Aver yem sha atineakaa

Aver yem sha mver u atineakaa

Akaa a Van a Msaanyol hen Tsombor

U Vihin Inyaregh sha Inja

U Vihin Inyaregh sha Inja

Orya ugen kaa ér: “Kwase wam, Laura, * fa u vihin inyaregh sha akaa a lun se a iwasen ga, shin de m kaa mer sha akaa a kwagh a gbe se a mi ga yô. Fetyô u koson inyaregh ga cii! Kwagh u hange hange ka una gba se aburabur yô, inyaregh ki kera lu ki se er kwagh shon ga. M ôron kwagh ne hanma shighe mer, aluer kwase wam ngu a inyaregh shin ikpa yô, una vihi ki keng.”

Kwase na kaa ér: “Alaghga m fetyô u koson inyaregh kpishi ga, kpa orya wam fa er akaa á taver ishe ken kasua cuku kpaa ga. Kwaghyan man ikyav mbi hweegh man akaa agen a hen ya taver ishe kpishi, man ka mo m hembe lun hen ya sha u eren akaa ne ye. M fa akaa a kwagh a gbe se a mi yô, man ka akaa a m yamen je la, ka a hingir u se zôhô sha kwagh u inyar je kpaa.”

NOOV man kasev kpishi mba fetyô u teman lamen sha kwagh u inyar ken bem ga. Ka nahan ve ior kpishi ve kaan ér inyaregh ka kwagh u vesen u a ve a ayôôso hen atô u nom man kwase ye.

Alaghga noov man kasev mba inyaregh ki hange ve la vea tagher a akaa a nanden ve ityough shi vea er ayôôso ayol a ve, ishima kpa ia nyian ve, man alaghga je yô, vea vihi mlu ve vea Yehova je kpaa. (1 Timoteu 6:​9, 10) Mbamaren mba ve fetyô u lamen sha kwagh u inyar ken bem ga la, ka ve hingir u eren tom kpishi sha er vea seer zuan a inyaregh yô, nahan kwagh ne a gema a yangen ve u lun imôngo a ônov vev shin teman imôngo ayol a ve shi taver ayol a ve asema ken mcivir u Aôndo kpaa. Shi ka ve tese ônov vev u eren fuu sha inyar.

Bibilo pase ér, ‘inyaregh ki kor or sha kwagh u vihin.’ (Orpasenkwagh 7:12) Kpa inyaregh kia kura ivaa you man tsombor wou, aluer u hen u vihin ki sha inja shi lamen a kwase wou shin orya wou ken bem sha kwagh u inyar yô. * Mimi yô, iliam i sha kwagh u inyar ia fatyô u seer taver ivaa you, ia va a va a ayôôso ga.

Kpa er nan ve inyaregh ki ve a mbamzeyol kpishi hen atô u nom man kwasa? Kanyi ú er ve ia wase u u̱ fa u lamen sha kwagh u inyar kundu kundu, sha gbenda u palegh ayôôso?

Mbamzeyol mba U Tagher a Mi Yô

Ashighe kpishi nom man kwase ka ve zôhô sha kwagh u inyar sha ci u ve na ayol a ve jighjigh ga shin sha ci u mciem, ka fe lun sha ci u inyaregh ki mô ve nan vihi la keng ga. U tesen ikyav yô, aluer nom soo u fan inyaregh ki kwase na a vihin sha ankaam mba kiriki kpaa la keng keng yô, kwagh ne tese ér gbenda u kwase na a vihin inyaregh la shi un. Man zum u kwase nan lu gban ijir ér nom u nan fa u koson inyaregh ga yô, alaghga nan ngu cian ér kwagh una va er ken hemen u una gbihi tsombor ve ken ibanave yô.

Shi mzeyol ugen kpa ngu u noov man kasev ve tagher a mi yô; mzeyol shon yô ka mvese u ve vese hen tsombor môm ga la. Orgen, iti na ér Matthew, a er kwase hegen ka anyom anigheni je ne, á kaa ér, “kwase wam vese hen tsombor u yange u vihin inyaregh sha inja yô. Nahan ngu a mciem sha kwagh u inyar er mo nahan ga. Terem lu or u hunden msôrom shin man taav kpoghuloo shi lu a tom ga anyom kpishi. Ashighe kpishi se luun a akaa a kwagh a gbe se a mi la ga, kwagh ne na yô m soo kwagh u injô i lun a mi iyol ga cii. Ashighe agen yô, mciem man ka ma na m er kwagh a kwase wam sha kwagh u inyar i doo ga cii.” Aluer ka nyi je i lu van ne a anyiman sha kwagh u inyar kpa, ne er nan ve inyaregh kia vihi ivaa yen ga, kpa kia taver i?

Akaa Anyiin a Aa Wase U Yô

Bibilo ka takerada u sha kwagh u inyar ga. Kpa i gema ngi a akaawan a injaa a aa wase nom man kwase vea palegh mbamzeyol mba sha kwagh u inyar yô. Yô, time ase sha kwaghwan u Bibilo shi dondo mbamhen mba i nger shin heen ne.

1. Hen nen u lamen kundu kundu sha kwagh u inyar.

“Mba ve ngohol mhen u mimi yô, kwaghfan ngu her a ve.” (Anzaakaa 13:10) Alaghga gbenda u yange i yese u la ua na yô, a taver we u ngohol mhen u mbagenev sha kwagh u inyar, hemban cii je yô, mhen u kwase wou shin orya wou. Aluer ka nahan kpa, hemba doon u ú er kwagh sha kwaghfan sha u teman lamen sha ikyaa i hange hange ne. U tesen ikyav yô, ú nenge wer doo u ú pase kwase wou shin nomou gbenda u ieren i mbamaren ou sha kwagh u inyar i bende a we la ga he? Shi we kpa, nôngo u kaven er mlu u tsombor u kwase wou shin orya wou la á bende a ieren na sha kwagh u inyar yô.

De keghen wer saa shighe u ne lu a mzeyol man ne lam sha kwagh u inyar ga. Orngeren Bibilo ugen yange pine ér: “Ior uhar vea gba zenden imôngo aluer vea vande zuan ga kpa?” (Amoshi 3:3) Mpin ne ngu a kwaghwan u una wase u nena? Aluer ne ver shighe u lamen sha akaa a inyar yô, kwagh ne una pande anyiman, nahan ne kera shi eren ayôôso sha kwagh u inyar ga.

ER KWAGH NE: Ver nen shighe u ne lamen sha kwagh u inyaregh ki tsombor wen u vihin yô. Ne fatyô u veren shighe ne sha iyange i hiihii i hanma uwer shin ma iyange igen ken hanma kasua. De lamen nen shighe gôgônan ga. Ne fatyô u lamen miniti 15 shin a yina nahan je kpa doo. Tsua nen shighe u ne hen ner a lu ne haghelaa ga yô. Fa nen ashighe a ne hen ner, doo u ne ôr kwagh u inyar ga yô, er shighe u ne tem u yan kwaghyan nahan shin zum u ne tem imôngo vea ônov enev yô.

2. Gba nen zwa môm sha gbenda u ne nengen inyaregh ki ne zough a mi la.

“Hemen nen sha u nan ior icivir.” (Mbaromanu 12:10) Aluer ka we tseegh u lu a tom shin u lu eren ma kasua zuan a inyaregh yô, er kwagh a kwase wou shin orya wou sha icivir; de nengen inyaregh ki u zough a mi la wer ka ki you ga, kpa nenge ki wer ka ki tsombor wen.​—1 Timoteu 5:8.

Aluer u ngu ortom, kwase wou kpa ngu eren tom shin kasua zuan a inyaregh yô, naan nen ayol a en icivir sha u pasen ayol a en inyaregh ki ne zough a mi man ki ne vihin la. Aluer u venda u ôron ikyar u inyaregh ki u zough a mi man kwagh u ú vihin la yô, alaghga ne kera na ayol a jighjigh ga shi ne vihi mlu wen kpaa. Kpa u ngu wer, hanma aninyar u ú soo u vihin, a lu ki kiriki kpa saa u vande ôron ikyar u keng ga. Kpa zum u u soo u yamen kwagh u vesen man u tema vea kwase wou shin orya wou ne lam sha mi yô, kwagh ne tese ér u wa mnenge u nan ikyo.

ER KWAGH NE: Ver nen iyenge inyar i aluer ne tema ne vande lamen sha mi ga kpa, hanma wen nana fatyô u vihin yô, er ₦100 shin ₦1000 nahan, shin ma iyenge igen. Hanma shighe u ú soo u vihin inyaregh hemban iyenge i ne ver la yô, ôr ikyar u.

3. Nger nen mbamhen enev shin takerada.

“Mbamhen mba ortseenshima, ka sha u kwagh ma a ngee yô.” (Anzaakaa 21:5) Gbenda môm u ne wa agoyol sha kwagh u ken hemen, nahan ne vihi tom u sha iusa yen ga yô, ka u ngeren gbenda u tsombor wen ua vihin inyaregh yô. Kwase ugen, iti na ér Nina, á er nom hegen ka anyom ataan je ne, á kaa ér: “Ka wea ngeren inyaregh ki u zough a mi man ki u vihin la shin takerada, man wea va tôô kwagh u ú ngeren la wea nenge yô, ashe nga a mase bughun we. U fatyô u nyiman kwagh u ú nger a lu shin takerada la ga.”

Doo u ne nger gbenda u tesen er tsombor wen ua vihin inyaregh la kpelegh kpelegh ga. Darren, vôso kwase hegen ka anyom 26 je ne, ngu a ônov uhar. A kaa ér: “Sha hiihii la, se lu a mbaimbulugh mba se waan inyaregh ker yô. Yange se wa inyaregh ki se soo u vihin ken kasua môm la ken mbaimbulugh kposo kposo. U tesen ikyav yô, se lu a imbulugh u wan inyaregh ki kwaghyan man u wan inyaregh ki eren akaa a nan se msaanyol kua u wan inyaregh ki hondon ityough. Inyaregh yange kia bee se ken imbulugh môm yô, se za uwegh ken ugen, kpa sea va zuan a mi je maa se wa ki her.” Aluer ne mba hembe tôôn a tôô kwagh sha injô yô, hemba doon u ne fa kwagh u ne soo la jighilii, shi ne ngeren inyaregh ki ne vihin la shin takerada.

ER KWAGH NE: Nger nen inyaregh ki ne vihin sha akaa a a geman ishe ga la. Gba nen zwa môm sha inyaregh ki ne koson her yô. Shi nger nen inyaregh ki ne vihin sha akaa a a geman ishe hanma shighe la, er kwaghyan man inyaregh ki usu u latriki nahan. Ne eren nahan cii yô, kohol nen inyaregh ki ne vihi ken atô u iwer kpishi la cica cii nger nen shin takerada. Aluer ne nenge ner doo u ne gema gbenda u ne eren akaa yô, gema nen sha er ne va hingir u lun a injô iyol kpishi ga yô.

4. Gba nen zwa môm sha akaa a i lu u ne er man or u nana er a la.

“Guda iorov uhar a or môm, sha ci u tom ve ka u hemba zan kera.” (Orpasenkwagh 4:​9, 10, mgem u Bibilo i i yer ér New Century Version) Hen icombor igen yô, ka nom a lun a inyaregh shi a eren akaa sha inyar ye. Kpa icombor igen yô, ka kwase ka nan eren akaa sha inyar sha inja sha inja ye. (Anzaakaa 31:​10-28) Kpa noov man kasev mbagenev kpishi, nenge ér hemba doon u eren tom ne imôngo. Mario, a vôso kwase hegen ka anyom 21 je ne, a kaa ér: “Ka kwase wam a kimbin inyaregh ki usu latriki man akaa agenegh a kiriki ye. Kpa gema ka mo m te kpandegh sha ci wase shi m kuren uiceghzwa mbagenev mba sha inyar shi m kimbin haya u ya wase ye. Hanma kwagh u ka sea kimbi yô, se ôr ayol a ase; se mba eren kwagh ken mzough.” Nyityô gbenda i ne eren akaa a inyar cii kpa, fa nen ner kwagh u vesen u una wase ne yô, ka u eren kwagh ken mzough.

ER KWAGH NE: Hen sha akaa a orya wou shin kwase wou a fe u eren tsembelee la man akaa a nga a taver un u eren la, nahan tsua nen ken atô wen, or u nana er kwagh ngun shin ngula yô. Iwer ia karen kpuaa yô, hide nenge nen aluer hanma wen ngu eren kwagh u i gbe u nana er la vough yô. Aluer gba u ne nyôôso ma kwagh yô, nyôôso nen. U fatyô u musan tom wou vea kwase wou shin orya wou sha ashighe ashighe sha er kwagh ne una wase u u̱ kaven tom u dedoo, er u kimbin inyaregh ki usu u latriki shin yamen akaa ken kasua nahan, ú kwase wou shin orya wou á eren la.

Kwagh u i Doo u Kwaghôron Wen U̱ sha Kwagh u Inyar Una Tese La

Doo u iliam yen sha kwagh u inyar ia vihi dooshima wen ga. Leah, ua vôso nom hegen i kom anyom ataan la lumun a kwagh ne. A kaa ér: “Mo vea nomom, se hen u lamen sha kwagh u inyar gbar gbar man sha mimi kpaa. Kwagh ne na yô, se mba eren kwagh ken mzough, nahan dooshima wase seer taver a taver cii.”

Noov man kasev ka vea lamen ayol a ve sha gbenda u ve soo u vihin inyaregh yô, kwagh ne a wase ve u pasen ayol a ve ishimaveren ve man asaren a ve, shi ve tese ér ve na ishima sha ivaa ve la kpaa. Nom shin kwase ka nana soo u yamen ma kwagh u vesen, nahan nana ôr ikyar u nan yô, kwagh ne á tese ér nan wa nan ikyo shi mhen u ikyar u nan la gba nan ishima. Shi ve cii ka vea lu a ian i vihin ma iyenge inyar a u vanden lamen sha mi shio yô, kwagh ne a tese ér ve na ayol a ve jighjigh. Ka akaa a a wasen nom man kwase u soon ayol a ve sha mimi je ne. Sha kpôô yô, dooshima u mimi ne hemba inyaregh, nahan ne nenge ner doo u ne zôhôn sha kwagh u inyara?

^ Ka ati ve kpôô kpôô ga.

^ Bibilo kaa ér, “nom ka ityough ki kwase,” nahan ka un á hembe lun a tom u tesen er tsombor ua vihin inyaregh ye, shi gba u una eren kwagh a kwase na sha dooshima, una nzughul a nzughul a na ga.​—Mbaefese 5:​23, 25.

PINE IYOL YOU WER . . .

  • I mase lun nahan, mo man kwase wam shin nomom se lam sha kwagh u inyar kundu kundu vee?

  • Kanyi nahan me ôr shi me er sha u tesen mer m wuese kwase wam shin orya wam sha inyaregh ki a ve a mi sha u koson tsombor wase laa?