Enda ku bidi'mo

Enda ku kifunka

Kwikūkila kwa Bipwilo​—⁠Lelo Kwitabijibwe na Leza?

Kwikūkila kwa Bipwilo​—⁠Lelo Kwitabijibwe na Leza?

Le kipwilo kituluñanga’ni nansha kitusansanyanga? Kino kipangujo kyaipaingilwe na batangi ba The Sydney Morning Herald. Mu bantu balondolwele, bavule bene​—kintu kya bantu 89 pa katwa—​banene amba kipwilo kitusansanyanga.

INO bantu bakwatakanya mulangwe wa kwikūkila kwa bipwilo bamwene bintu mu muswelo mukwabo. Eboo Patel, mushiludi wa kwikūkila kwa bipwilo bya Youth Core, waipangwile amba: “Nombole kipwilo kekitele mutyima ku lusa . . . , kukulama bintu bidi mu ntanda . . . , kadi kyambulwa kizaji.”

Na bubine, bene Buddha, Katolika, Mishoni, Hindu, Mizilma, ne bipwilo bikwabo, bebungile kyaba kimo mwanda kulwa na bulanda, kulonga kampanye ka kulwila byepelo bya bantu, kwingila mwanda kukankaja mamine nansha kuta mutyima ku bintu bidi mu ntanda. Bipwilo byekukile misunsa ne misunsa mwanda wa kulonga bukomo bwa kukimba mwakwikadila na mwivwanino umo ne kwikankamika. Basobele kuno kwabo kwikūkila na bisela palapala, kwakija mabuji, masobo, minjiki, milombelo ne bikwabo kwabo.

Le kwikūkila kwa bipwilo o muswelo muyampe wa kutalula kubulwa kumvwañana kwa bipwilo? Le kwikūkila kwa bipwilo o muswelo witabijibwe na Leza utwala ku ntanda milumbuluke?

KWILUNGA​—NA KITUNGO’KA?

Bulongolodi bupityile bonso butala myanda ya kwikūkila kwa bipwilo bwitendela amba, budi na bantu bemanine bipwilo palapala 200 ne kupita kadi budi mu matanda 76. Kitungo kyabo i “kulengeja kumvwañana kwa bipwilo difuku ne difuku, kadi kwa kitatyi kilampe.” Kino i kipēla kunena, ino kikomo kulonga. Kimfwa, mungya bemaniji bene, mukanda wa misoñanya wadi unenwe kulembwa na bishima biyampe kutyina’mba wakasanshija bipwilo bivule ne bisumpi bikwabo bitalwa na uno mukanda. Mwanda waka? Kintu kibajinji bidi kwadi mwanda utala kubulwa kwimvwañana shi Leza ufwaninwe kutejibwa mu uno mukanda. Inoko, kekwatelelwepo kishima Leza nansha musunsa umo.

Shi Leza i mutalulwe’mo, penepa lwitabijo ludi na mwingilo’ka? Ino, le kwikūkila kwa bipwilo i kwishile namani na malongolodi akwasha bantu babela ne balemane? O mwanda mwine enka mokinenenwe ku ngalwilo, bantu bakwatakanya kwikūkila kwa bipwilo banena abo bene amba, kebetelangapo bu malongolodi a bipwilo, ino bu “bulongolodi buleta kwivwañana.”

LE KULONGA BIYAME​—KUBWENE?

Dalai Lama, muntu utumbile kukwatakanya kwikūkila kwa bipwilo wanene amba, “bisela bya bipwilo byonso bimanine pa musapu umo: Ke buswe, lusa ne kwilekela kadi.” Ubweja’ko amba: “Kintu kya mvubu i kino amba, bifwaninwe kwingidijibwa mu būmi bwetu bwa difuku ne difuku.”

Ino ngikadilo miyampe pamo bwa buswe, lusa ne kwilekela idi na kamweno kakatampe. Mu kyokya kyaityilwe bu Kijila Kitabukile Bulēme, Yesu wānene amba: “Nanshi bintu byonso byomusaka bantu bemulongele, banwe nenu mufwaninwe kwibalongela’byo.” (Mateo 7:12) Le lwitabijo lwa bine lwimanine’nka pa kulonga biyampe?

Mutumibwa Polo wānene pa bantu ba mu andi mafuku bādi betela bu bengidilanga Leza amba: “Mwanda nasapula bukamoni pa mwanda wabo amba badi na bupyasakane kudi Leza; ino ke mungyapo buyuki bwa binebine, aa.” Mwanda waka? “Mwanda, byokebayukilepo boloke bwa Leza ino bakimba kwitūdila’ko bwa abo bene, kebakōkelepo boloke bwa Leza.” (Loma 10:2, 3) Mwanda wa kubulwa buyuki bwa binebine bwibasakila Leza, bupyasakane bwabo​—ne lwitabijo lwabo—​i bya bitupu.​—Mateo 7:21-23.

MUMWENA BIBLE KWIKŪKILA KWA BIPWILO

Yesu wānene amba: “Ba katōkwe i boba baleta ndoe.” (Mateo 5:9) Yesu wādi wingidija bintu byaādi ufundija, upeleja kwipayañana ne kuleta musapu wa ndoe ku bantu ba bipwilo bishileshile. (Mateo 26:52) Boba badi betaba ku musapu bādi batwejibwa mu kijimba kikomo kya buswe. (Kolose 3:14) Le kitungo kya Yesu kyādi’tu kya kukwasha bantu ba bibidiji palapala bekale bapwane? Le wādi wilunga na bakwabo mu bisela byabo bya bipwilo?

Bendeji ba tutangotango twa Bafadiseo ne Basadusea bālwile na Yesu bya mwiko​—bāsakile’nka ne kumwipaya. Le Yesu wālongele’po namani? Yesu wālombwele bana bandi ba bwanga amba: “Mwibalekei. I batulombwe bampofu.” (Mateo 15:14) Yesu wāpelele kwilunga mu bu bana na bana bwa ku mushipiditu na bano bantu.

Mwenda mafuku, kipwilo kya bwine Kidishitu kyābundilwe mu Kodinda, Ngidiki—kibundi kitumbile bisela bivule bya bipwilo. Le bene Kidishitu bādi mu kino kifuko bādi ba kulonga namani? Mutumibwa Polo wēbalembele amba: “Kemwakīkutyilai mu lupungu lubi na bampikwa kwitabija.” Mwanda waka? Polo wālangulukile amba: “Kidishitu ne Bediale bapwanine paka le? Nansha le muntu mukōkele ne wampikwa kwitabija pobeifwanine i paka le?” Kupwa wāleta ano madingi amba: “Nanshi tambai umbukata mwabo, ne kwisansanya.”​—2 Kodinda 6:14, 15, 17.

Na bubine, Bible ketabijepo kwikūkila kwa bipwilo. Ino ubwanya kwiipangula amba, ‘le penepa bumo bwa bine bubwanya kwikala’ko namani?’

KUTAMIJA BUMO BWA BINE

Bingidilwa bitūdilwe mūlu (Station spatiale internationale)​—bingidilwa bya busendwe butulumukwa bijokolokele ntanda—​i mingilo ingilwe na matanda kubwipi kwa 15. Le ulanga amba ino mingilo yadi ibwanya kulongwa shi matanda adi anenwe kwingila’yo kealondelepo mukanda wa misoñanya yoashinyinye?

Momwikadile ne bulongolodi bwa dyalelo bwa kwikūkila kwa bipwilo. Nansha byobanena amba beimvwene ne kwilēmeka, kekudipo misoñanya mishotoloke ibaludika itala kukomeja lwitabijo. Bipa bilupukile’ko, mwikadilo ne mfudijo yabo keishintyilepo.

Mu Bible mudi misoñanya ya Leza, idi pamo bwa mukanda mulembe wa kulonda. Tubwanya kwiendeja mu būmi bwetu mungya bintu binena Bible. Boba baitabije ino misoñanya i banekenye bijika bya tubila, kwisañuna kwa bipwilo ne i befunde mwa kwingidila pamo mu ndoe ne mu bumo. Leza wālaile’kyo amba: “Ponkapo kadi nkapana ludimi lutōka ku bantu amba bonso bakēte pa dijina dya Yehova, kumwingidila ne mutyima umo.” Bumo butambanga ku kwikala na “ludimi lutōka,” misoñanya ya Leza itala butōtyi.​—Zefenia 3:9; Isaya 2:2-4.

Batumoni ba Yehova abakwite na nsangaji wiye ku Njibo ya Bulopwe ya mu kyenu kibundi wimwene abe mwine ndoe ne bumo budi mu bukata mwabo.​—Mitōto 133:1.