Kichay leenaykipaq

Índice nisqaman riy

¿Imaynatan yanapasunman llaki onqoyniyoqkunata?

¿Imaynatan yanapasunman llaki onqoyniyoqkunata?

BIBLIAPIN NIN: “Cheqaq amigoqa tukuy tiempon munakun, sinchi llakikuy tiempopipas wayqe jinan qhawarisunki”, nispa (PROVERBIOS 17:17).

¿Imatan chaywan nishan?

Mayninpiqa manan yachanchischu llaki onqoyniyoq amigonchista imayna yanapayta. Ichaqa nisunmanmi payta munakusqanchista yanapay munasqanchistapas.

¿Imaynatan yanapasunman?

“Allin uyariqmi kanaykichis” (SANTIAGO 1:19).

Llaki onqoyniyoq amigonchista allinta yanapanapaqqa tukuy yuyaywanmi uyarinanchis rimapayawaqtinchis. Manan llapa rimasqanmanchu kutichinanchis, aswanpas reparananmi rimasqanta tukuy yuyaywan uyarishasqaykita, cheqaqta paymanta llakikusqaykitapas. Kallpachakuy imayna sientekushasqanta entiendenaykipaq, ama payta juzgaychu nitaq criticaychu chhayna sientekusqanmanta. Mayninpiqa amigoykiqa yaqapaschá comunta imatapas ninqa, qhepamantaq chay nisqanmanta pesapakunqa, chaymi mana juzganaykichu (Job 6:2, 3).

“Llakisqakunatan sumaqta rimapayaspa kallpachanaykichis” (1 TESALONICENSES 5:14).

Yaqapaschá amigoykiqa sinchi llakisqa kashanman otaq mana valeqpaq qhawarikushanman. Chhayna kaqtinqa sut’itan willawaq paymanta llakikusqaykita. Chayta nisqaykiwanmi amigoykita kallpachanki manaña imaniyta atispapas.

“Cheqaq amigoqa tukuy tiempon munakun” (PROVERBIOS 17:17).

Amigoykita niy yanapay munasqaykita. Yachaniñan imatachus amigoyqa necesitan ninaykimantaqa, paytan tapuwaq imatachus necesitashan chayta. Yaqapaschá amigoykiqa mana yachanchu imatachus necesitasqanta, chhayna kaqtinqa niwaqmi kuska imatapas ruwanaykichispaq. Chaymantapas niwaqmi mercadota rantipuq rinaykipaq, wasinta limpiaypi yanapanaykipaq, otaq ima ruwaypipas yanapanaykipaq (Gálatas 6:2).

“Lliuwan pacienciakuq kaychis” (1 TESALONICENSES 5:14).

Yaqapaschá amigoykiqa mana munanqachu qanwan parlayta. Chhayna kaqtinqa niwaqmi: “Munaqtiykiqa imay ratupipas parlasunmanmi”, nispa. Llaki onqoywan kashasqanraykun amigoykiqa imatapas ruwasqanwan otaq rimasqanwan sonqoykita k’irisunkiman, otaq imatapas ruwanaykichispaq rimasqaykichis qhepaman manan atisaqchu nisunkiman, otaq qonqaylla phiñakunman. Chaymi amigoykita yanapanaykipaqqa paywan pacienciakunayki (Proverbios 18:24).

Yanapasqaykiqa allinpunin

“Noqaqa liston kashani imay ratupipas amigaywan parlanaypaq. Mayninpiqa manan yachanichu amigayta imayna yanapayta, ichaqa kallpachakunin payta uyarinaypaq. Mayninpiqa amigayqa uyarinallaytan necesitan” (Farrah, a paypa amiganmi trastorno alimentario, ansiedad, depresión nisqa onqoyniyoq kashan).

“Juj amigaymi kan, payqa imatapas allin yuyaywanmi qhawarin, sumaqtataq tratawanpas. Juj p’unchaymi wasinman invitawarqan, jinaspa sumaq mijunata wayk’upuwarqan. Paywanqa allinmi sientekurqani, chaymi imayna kashasqayta payman willakurqani. ¡Payqa anchatan kallpachawarqan!” (Hana, payqa depresión onqoyniyoqmi kashan).

“Allinpunin pacienciayoq kayqa. Mayninpiqa esposaymi ima ruwasqanwanpas phiñachiwan, ichaqa chay ratupin yuyarini llaki onqoyniyoq kasqanrayku chayta ruwasqanta. Chaymi paywan mana phiñakunichu, aswanpas sumaqllatan payta tratani” (Jacob, paypa esposanmi depresión onqoyniyoq kashan).

“Esposayqa tukuypin yanapawan kallpachawan ima. Mayninpiqa sinchi llakisqan tarikuni, chaymi mana kallpay kanchu imatapas ruwanaypaq, esposaymi ichaqa entiendellawan. Mayninpiqa esposayqa noqaq kausaypin imachus gustasqanta mana ruwanchu. Payqa sumaq sonqon noqawan, liston kashan imapipas yanapawananpaq, chaymi payta anchata munakuni” (Enrique, payqa ansiedad onqoyniyoqmi kashan).

a Wakin sutikunaqa cambiasqan kashan.