mpaka cayice pamtima ŵanace atamose kuti ŵanacewo ngakupikanila soni ngakupocela camuko cawo. Acinangolo akusosekwa kumsangalasyaga Yehofa Mlungu jwali Atati ŵawo mpela mwaŵatendele Samuyele.

17. Ana acakulungwa ŵa mu Yisalayeli ŵasakaga kuti Samuyele ŵatendele cici, soni ana Samuyele yamkwayiye catuli?

¹⁷ Ŵanace ŵa Samuyele nganamanyililaga kuti ndamo jawo jakupoka soni jakulinonyela jicikola yakuyicisya yatuli. Acakulungwa ŵa mu Yisalayeli ŵam’yicile Samuyele ni kumsalila kuti: “Sambano mtusagulile mwenye kuti jitulamulileje mpela mwakutendela ŵandu ŵamitundu jine.” Ana Samuyele nganayiwona yaŵasakaga ŵanduwo mpela kuti akumkana? Soni konjecesya pelepo jwalakwe jwaŵele mkwelusya ŵanduwo mwakumjimila Yehofa kwa yaka yejinji. Sambano ŵanduwo ŵasakaga mwenye kuti ŵalamulileje, ngaŵasoni jwakulocesya mpela Samuyele. Ŵandu ŵamitundu jine ŵakwete acayimwene ŵaŵalamulilaga, nombe nawo Ayisalayeli ŵasakagasoni mwenye. Ana Samuyele yamkwayiye catuli? Tukusaŵalanga kuti “yeleyi yamsakalisye Samuyele.”—1 Sam. 8:5, 6.

18. Ana Yehofa ŵaŵecete maloŵe gatuli gagatamilikasisye pasi mtima wa Samuyele, soni jwalosisye mwatuli kuti Ayisalayeli atesile cakulemweceka cekulungwa?

¹⁸ Alole yaŵatite Yehofa pakwanga lipopelo lya Samuyele: “Mpikanile yosope yakumsalila ŵanduwo, ligongo jemanjajo nganamkana m’mwejo, nambo anganile une kuti ngaŵa mwenye jwawo.” Maloŵe gelega gatamilikasisye  pasi mtima wa Samuyele. Nambo yaŵatesile ŵanduwo waliji mwano wekulungwa pameso pa Mlungu Jwamaciligose. Yehofa jwamsalile jwakulocesya jwakweju kuti akakalamusye Ayisalayeli yakusakala kwakola mwenye jwa umundu. Samuyele paŵasalile yeleyi ŵanduwo ŵalimbicile kuti: “Iyayi, uwe tukusakape mwenye kuti jitulamulileje.” Mwakupikanila Mlungu, Samuyele jwaŵisile mwenye jele Yehofa jwasagwile.—1 Sam. 8:7-19.

19, 20. (a) Ana Samuyele ŵalosisye mwatuli kuti ŵampikanilaga Yehofa pakum’ŵika Sauli kuŵa mwenye ja Yisalayeli? (b) Ana Samuyele ŵajendelecele mwatuli kwakamucisya ŵandu ŵa Mlungu?

¹⁹ Ana Samuyele ŵapikene catuli? Ana jwalakwe ŵapile mtima ni kutenda yindu mwakulekangana ni yaŵamsalile Yehofa? Ana jwalakwe ŵakundile kuti cakutengusya mpela celeci cijonanje mtima wakwe mwakwendelecela kuŵa jwakutumbila? Ŵandu ŵajinji mpaka atende yeleyo pasimene ni yindu mpela yeleyi, nambo Samuyele nganatenda yeleyo. Jwalakwe ŵam’ŵisile Sauli kuŵa mwenye soni ŵasalile ŵanduwo kuti Yehofa ni jwaŵasagwile mwenyejo. Jwalakwe ŵamkomasisye Sauli, pakulosya kumpocela soni kulipeleka kwa mwenyejo. Kaneko jwaŵecete kwa ŵanduwo kuti: Ana am’weni mundu jwamsagwile Yehofa, pangali mundu mpela jweleju pasikati pa ŵandu wosopewo?”—1 Sam. 10:1, 24.

²⁰ Samuyele nganaganicisyaga ya yindu yakulemweceka ya Sauli, m’malo mwakwe jwalakwe jwalolaga yindu yambone mwa mundu jwaŵamsagwile Yehofa. Jwalakwe pajika, jwaliji jwakulupicika pameso pa Mlungu ngaŵaga kwasangalasya ŵandu ŵakusacenga nganisyo ndaŵi ni katema. (1 Sam. 12:1-4) Samuyele jwatendaga undumetume wakwe mwakulupicika. Jwalakwe jwakalamusyaga ŵandu ŵa Mlungu pakwamba ya yindu soni yitendo yampaka yijonanje unasi wawo ni Yehofa. Jwalimbikasisye ŵanduwo kuti aŵeje ŵakulupicika pameso pa Yehofa. Yaŵasalile ŵanduwo yayice pamtima, mwati ŵam’ŵendile jwalakwe kuti ŵapopelele kwa Yehofa. Pakwanga Samuyele jwatite: “Ngangusaka kum’leŵela Yehofa mwakuleka kumpopelela jemanja, soni kumkamucisyaga kuti mtendeje yindu m’litala lyakuŵajilwa.”—1 Sam. 12:21-24.

21. Ana cisyasyo ca Samuyele mpaka citukamucisye catuli naga tutengwice ligongo lyakuti mundu jwine amsagwile kapena apatile upile ŵakuŵa pa ukumu?

²¹ Ana pakwete patengwice ligongo lyakuti mundu jwine amsagwile kapena apatile upile wakuŵa pa ukumu? Cisyasyo ca Samuyele cili cakamucisya mnope kwa m’weji kuti tukakunda jelasi kapena kutumbila kutamilicika mumtima mwetu. (Aŵalanje Miyambo 14:30.) Mlungu akwete masengo gamajinji gakuti mpaka ŵape ŵakutumicila ŵakwe ŵakulupicika ni kwikutila nago.

22. Ligongo cici Samuyele nganalemwa kulola yindu yambone mwa Sauli pandanda?

²² Samuyele nganalemwa kulola yindu yambone mwa Sauli, ligongo jwalakwe jwaliji mundu jwapajika. Jwaliji jwam’lewu soni jwakusalala, jwalijisoni jwakulimba mtima jwakupakombola cenene kumalana ni yakusawusya soni pandanda jwaliji jwakulinandiya. (1 Sam. 10:22, 23, 27) Kupwatika pa yeleyi, jwalakwe ŵakwetesoni upile ŵakulisagulila jika yakutenda pa umi wakwe. (Deut. 30:19) Ana jwalakwe ŵakamulicisye masengo mwakuŵajilwa mtuka welewu?

23. Ana kundanda Sauli ŵajonasile ndamo japi, soni cici cacikulosya kuti jwalakwe jwaliji jwakulitulumbasya?

²³ Mundu papocele ukumu cakutesya canasa cikusaŵa cakuti, ndamo jandanda konasika jikusaŵa kulinandiya. Pali papite ndaŵi jamnono, Sauli jwatandite kulitulumbasya. Jwalakwe jwasagwile kuti akapikanila yaŵam’lamwile Yehofa kupitila mwa Samuyele. Ndaŵi jine Sauli jwalepele kulitimalika ni kupeleka mbopesi jajasosekwaga kuti Samuyele apelece. Samuyele ŵamjamwice mwamacili jwalakwe soni ŵalocesye kuti mayimwene ngasigatyocelasoni m’liŵasa lyakwe. M’malo mwakupikanila camukoco, jwalakwe ŵajendelecele kutenda yindu yejinji yangapikanila.—1 Sam. 13:8, 9, 13, 14.

24. (a) Ana Sauli jwalosisye catuli kuti nganampikanila Yehofa pa ngondo jaŵaputanaga ni Aamaleki? (b) Ana Sauli jwatesile cici, paŵamjamukaga soni ana Yehofa ŵamsalile kuti catende cici?

²⁴ Kupitila mwa Samuyele, Yehofa ŵamsalile Sauli kuti akapute ngondo ni Aamaleki. Yehofa jwasasilesoni kuti akam’wulaje mwenye jwakusakala, Agagi. Nambope, Sauli nganajiwulaga mwenyejo nambosoni ŵajigele yindu yine yambone yayasosekwaga kuyijonanga. Samuyele pajwayice kuti amjamuce, Sauli jwalosisye kuti asakele mnope. Ligongo m’malo mwakuti alinandiye ni kupikanila yaŵamjamukagayo jwalakwe jwalikululucile ni kupeleka magongo gakulicinjilicisya payaŵatesileyo, soni jwatandite kwajimba magambo ŵanduwo. Sauli paŵalingagalingaga kunandiya soni kukana camukoco, Samuyele jwaŵecete maloŵe gamacili gakuti, “Mlole! Kupikanila kuli kwambone kupunda mbopesi.” Mwakulimba mtima jwalakwe ŵamjamwice Sauli soni ŵamsalile kuti Yehofa camsumule ucimwene wakwe ni kumpa mundu jwakuŵajilwa. *—1 Sam. 15:1-33.

25, 26. (a) Ligongo cici Samuyele jwamlililaga Sauli, soni ana Yehofa jwamkamucisye catuli? (b) Ana Samuyele ŵalijiganyisye cici paŵayice ku nyumba ja Jese?

 ²⁵ Yaŵalemwisye Sauli yamtengwisye mnope Samuyele. Mwati jwalakwe jwacesisye kumlilila Yehofa pakwamba ya nganiji, soni jwamlililaga Sauli. Samuyele pandanda ŵajembeceyaga kuti Sauli catendeje yindu cenene, nambo sambano yosopeyo yapite m’mesi. Mundu juŵam’manyililaga kuti akwete ndamo syambone pameso pa Yehofa sambano ŵasijasile ni kutanda kumjimucila Yehofa. Samuyele nganasakaga kuwoneganasoni ni Sauli. Kaneko Yehofa ŵamkamucisye Samuyele kuti atandesoni kuwona yindu mwakuŵajilwa. Yehofa jwatite: “ Ana cimcimlilila Sauli mpaka cakaci, pakuŵa namkanile jwalakwe kuŵa mwenye ja Ayisalayeli? Mtaje mawuta mu msengo wenu ni mnyakuce. Cinamtumisye ku nyumba ja Jese ku Betelehemu, ligongo mbatile jumo mwa ŵanace ŵakwe kuti aŵe mwenye m’malo mwangu.”—1 Sam. 15:34, 35; 16:1.

²⁶ Yehofa jwangajegamila ŵandu ŵangakulupicika soni ŵangali umlama kuti akwanilisye cakulinga cakwe. Naga mundu jwine atandite kutenda yangakulupicika, Yehofa cacisagula jwine kuti akwanilisye lisosa lyakwe. M’yoyo Samuyele jwalesile kumlilila Sauli. Samuyele ŵapikanile yaŵamsalile Yehofa. Jwalakwe ŵajawile kwa Jese ku Betelehemu, kwa ŵasimene ŵanace ŵacalume ŵakusalala ŵa Jese. Kutandila pa mwanace jwandanda, Yehofa jwamkumbwisye kuti akalola kawonece kawo ka kusa. (Aŵalanje 1 Samueli 16:7.) Pambesi pakwe, Samuyele jwayice pa mwanace jwamnondi pa wosopewo, jwelejo jwaliji Daudi juŵasagulidwe ni Yehofa.

27. (a) Ana cici cacakamucisye kuti cikulupi ca Samuyele cijendelecele kuŵa cakulimba? (b) Ana akupikana wuli pakulola cisyasyo ciŵalosisye Samuyele?

²⁷ Kumbesi kwa umi wakwe, Samuyele ŵamanyilile cenene umbone wa cisagula caŵatesile Yehofa pakuŵika Daudi kuti caŵe mwenye m’malo mwa Sauli. Sauli jwacenjile ni kumtendalaga jelasi Daudi, mwati jwasakaga kum’wulaga, soni jwasapwice. Atamose yaliji m’yoyo, nambo Daudi ŵajendelecele kola ndamo syambone mpela kulimba mtima, goloka, kulupicika soni kupikanila. Samuyele ali asigele panandi kuwa, cikulupi cakwe calimbile mnope. Jwalakwe jwayiweni kuti, pangali cakutengusya cilicose campaka cimleme kapena kumlepelekasya Yehofa kwajaliŵa ŵandu ŵakwe. Pambesi pakwe Samuyele jwawile, ali alesile mbili jambone jaŵajitesile kwa yaka yakupunda 100. Ni ligongo lyakwe Ayisalayeli wosope ŵalisile ligongo lya ciwa ca mundu jwakulupicikaju. Moŵa aganosoni, ŵakutumicila ŵa Yehofa mpaka atende cenene kuliwusya kuti, ‘Ana cinguyeje cisyasyo cakulupicika ca Samuyele?’