Go dayrɛkt to di men tin

Go dayrɛkt to di say we di difrɛn difrɛn atikul dɛn de

Aw Yu Fɔ Kɔrɛkt Yu Pikin

Aw Yu Fɔ Kɔrɛkt Yu Pikin

“A bin de lisin we ɛni motoka de pas. Dis dɔn mek tri tɛm we Jɔdan de let fɔ kam na os. A bigin de wɔnda: ‘Usay i go dɔn go ba? Fɔ se bad tin go dɔn mit am? I ivin kia if wi de wɔri bɔt am?’ Bay di tɛm we Jɔdan de kam, a bin dɔn vɛks bad bad wan.”JƆJ.

“Mi gyal pikin bin ala lawd lawd wan ɛn dis bin mek a fred. A tɔn ɛn si am ol in ed de kray. In brɔda we ol 4 ia bin jɔs dɔn bit am.”—NIKOL.

“Wi siks ia ol gyal pikin we nem Natali tɔk se, ‘Nɔto tif a tif di riŋ. Na fɛn a fɛn am!’ I bin de opin in big blu yay dɛn we i bin de tɔk se nɔto tif i tif am. Di kɔntinyu we Natali bin kɔntinyu fɔ lay, bin mek wi nɔ bin ebul fɔ bia, wi bɔs kray. Bikɔs wi bin no se na lay i de lay.”—STIVIN.

IF YU na mama ɔ papa, yu go ebul fɔ no aw dɛn mama ɛn papa ya bin de fil. If dɛn sem tin ya apin to yu, yu go de wɔnda aw yu fɔ kɔrɛkt yu pikin ɔ if yu fɔ ivin kɔrɛkt am. Yu tink se i bad fɔ kɔrɛkt yu pikin?

WETIN I MIN FƆ KƆRƐKT YU PIKIN?

We di Baybul yuz di wɔd “kɔrɛkt,” i nɔ jɔs min fɔ pɔnish. I min fɔ tich, fɔ tren, ɛn fɔ sho pɔsin wetin fɔ du. Fɔ kɔrɛkt pikin nɔ min se yu fɔ tɛl am bad wɔd ɔ wikɛd am.—Prɔvabs 4:1, 2.

Fɔ kɔrɛkt yu pikin tan lɛk pɔsin we de wok na gadin. Pɔsin we de wok na gadin, kin rɛdi di dɔti fɔs bifo i plant, dɔn i kin wata di plant ɛn gi am ɔda tin dɛn we go mek i gro. Ɛn i kin mek shɔ se i gayd di plant so dat natin nɔ go du am, ɛn i kin rut di gras dɛn we kin want fɔ gro wit di plant. As di plant de gro, i kin shep am so dat i go gro di we aw i want. Di pɔsin we de wok na di gadin no se i fɔ du ɔl dɛn tin ya fɔ lɛ di plant go gro fayn. Semweso, mama ɛn papa dɛn kin kia fɔ dɛn pikin dɛn difrɛn difrɛn we. Bɔt sɔm tɛm dɛn de, mama ɛn papa dɛn nid fɔ kɔrɛkt dɛn pikin dɛn. Jɔs lɛk aw da pɔsin we de wok na gadin kin shep di plant, na so mama ɛn papa dɛn fɔ kɔrɛkt dɛn pikin dɛn we dɛn smɔl ɛn ɛp dɛn fɔ gro di we aw dɛn want. Da pɔsin we de wok na gadin, fɔ tek tɛm shep di plant bikɔs if i nɔ du dat, i go ambɔg di plant. Na di sem tin mama ɛn papa dɛn fɔ du. Dɛn fɔ sho lɔv we dɛn de kɔrɛkt ɛn kia fɔ dɛn pikin dɛn.

Jiova, we na in wɔd de na di Baybul, gi wi fayn ɛgzampul we go ɛp mama ɛn papa dɛn fɔ kɔrɛkt dɛn pikin. Di we aw Jiova de kɔrɛkt in savant dɛn na dis wɔl so fayn dat dɛn dɔn kam fɔ ‘lɛk fɔ lɛ dɛn kɔrɛkt dɛn.’ (Prɔvabs 12:1) Dɛn kin “mɛmba” am ɔltɛm ɛn “ol am wit tu an.” (Prɔvabs 4:13) Yu go ebul fɔ ɛp yu pikin, if yu falamakata di we aw Gɔd de kɔrɛkt in savant dɛn. Gɔd kin du tri men tin dɛn we i de kɔrɛkt in savant dɛn. Wan, i kin sho dɛn lɔv we i de kɔrɛkt dɛn. Tu, i de tink fɔs bifo i kɔrɛkt dɛn. Ɛn tri, i nɔ de kɔmɔt biɛn in wɔd.

SHO LƆV TO YU PIKIN WE YU DE KƆRƐKT AM

Na bikɔs Gɔd lɛk in savant dɛn na in mek i de kɔrɛkt dɛn. Di Baybul se: “PAPA GƆD de kɔrɛkt udat i lɛk, lɛkɛ aw papa de kɔrɛkt pikin we i lɛk.” (Na wi mek am italiks; Prɔvabs 3:12) Pantap dat, Jiova na “Gɔd we gud,” i ‘de sho masi, ɛn i nɔ gɛt shɔtat.’ (Ɛksodɔs 34:6) So na dis mek, Jiova nɔ de tɛl pɔsin bad wɔd, ɛn i nɔ wikɛd to pɔsin we i de kɔrɛkt am. Jiova nɔ de tɛl pɔsin wɔd we go at am, i nɔ de tɔk pan pɔsin ɔltɛm fɔ di mistek dɛn we i de mek, ɔ tɔk sɔntin we go mek di pɔsin in at pwɛl. Ɔl dɛn tin ya kin “kɔt shap lɛk sɔd.”—Prɔvabs 12:18.

LISIN

Mama ɛn papa dɛn nɔ go ebul fɔ kɔntrol dɛnsɛf pafɛkt wan lɛk Jiova. Sɔm tɛm dɛn de, pikin dɛn kin du sɔntin we kin mek i at fɔ lɛ yu kɔntrol yusɛf. We dis apin, tray fɔ mɛmba se if yu pɔnish yu pikin we yu vɛks, yu go pɔnish am pasmak ɔ bad wan, ɛn yu nɔ go ebul fɔ ɛp am. Wan ɔda tin bak we yu fɔ no, na dat if yu pɔnish yu pikin we yu at wan, nɔto kɔrɛkt yu de kɔrɛkt am atɔl. Na kɔntrol yu nɔ ebul fɔ kɔntrol yusɛf.

Bɔt if yu kɔntrol yusɛf ɛn sho yu pikin lɔv we yu de kɔrɛkt am, yu go ɛp am fɔ chenj. Lɛ wi si wetin Jɔj ɛn Nikol, we wi bin dɔn tɔk bɔt, bin du fɔ kɔrɛkt dɛn pikin.

PRE

Jɔj se: “Bay di tɛm we Jɔdan de kam na os, mi ɛn mi wɛf bin dɔn vɛks bad, bɔt wi bin tray fɔ kɔntrol wisɛf as wi bin de lisin we i de ɛksplen wetin mek i let. Bɔt bikɔs tɛm bin dɔn go, wi disayd se wi go tɔk bɔt dat na mɔnin. Wi ɔl pre togɛda ɛn go slip. Di nɛks de, wi at bin dɔn kam dɔŋ fɔ tɔk bɔt wetin apin, ɛn wi bin ebul fɔ tɔk saful wan ɛn dis ɛp Jɔdan fɔ ɔndastand. Jɔdan bin gri fɔ du ɔl wetin wi tɛl am ɛn i gri se wetin i du nɔ rayt. Wi dɔn kam fɔ no se we pɔsin vɛks, i nɔ kin fayn fɔ du sɔntin wantɛm wantɛm. Wi rili gladi we wi no dis. We sɔntin apin, wi kin tray fɔ lisin fɔs, ɛn dis kin ɛp fɔ lɛ tin kɔmɔt fayn.”

TƆK

Nikol se: “A bin vɛks bad we a bin si aw mi bɔy pikin bit in sista fɔ natin. A nɔ bin kɔrɛkt am wantɛm wantɛm, a jɔs tɛl am fɔ go na in rum bikɔs a bin so vɛks dat a nɔ bin fɔ du di rayt tin. Leta, we mi at bin dɔn kam dɔŋ, a wɔn am gud wan ɛn ɛksplen to am siriɔs wan se fɔ fɛt ɔ tek advantej pan pɔsin na tin we nɔ fayn atɔl. Ɛn a sho am di bad tin we i dɔn du to in sista. Dis bin ɛp am fɔ lɛ i nɔ du am igen. I beg in sista ɛn ɔg am.”

Wi dɔn si se, i go fayn lɛ yu sho lɔv to yu pikin we yu de kɔrɛkt am, ivin we yu de pɔnish am.

TINK BIFO YU KƆRƐKT YU PIKIN

Jiova de kɔrɛkt in savant dɛn ‘bay aw dɛn de biev.’ (Jɛrimaya 30:11; 46:28) Jiova de tink bɔt di rizin dɛn we mek pɔsin du sɔntin, i ivin de tink bɔt di tin dɛn we ɔda pipul dɛn nɔ kin tink bɔt. Aw mama ɛn papa dɛn go ebul fɔ du dis sem tin? Stivin we wi bin dɔn tɔk bɔt, bin se: “Pan ɔl we wi bin fil am bad ɛn nɔ ɔndastand wetin mek Natali bin kɔntinyu fɔ lay se i nɔ tif di riŋ, wi tray fɔ tink bɔt in ej ɛn no se i nɔ machɔ.”

Nikol in man, we nem Rɔbɔt, insɛf kin tray fɔ tink bɔt di rizin dɛn we mek in pikin kin du sɔntin. We dɛn pikin dɛn nɔ kin biev fayn, i kin aks insɛf dɛn kwɛstyɔn ya: ‘Na di fɔs tɛm dis we i de du am ɔ na sɔntin we i kin du ɔltɛm? Fɔ se di pikin taya ɔ i nɔ de fil wɛl? Dis we aw i biev de sho se i gɛt ɔda prɔblɛm?’

Mama ɛn papa dɛn we de tink bifo dɛn du sɔntin kin no se dɛn pikin dɛn nɔ big yet. Di apɔsul Pɔl bin no dis, na in mek i rayt se: “Da tɛm we mi na bin pikin, na pikin tɔk bin de na mi mɔt.” (Fɔs Lɛta Fɔ Kɔrint 13:11) Rɔbɔt se: “Wan tin we dɔn ɛp mi fɔ du di rayt tin ɛn nɔ vɛks pasmak, na we a kin mɛmba di tin dɛn we a bin de du we a smɔl.”

I fayn fɔ lɛ mama ɛn papa dɛn de mɛmba ɔltɛm se dɛn pikin dɛn jɔs gɛt fɔ biev bad, bɔt we dɛn biev bad, dɛn nɔ fɔ sɔpɔt dɛn pikin dɛn pan di bad. We yu no wetin yu pikin ebul fɔ du ɛn wetin i nɔ ebul fɔ du, ɛn yu tink bɔt di rizin we mek i biev bad we, yu go ebul fɔ kɔrɛkt am di rayt we.

NƆ KƆMƆT BIƐN YU WƆD

Malakay 3:6 se: “PAPA GƆD nɔ de chenj.” Gɔd in savant dɛn rili biliv dis ɛn dis dɔn protɛkt dɛn ɛn ɛp dɛn fɔ no wetin fɔ du ɛn wetin nɔ fɔ du. We mama ɛn papa dɛn nɔ de kɔmɔt biɛn dɛn wɔd, i go ɛp dɛn pikin dɛn fɔ no wetin fɔ du ɛn wetin nɔ fɔ du. Bɔt if yu kɔmɔt biɛn yu wɔd bikɔs yu fala di we aw yu de fil, dat go mek yu pikin kɔnfyus ɛn vɛks.

Mɛmba se Jizɔs Krays bin tɔk se wi nɔ fɔ kɔmɔt biɛn wi wɔd, wi fɔ du wetin wi se. Dis na fayn tin we mama ɛn papa dɛnsɛf fɔ du. (Matyu 5:37, NW) Tek tɛm tink bifo yu tɛl yu pikin wetin yu go du am if i nɔ du wetin yu se, so dat yu nɔ go tɛl am sɔntin we yu nɔ go ebul fɔ du. If yu wɔn yu pikin se yu go du am sɔntin if i biev bad, mek shɔ se yu du wetin yu dɔn tɛl am.

Mama ɛn papa dɛn fɔ de tɔk to dɛnsɛf so dat dɛn go gɛt wanwɔd fɔ kɔrɛkt dɛn pikin dɛn. Rɔbɔt ɛksplen se: “If wi pikin dɛn mek a gri pan sɔntin we mi wɛf bin dɔn tɛl dɛn se dɛn nɔ fɔ du, bɔt a nɔ bin no bɔt dat, a kin chenj wetin a dɔn tɛl dɛn ɛn sɔpɔt mi wɛf.” If mama ɛn papa dɛn nɔ gri bɔt di we aw dɛn fɔ kɔrɛkt dɛn pikin we sɔntin apin, i go fayn mek dɛn ɔl tu sidɔm ɛn tɔk am usay di pikin dɛn nɔ de, ɛn tray fɔ gɛt wanwɔd.

I IMPƆTANT FƆ KƆRƐKT YU PIKIN

If mama ɛn papa dɛn de falamakata di we aw Jiova de sho lɔv, di we aw i de tink bifo i du sɔntin, ɛn di we aw i nɔ de kɔmɔt biɛn in wɔd we i de kɔrɛkt wi, dɛn pikin dɛn go bɛnifit we dɛn de tray fɔ kɔrɛkt dɛn. If yu de sho lɔv to yu pikin dɛn we yu de tɛl dɛn wetin fɔ du, dat go ɛp dɛn fɔ de biev fayn ɛn dɛn go ebul fɔ du di rayt tin we dɛn big. Na dat mek di Baybul se yu fɔ: “Gi pikin gud trenin so dat wɛn i dɔn big, i nɔ go fɔgɛt di trenin.”—Prɔvabs 22:6.