Waut Läsa weeten wellen
Waut Läsa weeten wellen
De Schreft rät nich von Jläsa no Hecht häwen ooda dee toopsteeten, soo wuarom doonen Jehova siene Zeijen daut nich?
Jläsa met Wien no Hecht häwen (ooda met aundret stoakjet) es eene Jewanheit, waut et aul lang emma jeft un aul wiet vespreet es, oba daut woat nich emma aulawäajen krakjt äwareen jedonen. Eenjemol doonen se de Jläsa uk toopsteeten, wan se dee no Hecht häwen. Wan een Mensch daut deit, dan wenscht dee wäm een scheenet Läwen, goode Jesuntheit un een langet Läwen un soo waut mea. Aundre, waut doa uk met envestonen sent, dee häwen de Jläsa uk no Hecht un drinkjen dan Wien. Väle jleewen, daut et nuscht baudat un daut et bloos leeftolich es, wan se daut met aundre toop doonen. Oba doa es eene goode Uasoak, wuarom Jehova siene Zeijen daut nich doonen.
Daut meent nich, daut Christen aundre nich een scheenet Läwen ooda eene goode Jesuntheit wenschen. De Väastaunt von de ieeschte Christen schreef eenen Breef no de Vesaumlungen. Un opp Enj sajcht daut soo waut aus “Wie wenschen junt aulet baste”, “Mucht junt daut goot gonen” ooda “Blieft Jesunt” (Aposteljeschicht 15:29, PB). Eenje von Gott siene woare Deena säden to Kjennichs: “Mucht mien Har … opp emma läwen” ooda “De Kjennich mucht eewich läwen” (1. Kjennichs 1:31, PB; Nehemia 2:3, PB).
Oba von wua kjemt daut häa, de Jläsa no Hecht häwen? En dän Wachtturm vom 1. Jaunewoa 1968 wia The Encyclopædia Britannica (1910), Buak 13, Sied 121 aunjejäft. Doa säd daut: “De Jewanheit, de Jläsa no Hecht to häwen un aundre eene goode Jesuntheit to wenschen, kjemt veleicht von de oole Gloowessitten häa, wua se drunken un de Jetta Opfa brochten un de Doodes ieeden. De Griechen un de Reema deeden bie soone Moltiet Drinkjtich utjeeten, wan dee fa äare Jetta Fasten hauden, un dee deeden uk stoakjet drinkjen toom de Jetta un de Doodje ieren.” De Encyclopedia sajcht uk, daut dee woomäajlich Wien drunken un aundre goode Jesuntheit wenschten, wan dee dise Opfa brochten.
Es daut vondoag dän Dach noch soo? De International Handbook on Alcohol and Culture von de 1995 sajcht: “Wan de Menschen vondoag dän Dach de Jläsa no Hecht häwen un daut uk nich wäajen Gloowessachen doonen, kjemt daut doch von oole Sitten häa. Doa wort heiljet, flissendjet, soo aus Bloot ooda Wien, fa de Jetta jeopfat un dan bäden se om een langet Läwen ooda Jesuntheit.”
Daut jeft oba uk aundre Sachen ooda Sitten, waut doa von oole, faulsche Gloowes komen, waut oba nich onbedinjt schlajcht sent. Eene bekaunde Bibel-Encyclopedia sajcht, daut de Granatapel ieeschtemma en oole, faulsche Gloowessitten bie de Aunbädunk jebrukt wort. Oba Gott säd, daut de Israeliten de Huage Priestasch äaren Rock sullen met Granatapel utstraumen un uk de Stendasch von dän Tempel (2. Mose 28:33, JHF; 2. Kjennichs 25:17, JHF). Un soo es daut uk bie de Finjarinj, wan sikj wäa befriet. Dee hauden woomäajlich uk met irjenteenen faulschen Gloowen to doonen, oba de mieeschte Menschen weeten daut nu nich mea. Fa dee es de Rinkj bloos een Tieekjen, daut doa wäa befriet es.
Woo es daut, wan doa Wien jebrukt woat toom faulsche Jetta aunbäden? Daut sajcht enne Schreft biejlikj, daut eenje Baal-Aunbäda “een grootet Freidenfast [fieeden] en däm Tempel von äaren Gott. See eeten un drunken un schempten äwa Abimelech”, Gideon sienen Sän (Rechta 9:22-28, PB). Jleefst du, wudden Gott siene true Deena doa uk metjedrunken haben un Baal jefroacht haben, aus dee wull Abimelech strofen? En eene Tiet, aus väl Israeliten sikj jäajen Jehova stalden, säd Amos: “Bie jiedrem Aultoa strakjen see sich han … un em Hus von äarem Gott drinkjen see Wien” (Amos 2:8, JHF). Wudden Jehova siene woare Deena doa metjemoakt haben, endoont aus dee dän Wien hauden fa de Jetta aus Opfa utjegoten ooda dän jedrunken hauden? (Jeremia 7:18). Ooda wudd een trua Deena een Glauss Wien no Hecht häwen un Gott froagen, aus hee wäm säajnen wudd?
Daut es intressaunt, daut Jehova siene Deena eenjemol äare Henj no Hecht jehowen haben un jefroacht haben, aus et kunn goot utkomen. Oba dee hoowen äare Henj no Hecht no dän woaren Gott. De Schreft sajcht: “Dan stald Salomo sikj ver däm HARN sien Aultoa . . . Un hee hoof siene Henj opp no däm Himmel un säd: HAR, Israel äa Gott, doa es en däm Himmel äwa ons un opp de Ieed hia unjen kjeen Gott soo aus du. . . . Muchst du, wan du daut en diene Woninj en däm Himmel hieescht, doano horchen un vejäwen” (1. Kjennichs 8:22-23, 30, PB). Krakjt soo wia daut uk bie Esra: “Esra lowd dän HARN, . . . un daut gaunze Volkj auntwuad: ‘Amen! Amen’! Un see hoowen äare Henj opp un bekjten sikj met äa Jesecht bat oppe Ieed un bäden däm HARN aun” (Nehemia 8:6, PB; 1. Timotäus 2:8). Soo, daut es kloa to seenen, daut Gott siene true Deena äare Henj nich no Hecht hoowen toom eenen aundren Gott no Säajen froagen (Jesaja 65:11).
Väle, waut vondoag dän Dach metmoaken bie Jläsa no Hecht häwen ooda dee toopsteeten, denkjen veleicht, daut see kjeenen Gott no eenen Säajen froagen. Oba dee kjennen daut uk nich utlajen, wuarom see dan de Jläsa opphäwen nom Himmel. Un bloos wäajens deejanje nich de Uasoak weeten, woosoo see daut doonen, meent daut nich, daut een Christ kaun no Uträd sieekjen toom daut selfst uk doonen.
Daut es goot bekaunt, daut Jehova siene Zeijen uk bie aundre Jewanheiten nich metmoaken, waut de Menschen haben, soo aus Laundestieekjens ooda Flagen bejreessen. De Menschen jleewen daut nich, daut soont met Aunbädunk to doonen haft. De woare Christen woaren aundre nich doavon aufhoolen, oba dee selfst woaren doa nich metmoaken. Dee proowen em verut to weeten, wua de Menschen soont doonen, un dan gonen see daut bloos utem Stich. Un wan see doa doch motten sennen, dan woaren dee opp kjeene Wajch metmoaken, wiels daut nich met de Schreft tooppaust (2. Mose 20:4-5; 1. Johanes 5:21). Vondoag dän Dach denkjen väl Menschen, daut et nuscht met Gloowen to doonen haft, wan see de Jläsa no Hecht häwen. Oba daut jeft goode Uasoak, wuarom Jehova siene Zeijen soont nich doonen. Daut kjemt von Gloowessitten häa un daut kaun mau rajcht nu noch emma soo loten, aus wan se dän “Himmel” no Säajen froagen: Aus wudd doa eene butajeweenelje Macht sennen, waut an halpen kunn (2. Mose 23:2).