Switluli

SWI YO YENTXIWA?

Mavoya Lawa Ma Pfunaka Ku Basisa Ma Antena Ya Nsokoti

Mavoya Lawa Ma Pfunaka Ku Basisa Ma Antena Ya Nsokoti

 Swiharhi swa switsongo swa ku fana ni nsokoti swi fanele ku tshama na swi basile swaku swi kota ku haha, swi famba, swi nunhwetela, ni ku tirhisana ni swiharhi swin’wana. Hi xikombiso loko ma antena ma ni nsila ma yentxa swaku a nsokoti yi nga swi koti ku famba kahle, ku tirhisana ni swiharhi swin’wana, yi tlhela yi nga swi koti ku twa ku nunhwela ka minchumu. Hi mhaka leyo, mutivi wa swiharhi Alexander Hackmann a li: “U nga ta tshuka u kume nsokoti kumbe swiharhi swa ku fana na yona na swi ni nsila”. Hackmann a tlhele a vula a ku: “Swi tsumbule ndlela ya ku tivhikela ka minchumu leyi nga swi chimisaka lomu swi fambafambaka kona.”

 Kambisisa leswi landzelaka: Hackmann ni tintivi tin’wana va djondze leswi nsokoti leyi vitaniwaka (Camponotus rufifemur) yi swi yentxaka swaku yi basisa ma antena ya yona. Va tsumbule swaku nsokoti leyi yi tirhisa swinengana swa yona swaku yi kota ku susa nsila leyi nga ka ma antena. Yi yentxa leswo hi ku nghenisa ma antena ka swivoyana leswi nga ka minenge. Nsila ya yitsongo yi susiwa hi swivoyana swa switsongo se nsila ya yinyingi yi susiwa hi swivoyana swa swikulu.

 Vona nsokoti na yi basisa ma antena ya yona

 Hackmann ni tintivi tin’wana va kholwa swaku leswi nsokoti leyi yi swi yentxaka swaku yi limpa ma antena ya yona swi nga tirhisiwa ka ma empresa. Swi nga tirhisiwa loko ku basisiwa minchumu ya yitsongo leyi fambisaka a gezi ndzeni ka matelefoni, macomputador ni minchumu yin’wana.

 U swi vonisa ku yini? Swivoyana swa nsokoti leswi kotaka ku basisa ma antena swi yo tiyentxekela? Kumbe swi yo yentxiwa?