Llapan kanqanman ëwari

Teytantsikkuna edäyäyaptin, ¿imata ruranapaqtan Jehovä mandamantsik?

Teytantsikkuna edäyäyaptin, ¿imata ruranapaqtan Jehovä mandamantsik?

Bibliachö ima ninqan

 Edäyashqa teytankunatam wamrankunaqa imëpis rikäyänan y cuidayänan. Bibliachömi Diosta adoraqkunapaq kënö nin: “Papäninkunata y awilunkunata jaqa cuenta cuidayätsun y atiendiyätsun, tsëqa alläpa allim Diospa rikëninchö” (1 Timoteu 5:4). Edäyashqa teytankunata atiendirqa rikätsikuyan Bibliachö ninqannö teytankunata respetayanqantam (Efesius 6:2, 3).

 Bibliachöqa manam nintsu teytankunata imanö cuidayänampaq kaqtaqa, tsënö karpis willakunmi unë witsanchö Diosta sirweqkuna edäyashqa papäninkunata imanö cuidayanqanta. Jinamampis edäyashqa teytantsikkunata cuidanapaq alli consëjukunatam willakun.

 ¿Imanötan unë witsanchö edäyashqa teytankunata cuidayarqan?

 Puëdiyanqanmannömi imëkata rurayarqan cuidayänampaq.

  •   Josëqa papänin edäyashqa kanqan witsanqa karuchömi karqan. Peru imëkanöpam procurarqan pë kaqman ëwanampaq y yanapanampaq. Josëqa papänin Jacobpa mikuynin kanampaq y següru sitiuchö kawakunampaqmi imëkata rurarqan (Genesis 45:9-11; 47:11, 12).

  •   Rutpis suegrampa markanmanmi ëwakurqan y cuidanampaqmi trabajapakurqan (Rut 1:16; 2:2, 17, 18, 23).

  •   Jesusqa manaraq wanukurmi mamäninta cuidayänampaq encargakurqan. Capazchi tsë witsampaqqa mamanqa viüdayashqana karqan (Juan 19:26, 27). a

 ¿Ima nintaq Bibliachö?

 Edäyashqa teytantsikkunata cuidëqa manam fäciltsu, y utishqa o ajayashqam usharishwan. Peru Bibliachö consejamanqantsikqa alläpam yanaparamäshun.

  •   Teytëkikunata respëtuwan rikë y ama despreciëtsu.

     ¿Imatataq Biblia yachatsikun? Exodu 20:12 textuchömi kënö nin: “Papänikikunata y mamänikikunatam kuyar respetayänëki”.

     ¿Imanötan tsë consëjuta cäsukushwan? Llapan puëdinqantsikmannömi teytantsikkunata yanapanantsik y cuidanantsik. Tsënö kaptimpis, hörantaqa kikinkunam decidita munayanqa imanö cuidanapaq kaqta, y dejëkunantsikmi puëdiyanqanmannö imatapis kikinkuna rurakuyänanta. Tsëmi pëkunataqa entiendinantsik, puëdinqantsikmannö yanapanantsik y respetanantsik, y manam desprecianantsiktsu.

  •   Perdonakoq kashun y entiendita procurashun.

     ¿Imatataq Biblia yachatsikun? Proverbius 19:11 textuchömi kënö nin: “Alli pensëta yachaq nunaqa, cölerashqa këkarpis calmakärinmi, y ofendiyaptin perdonëkunqanqa alläpa shumaqmi”.

     ¿Imanötan tsë consëjuta cäsukushwan? Edäyashqana teytantsikkunaqa capazchi hörantaqa imatapis niyanqanwan llakiratsimashwan, y pensashwan imata ruranqantsikpis mana contentatsinqanta. Tsëqa kënö yarpachakuy: “Imatapis manana rurëta puëdirqa, ¿imanöraq sientiküman? ¿Manatsuraq gänasnïpis ushakärinman?”. Imanö sientikuyanqanta alli entiendita procurarqa mas fäcilmi perdonarishun, y manam mas llakitsinakuyman chäshunnatsu.

  •   Imatapis alliraq musyapakuri.

      ¿Imatataq Biblia yachatsikun? Proverbius 15:22 textuchömi kënö nin: “Shumaq mana willanakurqa manam alliqa yarqapakuyanqatsu, peru yachaq nunakunata tapukurqa imata rurarpis allim yarqapakuyanqa”.

     ¿Imanötan tsë consëjuta cäsukushwan? Alliraq musyapakushun teytantsikkunata imanö jampitsinapaq kaqta. Nïkurpis tapukushun ëdäyashqakunapaq markantsikchö ima ayüdakuna kanqanta, y teytankunata jukkuna imanö cuidayanqanta tapukushun. Wawqintsikkuna o panintsikkuna kaptinqa, pëkunawan parlarishun teytantsikkunata imanö yanaparinapaq kaqta.

    ¿Juntakäriyankimantsuraq teytëkikunata imanö cuidayänëkipaq kaqkunata parlakuriyänëkipaq?

  •   Japallëkilla cuidarqa ajayärinkim o utirinkim.

     ¿Imatataq Biblia yachatsikun? Proverbius 11:2 textuchömi kënö nin: “Humildi nunaqa Teyta Dios yachaq kanqantam alli entiendin”.

     ¿Imanötan tsë consëjuta cäsukushwan? Imëkatapis manam kikintsikllaqa ruraskita puëdintsiktsu, tsëtam entiendinantsik. Tsëmi teytantsikkunata mëjina yanapëta munarpis llapantaqa kikintsiklla puëdishuntsu. Hörantaqa wanashunmi familiantsikkuna o doctorkuna yanaparamänata.

  •   Kikikipis cuidakuy.

     ¿Imatataq Biblia yachatsikun? Efesius 5:29 textuchömi kënö nin: “Manam pï nunapis cuerpuntaqa imëpis chikishqatsu, tsëpa rantinqa atiendirmi shumaq cuidan”.

     ¿Imanötan tsë consëjuta cäsukushwan? Teytëkikunata cuidanëki kaptimpis, casädu karqa familiëkitapis atiendinëkim, y kikikipis cuidakuytam procuranëki. Tsëmi alli mikunëki y descansanëki (Eclesiastes 4:6). Hörantaqa jamaritapis wanankim, tsënö jamarirqa teytëkikunatapis mas shumaqmi atiendinki.

 Edäyashqa teytakunataqa, ¿wayinkunallachö cuidayänampaq kaqtaku Bibliachö nin?

 Manam imanö cuidanapaq kaqtaqa Bibliaqa willakuntsu. Wakinkunaqa wayinkunachömi edäyashqa teytankunata cuidarnin katsiyan. Tsënö kaptimpis, hörantaqa mas cuidashqa kayänampaqmi wanayanman edäyashqakunata cuidayanqan wayikunaman apëta, y tsëpaqqa llapan juntakëkurmi shumaq parlayänan y decidiyänan ima mas alli kanampaq kaqta (Gälatas 6:4, 5).

a Bibliachö qellqarëkaqkunata estudiaq Matthew Henrym nin Jesusqa papänin Josë wanukuskiptin mamanta atska tiempupana cuidar y atiendir katsishqa kanqanta. Y wanukunampaqna këkarmi mamäninta shoqayänampaq y cuidayänampaq encargakurqan. Tsëta ruranqanmi wamra kaqkunataqa yachatsimantsik edäyashqa teytantsikkunata imëpis cuidanapaq.