Imaynatam kawsachwan as qollqellawan

ISKAY churiyoq Obed sutiyoq runam África lawpi ancha reqsisqa hotelpi 10 wata llamkarqa. Paywan familianqa kusisqallam kawsakuqku. Wakin kutipim vacacionninkupi riqku animalkunata hapinapaq sitiokunaman. Ichaqa tiempopa pasasqanman hinam hotelpi manaña achka runakuna samapakusqankurayku llamkayninta pierderurqa.

Stephenmi 22 wataña ancha reqsisqa bancopi llamkasqanrayku cuentallikuqña rikurirurqa. Chaypim churapurqa carrota, hatun wasita, wasi allichaqkunata, reqsisqa colegiopitaqmi warmankutapas estudiachirqa. Ichaqa, bancopi asllata gastanankupaq achka llamkaqkunata qarqospanmi paytapas qarqorurqa. Stephenmi nin: “Familiaypiwanmi llumpay hukmanyasqa tarikurqaniku, imayna tarikunaykumanta piensaspayñataqmi llakisqa, piñasqa hinaspa mancharisqallaña tarikurqani”, nispa.

Enteron allpapi qollqemanta sasachakuywanqa manam paykunallachu ñakarinku. Sapa killa allinta ganaq millonnintin runakunapas kunanqa mana llamkayniyoqñam kachkanku. Llamkayta tarispankupas mana allin pagasqam kanku. Astawanraqmi sasachakunku tukuy imapas llumpay qollqellapaqña kaptinqa. Apu chaynataq wakcha nacionkunapipas sasachakuchkankum.

Yuyayniyoqmi kananchik

Ñawpaq ganasqanchikmanta kunan asllata ganaspanchikqa yaqapaschá llumpay llakisqa tarikuchwan. Ancha yachayniyoq runam nirqa: “Sasachakusqayki punchawpi hukmanyaruspaqa pisi kallpayoqñam rikurirunki qamqa”, nispa (Proverbios 24:10). Qollqemanta sasachakuywan llumpayta hukmanyananchikmantaqa Diospa Palabranpim ‘allin kananchikpaq yuyayta’ maskananchik (Proverbios 2:7).

Bibliapi sumaq consejokunam millonnintin runakunata yanapan as qollqellawan kawsakuyta yachanankupaq. Qawasun wakinkunamanta.

Tanteay hayka gastanaykipaq. Lucas 14:28 nisqanpim Jesus nirqa: “Pipas torre hatarichiyta munaspaqa qespichinankama gastananpaqmi puntataqa tanteanqa”, nispa. Kaypim nichkan imakunapi gastanapaq tanteananchikmanta hinaspa chayman hina rurananchikpaq. Ichaqa Obedpa nisqanman hinaqa chay rurayqa sasam, paymi nirqa: “Manaraq llamkayniymanta qarqowachkaptinqa rantipakusqaykumantam kutimuq kaniku chukuy-chukuy bolsayoqkama, yaqa llapanpiqa mana necesitasqaykutam rantiq kaniku. Imataña rantinaykupaq qollqeyku kasqanraykum mana haykapipas tanteaqchu kaniku haykata gastanaykupaqqa”, nispa. Haykata gastanaykipaq tanteasqaykiqa yanapasunkim qollqekita allinta servichikuspayki familiaykipa necesitasqallanta rantinaykipaq.

Kapuqllaykiwan kawsay. As qollqeyoqlla kawsakuy sasa kaptinpas chayman hina kawsakuyqa ancha allinmi. Bibliam nin: “Tanteoyoq runaqa desgracia sucedenanta qawarispanmi asurikun”, nispa (Proverbios 22:3). Stephenmi nin: “Asllata gastanaykupaqmi ñawpaq yachasqayku taksa wasichaman kutirqaniku”, nispa.  Nintaqmi: “Warmaykutapas estudiachirqaniku as qollqepaq chaynataq allinta yachachiq colegiopim”, nispa.

Familiakuna kapuqllanwan kawsakuyta yachanankupaqqa sumaqtam rimanakunanku. Austin sutiyoq runapas qarqochikunankamam isqon wata bancopi llamkarqa. ¿Imatam paywan warminqa rurarqaku? Kikinmi nin: “Listatam rurarqaniku imakunata cheqaptapuni necesitasqaykumanta. Pisillatam gastanayku karqa llumpay qollqepaq mikuykunapi, vacacionkunapi, manataqmi imatapas yanqaqa rantirqanikuñachu. Anchatam kusikuni chay tanteasqayta familiay allinpaq hapisqanmanta”, nispa. Wakinpiqa ichapas warmakunaqa mana entiendenqakuchu imanasqa tayta-mamakuna chayna rurasqankuta, chayna kaptinqa entiendechinankum imarayku chaykuna rurasqankuta.

Huk llamkaykunapaqpas listo kay. Sichu oficinakunallapi llamkarqanki hinaspaqa sasachakunkipaschá kallpawan llamkaykunapi llamkanaykipaqqa. Austinmi nin: “Empresapi cuentallikuq kaspaymi manaña munarqaniñachu mana allin pagasqa llamkaykunataqa”, nispa. Chayqa manam admirakunapaqchu. Bibliam nin: “Kikinpaq toqlla churachkaq hinam runamasin manchakuq runaqa”, nispa (Proverbios 29:25). Llamkasqaykimanta runakunapa imapas nisqankuqa manam familiaykitaqa mikuchinqachu. Chaynaqa, ¿imataq yanapasunki Austinpa piensasqanta hina atipanaykipaq?

Chaypaqqa humillakuq kaymi ancha allin. Obed hotelpi manaña llamkaspanmi huk amistadninwan carrokuna allichaypiña llamkapakurqa. Chay llamkaypi kaspaqa pinturakunatawan carropa repuestonkunata rantiq rinanpaqmi allpallaña karu-karu ñanta rinan karqa. Obedmi nin: “Chay llamkayqa manam pasaypaq gustawaqchu, ichaqa hukqa manam karqachu. Punta ganasqaymanta llumpay asllata ganaptiypas humillakuq kayniymi yanapawarqa chaypi llamkanaypaq. Chayna kaptinpas, familiaypa imapas necesitasqantam rantini”, nispa. ¿Qampas atiwaqchu chayna rurayta?

Contentakuyta yachay. Huk diccionariom nin contentakuyta yachayqa imatapas mana munapayaspa kapuqllanchikwan kusisqa kawsaymi nispa. Kay nisqanqa qollqewan sasachakuqkunapaqqa mana entiendenanpaq hinapaschá kanman. As qollqellawan kawsakuyta yachaq apostol Pablom nirqa: “Yachanim wakcha kayta chaynataq llapa imayoq kaytapas”, nispa (Filipenses 4:11, 12).

Mana allin pagasqa kaspapas kusikunanchikmi llamkayniyoq kasqanchikrayku. Kallpanchakusunyá Pablopa kayna nisqanta kasukunapaq: “Diosta servispaqa qori-qollqeta hinam tarirunchik kapuqninchikwan contentakuyta yachaspanchikqa. Pachanchikpas mikunanchikpas kaptinqa, chaywanyá contentakusun” (1 Timoteo 6:6, 8). Kaywanqa manam nichkarqachu qella kanamantaqa, aswanqa kallpanchawanchikmi imamantapas llumpayta mana afanakunapaq.

Cheqaq kusikuy

Cheqap kusikuyqa manam imapas kapuqniyoq kayllapichu nitaq achka qollqeyoq kayllapichu. Jesuspas nirqam: “Ima chaskiqmantapas aswan kusisqaqa imapas qoqmi”, nispa (Hechos 20:35). Cheqapmi kayqa, sichu kapuqninchikta servichikusun hukkunata kallpanchanapaqwan yanapanapaq hinaspaqa hawka chaynataq kusisqam tarikusunchik.

Unanchawaqninchikqa yachachkanmi imapas necesitasqanchiktaqa. Palabranpi kaq sumaq consejokunaqa runakunatam yanapan vidanpi allin kawsanankupaqwan sasachakuykunapi mana tarikunankupaqpas. Kaywanqa manam nichkanchikchu kay consejokunata kasukuq runa chaylla apuyarunanmantaqa. Ichaqa Jesusmi nirqa: “Puntataqa maskaychik Diospa munaychakusqantawan paypa munasqan allin ruraytayá hinaptinqa qosunkichikmi tukuy ima pisipusuqnikichikta”, nispa (Mateo 6:33).