Enda ku bidi'mo

Le Mūlu I Bika?

Le Mūlu I Bika?

Bilondolola Bible

 Kishima “mūlu” i kingidijibwe mu Bible na buluji busatu bukatampe: (1) madiulu amweka na meso; (2) kīkalo kya mishipiditu; ne (3) kyelekejo kya kyepelo kya peulu, nansha kizunzulwe. Mu buluji bo-bonso, myanda isambilwepo ye ya kwitukwasha tuyuke buluji bwinebwine. a

  1.   Madiulu amweka na meso. Mu buno buluji, “madiulu” afunkila pa lwelele lwa pa ntanda, mupukumanga luvula, mutumbukanga toni, munokanga mvula ne mashika mekwate, ne mupenanga mapeni. (Ñimbo ya Mitōto 78:26; Nkindi 30:19; Isaya 55:10; Luka 17:24) Abwanya ne kufunkila pa byaba bya kulampe, pa kifuko padi “dyuba ne kweji ne ñenyenye.”—Kupituluka mu Bijila 4:19; Ngalwilo 1:1.

  2.   Kīkalo kya mishipiditu. Kishima “mūlu” kifunkila na pa madiulu a ku mushipiditu, nansha kīkalo kya mishipiditu, bantu badi peulu bininge kutabuka diulu ne ntanda bimweka na meso. (1 Balopwe 8:27; Yoano 6:38) Mu ano madiulu a ku mushipiditu ye mwikele Yehova Leza, aye “Mushipiditu,” ne bamwikeulu bapangile. (Yoano 4:24; Mateo 24:36) Kyaba kimo, “madiulu” elekejanga bamwikeulu ba kikōkeji, “kipwilo kya bajila.”—Ñimbo ya Mitōto 89:5-7.

     Kadi Bible wingidijanga kishima “madiulu” mwanda wa kufunkila pa kipindi kya mu kīkalo kya mishipiditu mwine mushikete Yehova, “mu kīkalo” kyandi. (1 Balopwe 8:43, 49; Bahebelu 9:24; Kusokwelwa 13:6) Kimfwa, Bible wālaile amba Satana ne bandemona bādi ba kwelwa pano panshi, ne kuleka kujokela monka ku meso a Leza. Inoko, bādi enka ba kushala bu bipangwa bya ku mushipiditu.—Kusokwelwa 12:7-9, 12.

  3.   Kyelekejo kya kyepelo kya peulu nansha kizunzulwe. Bisonekwa bitelanga “mūlu” mwanda wa kwelekeja kyepelo kya peulu, nakampata mu mwanda utala balupusa baludika. Kino kyepelo kibwanya kwikala’po:

Le mūlu i bika?

 Kīkalo kya mishipiditu i kifuko kidi’mo mingilo mikatampe. Mudi bamwikeulu midiyo tutwa na tutwa “balonda kinenwa [kya Yehova].”—Ñimbo ya Mitōto 103:20, 21; Danyele 7:10.

 Bible unena’mba mūlu mudi kitōkeji kya kiké. (1 Temote 6:15, 16) Mupolofeto Ezekyele wāmwene mu kimonwa “kitōkeji kya kiké” mūlu, Danyele nandi wāmona mu kimonwa “kamunonga ka mudilo.” (Ezekyele 1:26-28; Danyele 7:9, 10) Mūlu i mujila, nansha mwampikwa disubi, kadi muyampe.—Ñimbo ya Mitōto 96:6; Isaya 63:15; Kusokwelwa 4:2, 3.

 Bintu binena Bible pa mwanda utala mūlu bileñanga moyo. (Ezekyele 43:2, 3) Inoko, bantu kebabwanyapo kwivwanija mwine mwikadile mūlu ne pa mfulo, mwanda ketubwanyapo kuyuka bipita mu kīkalo kya mishipiditu.

a Mobimwekela kishima kya Kihebelu kyalamwinwe bu “mūlu” i kitambe ku kishima “kilampe,” nansha “kilakila.” (Nkindi 25:3) Tala dibuku The New Brown, Driver, and Briggs Hebrew and English Lexicon of the Old Testament, paje 1029.

b Dibuku dimo dya McClintock ne dibuku Strong’s Cyclopedia binena’mba madiulu mapya atelelwe mu Isaya 65:17 ashintulula “buludiki bupya, bulopwe bupya.”—Volime IV, paje 122.