တၢ်ဃ့ထုကဖၣ်​ လၢယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိဝဲ အပျဲၢ်အဘီၣ်န့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲတၢ်ဃ့ထုကဖၣ်​ လၢပှၤအါဂၤ မၤလိဘၣ်ဝဲ အဆိကတၢၢ်. တၢ်ဃ့ထုကဖၣ်အံၤန့ၣ်​ ပထံၣ်န့ၢ်အီၤလၢ လံာ်စီဆှံလၢ အသီတကတြူၢ်အပူၤ. တၢ်ဃ့ထုကဖၣ်အံၤ တဲဝဲလၢ “ပပၢ်အိၣ်လၢမူခိၣ်ဧၢ, မ်နမံၤ ဘၣ်တၢ်ပာ်စီဆှံအီၤတက့ၢ်.” (မးသဲ ၆:၉) လံာ်စီဆှံ အသီတကတြူၢ် လၢကီၤလၤဝါအလံာ်စီဆှံတဖၣ်အပူၤ ကစၢ်ယွၤအမံၤလၢအမ့ၢ် “ယဟိဝၤ” မ့တမ့ၢ် “ယၤဝ့” န့ၣ်ပတထံၣ်ဘၣ်အီၤကြီကြီဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ ယွၤလၢအကမၣ်တဖၣ်​ အမံၤန့ၣ်​ ပထံၣ်ဘၣ်အီၤ. အဒိ ဖဲန့ၣ်န့ၣ်​ ပှၤကွဲးဖျါထီၣ်​ အဝဲသ့ၣ်အမံၤ လၢအမ့ၢ် ကစၢ်စူ, ကစၢ်ဟ့ၢ်မ့ၤ ဒီးနီၢ်အၢ်တ့းမံၤ. အဃိ ယွၤလၢအမ့ၢ်အတီ ဒီးအဒုးအိၣ်ထီၣ်လံာ်စီဆှံတဂၤ အမံၤန့ၣ်​ ပှၤကြၢး ကွဲးဖျါထီၣ်အီၤ တမ့ၢ်ဧီၤ.—မၤတၢ် ၁၄:၁၂; ၁၉:၃၅; ၂ တံၤမသ့း ၃:၁၆.

 လဲးစလီး ၡဲးဝဲ ဒီးဖြဲၤဒၢၤရံၣ်​ ဖးခၢၤလၢအကဲဝဲ ပှၤကွဲးကျိာ်ထံ ကီၤလၤဝါလံာ်စီဆှံန့ၣ်​ ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ပှၤကြၢးထၢနုာ်က့ၤ ကစၢ်ယွၤအမံၤ လၢလံာ်စီဆှံလၢ အသီတကတြူၢ်ပူၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပသူတၢ်ကတိၤလၢ ပှၤကြၢးထၢနုာ် “က့ၤ” လဲၣ်. မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်​ ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ လၢအခီၣ်ထံးန့ၣ်​ ကစၢ်ယွၤအမံၤ အိၣ်ပာ်စၢၤလၢ လံာ်စီဆှံ အသီတကတြူၢ်အပူၤ ဘၣ်ဆၣ်​ လၢခံန့ၣ်​ ပှၤထုးထီၣ်ကွံာ်အီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိ အဝဲသ့ၣ်​ ဆိကမိၣ်ဝဲ ဒ်န့ၣ်လဲၣ်.

 လဲးစလီး ၡဲးဝဲ ဒီးဖြဲၤဒၢၤရံၣ်​ ဖးခၢၤ သ့ၣ်ညါဝဲလၢ လံာ်စီဆှံလၢ အလီၢ်လံၤတကတြူၢ်လၢ လၢအခီၣ်ထံးခါ ပှၤကွဲးအီၤလၢ ဧ့ၤဘြံၤကျိာ်န့ၣ်​ ကစၢ်ယွၤအမံၤ အိၣ်ဝဲ အဘျီလၢ အကထိညါ. ဘၣ်ဆၣ်​ လံာ်စီဆှံအသီတကတြူၢ်လၢ ပှၤကွဲးအီၤလၢအခီၣ်ထံး လၢအအိၣ်ဒီးအဝဲသ့ၣ်န့ၣ်​ ကစၢ်ယွၤအမံၤ အိၣ်ဝဲ သနာ်က့ ပှၤတကွဲးလီၤဝဲ ကစၢ်ယွၤအမံၤ ဒီတဖျၢၣ်ဘၣ်. a အဃိ အဝဲသ့ၣ်​ ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤတကွဲးလီၤ ကစၢ်ယွၤအမံၤဘၣ်လဲၣ်. လဲးစလီး ၡဲးဝဲ ထံၣ်ဝဲလၢ တၢ်ကွဲးအသး အခီၣ်ထံး အသီတကတြူၢ်န့ၣ်​ ပှၤသူဝဲတၢ်ကတိၤလၢ တၢ်ကွဲးအသး အလီၢ်လံၤတကတြူၢ်အပူၤ ဒ်သိးဒီး တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် “ယဟိဝၤယွၤ အမူခိၣ်ကလူး.” ဘၣ်ဆၣ်​ ပှၤလၢအကွဲးကူဝဲ ကြံးလံာ်စီဆှံအသီတကတြူၢ်န့ၣ်​ လၢကစၢ်ယွၤအမံၤ အလီၢ်န့ၣ်​ ကွဲးဝဲလၢ ခံရီး (Kyʹri·os) လၢအခီပညီမ့ၢ်ဝဲ “ကစၢ်ယွၤ.”—၂ စီၤပၤ ၁:၃, ၁၅; မၤတၢ် ၁၃:၂၃.

 တချုးလၢ လဲးစလီး ၡဲးဝဲ ဒီးဖြဲၤဒၢၤရံၣ်​ ဖးခၢၤ ထုးထီၣ်ဝဲ ကီၤလၤဝါ လံာ်စီဆှံဒံးဘၣ်န့ၣ်​ ပှၤကွဲးကျိးထံ လံာ်စီဆှံအဂၤတနီၤန့ၣ်​ ထၢနုာ်ဝဲကစၢ်ယွၤအမံၤလၢ လံာ်စီဆှံလၢအသီတကတြူၢ်အပူၤလံ, ဘၣ်ဆၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ ထၢနုာ်ဝဲထဲ စှၤကိာ်ဘျီလီၤ. b တချုးလၢ ၁၈၆၃, ဖဲ ဖြဲၤဒၢၤရံၣ်​ ဖးခၢၤ ထုးထီၣ်ဝဲ A Literal Translation of the New Testament  ဒံးဘၣ်န့ၣ်​ ပှၤကွဲးကျိာ်ထံ လံာ်စီဆှံလၢ ကီၤလၤဝါကျိာ်လၢ အဖၢနုာ် ကစၢ်ယွၤအမံၤလၢ လံာ်စီဆှံအသီတကတြူၢ်အပူၤ အဘျီအါမးန့ၣ်​ တအိၣ်နီတဂၤဘၣ်. လဲးစလီး ၡဲးဝဲ ဒီးဖြဲၤဒၢၤရံၣ်​ ဖးခၢၤန့ၣ်​ အကဲမတၤတဖၣ်လဲၣ်.

 လဲးစလီး ၡဲးဝဲ (၁၈၀၈–၁၈၆၁) န့ၣ်အမ့ၢ်ဝဲ ပီၢ်ရီ ဒီးအကဲဝဲ ကီၢ်အဲကလံး အပဒိၣ်ဖးဒိၣ်​ စၢၤ လဲးစလီး ၡဲးဝဲ အဖိခွါ. လဲးစလီး ၡဲးဝဲန့ၣ်​ အကဲဝဲ အဲကလံး တၢ်ဘါသရီာ် အပှၤကရၢဖိတဂၤ. အနာ်ဝဲ ယွၤသၢဂၤတဂၤဃီဘၣ်ဆၣ်​ အဝဲပာ်ကဲဝဲ ကစၢ်ယွၤအမံၤ. ဒီးဘၣ်ဃးဒီး ကစၢ်ယွၤအမံၤန့ၣ်​ အဝဲတဲဝဲလၢ “ယဟိဝၤယွၤ အမံၤလၢ အလီၤဘီလီၤမုၢ်.” ဖဲအဝဲကွဲးကျိာ်ထံဝဲ လံာ်မးသဲ ဒီးမၢ်ကူး အခါ အထၢနုာ်ဝဲ “ယဟိဝၤ” ၂၈ ဘျီ ဒီးလၢတၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်တဖၣ်အပူၤန့ၣ်​ အကွဲးဝဲ ကစၢ်ယွၤအမံၤ ၄၆၅ ဘျီညါ.

 လဲးစလီး ၡဲးဝဲန့ၣ်​ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ ကမၤလိဘၣ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤအမံၤလၢ တၢ်ကွဲးအသးအခီၣ်ထံး အလီၢ်လံၤ တကတြူၢ်လၢ ဧ့ၤဘြံၤကျိာ်အပူၤ. အဝဲတဲဝဲလၢ ပှၤကွဲးကျိာ်ထံ လံာ်စီဆှံအလီၢ်လံၤတကတြူၢ်လၢ ကြံးကျိာ် ဒီးလၢကစၢ်ယွၤအမံၤအလီၢ်န့ၣ်​ အပာ်လီၤက့ၤဝဲလၢ ခံရီး (Kyʹri·os) န့ၣ်​ “အတမ့ၢ်ပှၤလၢ အကွဲးကျိာ်ထံတၢ် တီတီလိၤလိၤဘၣ်.”

 လၢ လဲးစလီး ၡဲးဝဲ အတၢ်ကွဲးကျိာ်ထံအပူၤန့ၣ်​ အဝဲကွဲးဖျါထီၣ်ဝဲ “ယဟိဝၤ” အဆိကတၢၢ် တဘျီ ဖဲ မးသဲ ၁:၂၀ အပူၤ. ဒီးလၢလံာ်စီဆှံတဆၢအံၤ အတၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်အပူၤန့ၣ်​ အဝဲကွဲးဝဲလၢ “လၢလံာ်စီဆှံတဆၢအံၤအပူၤ ဒီးလံာ်စီဆှံအဆၢအဂၤတဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအသီတကတြူၢ်အပူၤ တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် ခံရီးန့ၣ်​ အခီပညီမ့ၢ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤအမံၤ ယဟိဝၤ. အဃိ ကီၤလၤဝါ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံအပူၤ တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် ခံရီးအလီၢ်န့ၣ်​ အရ့ဒိၣ်ဒိၣ်မးလၢ ပှၤကထၢနုာ်က့ၤ ကစၢ်ယွၤအမံၤ.” ဒီးအဝဲတဲစ့ၢ်ကီးလၢ “ဒ်သိးပကမၤလၤကပီၤကစၢ်ယွၤအဂီၢ် ပကဘၣ်မၤဒ်န့ၣ်. ကစၢ်ယွၤအနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ ပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤလၢ အမံၤန့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲယဟိဝၤ. အဃိ ဖဲပတဲဘၣ်ပှၤဂၤလၢ အဂ့ၢ်အခါ ပကဘၣ်တဲဖျါထီၣ်အမံၤ. ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ်​ မ့ၢ်ကျဲအဂ့ၤကတၢၢ်လၢ ပမၤလၤကပီၤအီၤ.” ဒီးအဝဲ တဲကဒီးဝဲလၢ “လံာ်စီဆှံလၢအမ့ၢ် Established, Authorized ဒီးခ့ကၠ့ ဘၢၡၢၤ အပူၤန့ၣ်​ တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် ယဟိဝၤန့ၣ်​ ပတထံၣ်ဘၣ်အီၤ အါအါဘၣ်. . . . လၢကစၢ်ယွၤအမံၤအလီၢ်န့ၣ်​ ပထံၣ်ဘၣ်ပှၤကွဲးဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤ.” လဲးစလီး ၡဲးဝဲ တဲဝဲလၢ လၢကစၢ်ယွၤအမံၤ ယဟိဝၤအလီၢ် ပှၤထၢနုာ်က့ၤလၢ “ကစၢ်ယွၤန့ၣ်​ တကြၢးတဘၣ်နီတစဲးဘၣ်.” အဝဲတဲဝဲလၢ အီၤနာ်က့ လၢအထံအကီၢ် ဒီးအအိၣ်တၢ်လီၢ်န့ၣ်​ ပှၤကိးအီၤလၢ “ကစၢ်ယွၤ” စ့ၢ်ကီး.

 ဖဲ ၁၈၅၉ န့ၣ်​ လဲးစလီး ၡဲးဝဲ ထုးထီၣ်ဝဲ လံာ်မးသဲလၢ အကွဲးကျိာ်ထံဝဲ. ဒီးဖဲ ၁၈၆၁ န့ၣ်အထုးထီၣ်ဝဲ လံာ်မးသဲ ဒီးလံာ်မၢ်ကူး တပူၤဃီ. ဖဲ လါယနူၤအါရံၤ ၁၁, ၁၈၆၁ န့ၣ်​ အဝဲသံဝဲ ဒီးဖဲအသံအခါ အသးနံၣ်အိၣ်​ ၅၂ နံၣ်. အဃိ အတၢ်မၤတခါန့ၣ်​ ပတုာ်ဝဲ. သနာ်က့ တၢ်လၢအမၤတ့ၢ်ဝဲတဖၣ်န့ၣ်​ တကဲထီၣ်​ တၢ်ကလီကလီဘၣ်.

 ဖြဲၤဒၢၤရံၣ်​ ဖးခၢၤ (၁၈၀၄-၁၈၈၈) န့ၣ်အကဲဝဲ ပှၤမၤစံပွါယ့ ဒီးအဝဲဖးဘၣ်ဝဲ လံာ်မးသဲလၢ လဲးစလီး ၡဲးဝဲ ကွဲးကျိာ်ထံဝဲ. ဒီးအဝဲ စးထီၣ်ကွဲးကျိာ်ထံဝဲ လံာ်စီဆှံအသီတကတြူၢ် ဖဲအသးနံၣ်အိၣ်​ ၂၀ အခါ. သနာ်က့ အဝဲတနာ်ဝဲ ယွၤသၢဂၤတဂၤဃီ ဒ်လဲးစလီး ၡဲးဝဲ နာ်ဝဲအသိးဘၣ်. အဝဲကွဲးဝဲလၢ “မ် ကစၢ်ယွၤ အဖိသးဘိလၢ သရိာ်ပူၤခဲလၢာ် . . . တူၢ်လိာ်ဝဲ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ . . . ဒီးဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်​ သ့တၢ်လၢာ်ကစၢ် ယဟိဝၤယွၤ ထဲတဂၤဧိၤတက့ၢ်.” ဖြဲၤဒၢၤရံၣ်​ ဖးခၢၤ တူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ လံာ်စီဆှံအသီတကတြူၢ်လၢ ပှၤကွဲးအီၤ လၢအခီၣ်ထံးန့ၣ်​ လၢကစၢ်ယွၤ ဒီးကစၢ်ယ့ၣ်ၡူး အလီၢ်န့ၣ်​ အသူဝဲ တၢ်ကတိၤတဖျၢၣ်ဃီ လၢအမ့ၢ် ခံရီး. အဃိ တၢ်ကတိၤလၢအကဲ ခံရီးအံၤ အအဲၣ်ဒိးတဲဝဲ ကစၢ်ယွၤဧါ, ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးဧါန့ၣ်​ အတသ့ၣ်ညါဝဲလီၤတံၢ်ဘၣ်. အဃိ ဖဲအဝဲထံၣ်ဝဲလၢ တၢ်ကတိၤလၢ အကဲ ခံရီးအလီၢ်တနီၤန့ၣ်​ လဲးစလီး ၡဲးဝဲ ကွဲးဝဲလၢ “ယဟိဝၤ” အခါ အဝဲ အဲၣ်ဒိးဃုသ့ၣ်ညါအါထီၣ်ဝဲ.

 ဖြဲၤဒၢၤရံၣ်​ ဖးခၢၤ သ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်တခါအံၤဒ်လဲၣ်. အီၤန့ၣ်​ အမၤလိဝဲ ကြံးကျိာ် ဒီးအကွဲးဝဲ ကြံးအလံာ်ကြၣ်မၢ် (Greek grammar) တဘျုးဘ့ၣ်ညါ. ဒီးအဝဲပၣ်ဃုာ်လၢ Anglo-Biblical Institute အကျါ. တၢ်ကရၢကရိတခါအံၤန့ၣ်​ ဃုသ့ၣ်ညါဝဲ လံာ်စီဆှံ တၢ်ကွဲးအသးအခီၣ်ထံး ဒ်သိး ကထုးထီၣ်ဝဲ လံာ်စီဆှံလၢ ကီၤလၤဝါကျိာ် လၢအဂ့ၤဒိၣ်ထီၣ်​ ကသ့အဂီၢ်. ဖဲ ၁၈၄၂ န့ၣ်​ ဖြဲၤဒၢၤရံၣ်​ ဖးခၢၤ ထုးထီၣ်ဝဲ လံာ်စီဆှံအသီတကတြူၢ်လၢ အကွဲးကျိာ်ထံဝဲ လၢအဆိကတၢၢ်. ဒီးအထုးထီၣ်ဝဲလၢ အကတြူၢ်ဆံးဆံးဖိတဖၣ်. c

 ဖြဲၤဒၢၤရံၣ်​ ဖးခၢၤန့ၣ်​ အကွဲးဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်ဃးဒီး “လၢလံာ်စီဆှံပူၤ တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် ခံရီးန့ၣ်​ တဘျီတခီၣ်​ အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ ကစၢ်ယွၤ ဒီးတဘျီတခီၣ်​ အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူး.” ဒီး “ဘၣ်မနုၤအဃိ ခံရီးန့ၣ်​ ပှၤသူအီၤလၢ တၢ်မံၤတၢ်သၣ်အလီၢ်အါဘျီ ဒီးပှၤတသူအီၤလၢ မံၤလၤသၣ်ကပီၤအဂီၢ်ဘၣ်လဲၣ်.”

 ဖြဲၤဒၢၤရံၣ်​ ဖးခၢၤ ထံၣ်ဘၣ်ဝဲ လဲးစလီး ၡဲးဝဲ အတၢ်ကွဲးကျိာ်ထံ လံာ်မးသဲ လၢအထုးထီၣ်ဝဲဖဲ ၁၈၅၉ ဒီးလၢတၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်ပူၤန့ၣ်​ အကွဲးဝဲဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် ခံရီး. ဖဲန့ၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် ခံရီးအလီၢ်တနီၤန့ၣ်​ “ပှၤကြၢးကွဲးကျိာ်ထံအီၤလၢ ယဟိဝၤ.” အဃိ အဝဲဘှီဂ့ၤထီၣ်က့ၤ အတၢ်ကွဲးကျိာ်ထံ လံာ်စီဆှံအသီတကတြူၢ် ဒီးလၢကြံးအလံာ်ကျိၤ မ့တမ့ၢ် ကြၣ်မၢ်အဖီခိၣ်​ အဝဲထၢနုာ်လီၤဝဲ “ယဟိဝၤ” ဖဲတၢ်လီၢ်လၢ အဆိကမိၣ်ဝဲလၢ အကြၢးထၢနုာ်ဝဲ. A Literal Translation of the New Testament  လၢဖြဲၤဒၢၤရံၣ်​ ဖးခၢၤ ထုးထီၣ်ဝဲအပူၤန့ၣ်​ ကစၢ်ယွၤအမံၤအိၣ်ဝဲ ၁၈၇ ဘျီ. လီၤဂာ်လၢ လံာ်စီဆှံလၢ ကီၤလၤဝါကျိာ်လၢ ဖြဲၤဒၢၤရံၣ်​ ဖးခၢၤ ကွဲးကျိာ်ထံဝဲန့ၣ်​ အကဲဝဲ လံာ်စီဆှံအသီတကတြူၢ် အဆိကတၢၢ်တဘ့ၣ်​ လၢအပၣ်ဃုာ်ဒီး ကစၢ်ယွၤအမံၤ လၢလံာ်ပူၤဒီတဘ့ၣ်. d

 ဖြဲၤဒၢၤရံၣ်​ ဖးခၢၤ ပာ်ဖှိၣ်ဝဲ လံာ်ခံဘ့ၣ်လၢအမ့ၢ် A Collation of an English Version of the New Testament  ဒီး Authorized English Version  ဒီးထုးထီၣ်ဝဲဒ် လံာ်တဘ့ၣ်ဃီအသိး. အဝဲမၤဝဲဒ်န့ၣ်​ ဒ်သိး ပှၤကသ့ၣ်ညါဝဲလၢ လံာ်ခံဘ့ၣ်အံၤ လီၤဆီလိာ်အသးဒ်လဲၣ်အဂီၢ်. e

 ပှၤထၢနုာ်လီၤက့ၤ ကစၢ်ယွၤအမံၤ လၢလံာ်စီဆှံပူၤအဃိ အကဲဘျုးဝဲဒ်လဲၣ်န့ၣ်​ ဖြဲၤဒၢၤရံၣ်​ ဖးခၢၤ ဟ့ၣ်ဝဲတၢ်အဒိတနီၤလၢ Authorized Version  အပူၤ. အဒိ ဖဲလံာ်အံၤအပူၤ ဖဲ ရိမ့ၤ ၁၀:၁၃ န့ၣ်တဲဝဲလၢ “ပှၤလၢအကိးထီၣ်​ ကစၢ်အမံၤ ကိးဂၤဒဲးန့ၣ်​ ကတုၤလၢ တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤလီၤ.” အဃိ ဖြဲၤဒၢၤရံၣ်​ ဖးခၢၤ သံကွၢ်ဝဲလၢ “ဖဲသုဖး လံာ်စီဆှံတဆၢအံၤလၢ Authorized English Version  အပူၤအခါ လံာ်စီဆှံတဆၢအံၤ အအဲၣ်ဒိးတဲဝဲ ယဟိဝၤယွၤ ဒီးအတအဲၣ်ဒိးတဲဝဲ ကစၢ်ယွၤအဖိခွါ ပကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးဘၣ်န့ၣ်​ သုဆိကမိၣ်ဘၣ်​ တဘျီဘျီဧါ.”

 ဖြဲၤဒၢၤရံၣ်​ ဖးခၢၤ သူဝဲအစ့ဒီဒူၣ်လၢ ကထုးထီၣ်​ ဒီးရၤလီၤဝဲ လံာ်ဖိ ဒီးလံာ်တဖၣ်အဂီၢ်. လၢတနံၣ်အတီၢ်ပူၤ အသူဝဲစ့ ၈၀၀ ပီၣ်​ (pound) ဒီးလၢပစိၤခဲအံၤန့ၣ်​ အလီၤလၢဝဲ ဘြံးတၢၣ်​ အစ့အပီၣ်​ ၁၀၀,၀၀၀ (အမဲရကၤ ဒီၤလၤ ၁၃၂,၀၀၀). အဝဲဆှၢလီၤဝဲ အလံာ်လဲၢ်အါမး လၢတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါခိၣ်နၢ် လၢအမံၤဟူသၣ်ဖျါတဖၣ်အအိၣ်​ ခီလီလီ ဒ်သိး အဝဲသ့ၣ်​ ကဖးကဒါက့ၤဝဲအဂီၢ်.

 လံာ်လဲၢ်တဖၣ်​ ဒီးလံာ်စီဆှံအသီတကတြူၢ်လၢ ဖြဲၤဒၢၤရံၣ်​ ဖးခၢၤ ကွဲးကျိာ်ထံဝဲန့ၣ်​ ပှၤတထုးထီၣ်အီၤအါအါဘၣ်​ ဒီးပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့တနီၤ ပာ်ဆံးဝဲ. အဝဲသ့ၣ်​ မၤဝဲဒ်န့ၣ်အဃိ လီၤဂာ်ဒ်သိးဒီး အဝဲသ့ၣ်​ တပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤဝဲ ဖြဲၤဒၢၤရံၣ်​ ဖးခၢၤ, လဲးစလီး ၡဲးဝဲ ဒီးပှၤဂၤတဖၣ်​ အတၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢးလၢ ကဖၢနုာ်က့ၤဝဲ ကစၢ်ယွၤအမံၤလၢ ကီၤလၤဝါလံာ်စီဆှံ အသီတကတြူၢ်အပူၤဘၣ်.

 ဒ်သိးနကသ့ၣ်ညါအါထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်အဂီၢ် နကွၢ်တၢ်ဂီၤမူတခါအံၤ သ့စ့ၢ်ကီး–တၢ်လဲၤဟးတၢ်ကွၢ်ကီလီၢ် ဝီဝံး(ခ်)—“လံာ်စီဆှံ ဒီးကစၢ်ယွၤအမံၤ”