Skip to content

Ko Hai ʻOku ʻAlu ki Helí?

Ko Hai ʻOku ʻAlu ki Helí?

Tali ʻa e Tohi Tapú

 Ko e helí (“Seoli” mo e “Hētesi” ʻi he ongo muʻaki lea Fakatohitapú) ko e faʻitoká pē ia, ʻo ʻikai ko ha feituʻu ʻo e afi fakamamahi. Ko hai ʻoku ʻalu ki helí? Ko e kakai leleí mo e kakai koví fakatouʻosi. (Siope 14:13; Saame 9:​17) ʻOku pehē ʻe he Tohi Tapú ko e faʻitoka anga-maheni ko eni ʻo e faʻahinga ʻo e tangatá ʻa e “fale ʻa ia ʻe fakataha ki ai ʻa e tokotaha kotoa pē ʻoku moʻuí.”​—Siope 30:23.

 Naʻa mo Sīsū naʻá ne ʻalu ki heli ʻi he taimi naʻá ne mate aí. Kae kehe, “naʻe ʻikai ke tauhi maʻu ia ʻi heli,” koeʻuhí naʻe fokotuʻu hake ia ʻe he ʻOtuá.​—Ngāue 2:​31, 32, The Bible in Basic English.

ʻE ʻi ai ʻo taʻengata ʻa heli?

 Ko e faʻahinga kotoa ʻoku ō ki helí te nau hū ki tuʻa mei ai, ʻi hono fokotuʻu hake ki he moʻuí ʻe Sīsū fakafou ʻi he mālohi ʻo e ʻOtuá. (Sione 5:​28, 29; Ngāue 24:15) ʻI he lau fekauʻaki mo e toetuʻu ko ia ʻi he kahaʻú, ʻoku pehē ʻi he kikite ʻi he Fakahā 20:13 ko e “maté mo heli naʻá na tuku ange mai ʻa e kau mate naʻe ʻiate kinauá.” (King James Version) ʻI hono fakamaha pē ʻo helí, heʻikai ke kei ʻi ai ia; heʻikai ʻaupito ke toe ʻalu ki ai ha taha koeʻuhí “ʻe ʻikai ke toe ʻi ai ha mate.”​—Fakahā 21:​3, 4; 20:14.

 Kae kehe, ʻoku ʻikai ke ʻalu ki heli ʻa e tokotaha kotoa pē ʻoku maté. ʻOku fakahaaʻi ʻe he Tohi Tapú ʻe hoko ʻo mātuʻaki tōtuʻa ʻa e fulikivanu ʻa e kakai ʻe niʻihi ʻa ia heʻikai ʻaupito ke nau fakatomala. (Hepelū 10:26, 27) ʻI he mate ʻa e faʻahinga ko iá, ʻoku ʻikai te nau ʻalu ki heli, ka ki Kihena, ʻa ia ko ha fakatātā ia ʻo e ʻauha taʻengata. (Mātiu 5:​29, 30) Ko e fakatātaá, naʻe fakahaaʻi ʻe Sīsū ko e niʻihi ʻo e kau taki lotu mālualoi ʻi hono taimí te nau ʻalu ki Kihena.​—Mātiu 23:27-​33.