Yeqa uye kokuphakathi

Yeqa uye kokumunyethweyo

Ezempucuko Zingaphambanisa Njani Abantwabakho?

Ezempucuko Zingaphambanisa Njani Abantwabakho?

Abantwana balezinsuku abakuthathi mango ukufundela ukusebenzisa ezempucuko kodwa abantu abadala kubathwalisa nzima sibili.

Sekunanzelelwe ukuthi abantwana abatshonela ezokuxhumana lokwenza izinto ezitshiyeneyo ku-inthanethi bacina . . .

  • bengasenelisi ukuphila bengelazo ezempucuko.

  • behlupha kumbe behlutshwa ngabanye kwezokuxhumana.

  • sebebukela iphonografi.

OKUMELE UKWAZI

UKUPHILELA EZEMPUCUKO

Imidlalo etholakala ku-inthanethi lokunye okunenginengi kwenza kube nzima ukuthi abantu bakutshiye. Lokhu akusimangalisi ngitsho. Phela ibhuku elithiwa Reclaiming Conversation lithi, “Izinto ezitholakala emafonini ethu zenzelwe ukuthi singenelisi ukuphila singelawo.” Nxa sitshona sikhangela izinto ezithengiswayo ku-inthanethi, senza abantu abathengisayo benze imali enengi.

ONGACABANGA NGAKHO: Abantwabakho sebephilela ezempucuko yini? Ungabancedisa njani ukuthi basisebenzise kuhle isikhathi sabo?—KWABASE-EFESU 5:15, 16.

UKUHLUPHA KUMBE UKUHLUTSHWA NGABANYE

Abanye abantu abasebenzisa ezokuxhumana baba lodlakela, bakhulume inhlamba njalo bacaphuke masinyane. Lokhu kubangela ukuthi bacine behlupha kumbe behlutshwa ngabanye.

Abanye abantu babaphatha kubi abanye kwezokuxhumana besenzela ukuthandwa ngabantu abanengi. Kanti njalo omunye angezwa ubuhlungu nxa angabona amapikitsha abanye besephathini abangazange bamnxuse kuyo.

ONGACABANGA NGAKHO: Abantwabakho bakhuluma njani labanye nxa besebenzisa ezokuxhumana? (Kwabase-Efesu 4:31) Bezwa njani nxa abanye bangenza izinto bengabatshelanga?

IPHONOGRAFI

Selokhu kwaba le-inthanethi, sokulula ukuthi abantu babukele iphonografi. Abazali kumele bananzelele ukuthi lanxa kulezindlela zokukhetha okubonwa ngabantwababo, ngezinye izikhathi azisebenzi njalo bangacina bebukela izinto ezingcolileyo.

Ukuthumeza lokwamukela amameseji kumbe amapikitsha abantu abanqunu kungenza umuntu abotshwe. Kwesinye isikhathi abasakhulayo abathumeza kumbe abakhangela amapikitsha abanye abasakhulayo abanqunu bangetheswa icala elikhulu (i-child pornography).

ONGACABANGA NGAKHO: Ungabancedisa njani abantwabakho ukuthi babalekele umkhuba wokubukela kumbe wokuthumeza amapikitsha angcolileyo?—KWABASE-EFESU 5:3, 4.

ONGAKWENZA

FUNDISA ABANTWABAKHO

Lanxa kulula ukuthi abantwana basebenzise ezempucuko, kuqakathekile ukuthi abazali babaxwayise ngezingozi ezingabakhona. Ibhuku elithi Indistractable lithi ukupha umntwana ifoni ungamfundisanga indlela eqondileyo yokuyisebenzisa “kufanana lokumekela eseqela emanzini engakwazi ukubhukutsha.”

ISIMISO ESISEBHAYIBHILINI: “Fundisa umntwana indlela amele ahambe ngayo, kuzakuthi esemdala kayikuphambuka kuyo.”—IZAGA 22:6.

Faka ukhwetshu kumacebo ofuna ukuwasebenzisa kumbe ubhale amanye owacabangayo.

  • Xoxa lomntanakho ngokuthi angatshengisa njani inhlonipho nxa ethintana labanye ku-inthanethi

  • Nceda umntanakho angezwa ubuhlungu nxa abanye bangenza izinto bemtshiya

  • Vikela umntanakho ukuze angabukeli izinto ezingcolileyo ku-inthanethi

  • Hlala ukhangela ifoni yomntanakho ukuze ubone lokho akubukelayo

  • Mtshele ukuthi kufanele asebenzise ezempucuko okwesikhathi esinganani ngelanga

  • Mtshele ukuthi angasebenzisi ifoni ebusuku

  • Ungavumeli abantwabakho ukuthi basebenzise amafoni ngesikhathi sokudla