Ku bokona mu madisá

“Kyebhi Kyexile o Kifwa Mba Pholo ya Jezú?”

“Kyebhi Kyexile o Kifwa Mba Pholo ya Jezú?”

O Bibidya i tambwijila

 Seku muthu wejiya o pholo ya Jezú ni kidi kyoso, mukonda o Bibidya ki izwela yalungu ni pholo ya Jezú. Kiki kilondekesa kwila, o pholo yê ki yene o kima kya beta o kota. Maji o Bibidya itukwatekesa kuxinganeka kyebhi kyexile o pholo ya Jezú.

  •   Mwene wadifwile kyebhi? Jezú wexile Judé, nange wadifwile ni mwiji wa manyâ. (Jihebelewu 7:14) Jezú wadifwile ni athu engi. Sayi kithangana Jezú watundu ku Ngalileya yu wayi ku Jeluzaleme, o athu kejidile kwila wexile mwene. (Nzwá 7:10, 11) Mwene katundile o maxibulu mê mu kuwabha o pholo kana. Juda dya Kadyota wabhingile kutungula Jezú bhukaxi ka mundu. Kiki kilondekesa kwila, mwene wadifwile ni athu engi.—Matesu 26:47-49.

  •   Ndemba: Nange Jezú kexile ni ndemba ya lebha, mukonda o Bibidya yamba kwila “ki kifwama o diyala kukala ni ndemba yalebha.”—1 Kolindu 11:14.

  •   Mwezu: Jezú wexile ni mwezu. Mwene wexile mu kayela o kijila kya Jijudé kyexile mu fidisa o mayala ‘kubhuta o mwezu.’ (Ijila 19:27; Ngalásya 4:4) Kikyene ngó, o Bibidya izwela we yalungu ni mwezu wa Jezú mu kikanenu kizwela yalungu ni hadi yeji tala.—Izaya 50:6.

  •   Mukutu: Yoso ilondekesa kwila, Jezú wexile diyala dya nguzu. Mu ukunji wê mwene wende jinjila jalebha bhoxi. (Matesu 9:35) Mwene wabokona luyadi mu tembulu yu walundumuna o jimesa ja akwa kusumbisa. Mu kithangana kya mukwa, mwene wakwata xikote ya jingoji, wakaye o jimbudi ni jingombe jexile musumbisa mu tembulu. (Luka 19:45, 46; Nzwá 2:14, 15) Sayi divulu enciclopédia dyamba: “O madivulu a Matesu Malúku Luka ni Nzwá, alondekesa kwila Jezú wexile muthu waswina, wexile ni sawidi yambote.”—Volume IV, difwe 884.

  •   Pholo yê: Jezú wexile muthu wa henda, wexile mu suwa o athu. O pholo yê yexile mu londekesa o henda yiyi. (Matesu 11:28, 29) Athu a maukexilu oso exile muya kwa mwene phala kubhinga kikwatekesu ni kwa konda o malamba. (Luka 5:12, 13; 7:37, 38) Katé mwene o ana ndenge awabhelele kukala ni Jezú.— Matesu 19:13-15; Máluku 9:35-37.

Makutu alungu ni pholo ya Jezú

 Makutu: Sayi athu axikina kwila Jezú wadifwile ni athu akwa Africa, mukonda o divulu dya Dijingunwinu disokesa o ndemba ya mútwe wê ni mujinya, o inama yê ni “ngondo yakatunda kyoso kya izunza mu túbhya.”—Dijingunwinu 1:14, 15.

 Kidi: O divulu dya Dijingunwinu adisoneka bhukaxi ka “ijimbwete mba ifika.” (Dijingunwinu 1:1) Mu kuzwela yalungu ni ndemba ni inama ya Jezú, o divulu ki dyamuzwela yalungu ni pholo yê kyoso kyexile mu ixi kana. Maji dizwela yalungu ni idifwa yeji kala nayu kyoso kyeji mu fukununa. O divulu dya Dijingunwinu 1:14 dyamba kwila, o “ndemba ya mútwe wa [Jezú] yazelele kala mujinya, kala neve.” Kiki kilombolola o kolo ya ndemba yê, kana o kidifwa kya ndemba yê. (Dijingunwinu 3:14) Kiki kilondekesa kwila Jezú wexile njimu kala kibhita ni muthu wala ni jimvi.

 O inama ya Jezú yedile kala “ngondo yakatunda kyoso kya izunza mu túbhya. (Dijingunwinu 1:15) O pholo yê yedile “kala o dikumbi dya mubhenya mu mwanya watu kyavulu.” (Dijingunwinu 1:16) Mu ngongo yoso seku muthu wala ni idifwa yiyi. Kiki kilondekesa kwila, kyoso kya mu fukununa, Jezú “watungu mu kididi mwezala ni kubhenya, kana muthu utena kubhixila-mu.”—1 Timote 6:16.

 Makutu: Jezú kexile ni nguzu yavulu, kexile muthu waswina.

 Kidi: Jezú wexile ni nguzu yavulu, wexile muthu waswina. Mu kifika, kyoso kyamukasele ku athu ambatele mauta, mixi ni jixiphata, mwene wadilondekesa sé woma. (Nzwá 18:4-8) Jezú wexile ni ufunu wa kalupindelu, kiki kilondekesa kwila mwene wexile ni nguzu yavulu.—Máluku 6:3.

 Mukonda dyahi Jezú abhingile ku mukwatekesa kwambata o taka kwa mujibhila? Mukonda dyahi mwéne wadyanga o kufwa, o mayala ayadi a aphaphela nê kumoxi ku taka kana? (Luka 23:26; Nzwá 19:31-33) Ithangana ande dya kumujibha, Jezú kakexile dingi ni nguzu yavulu, watohokele. Mwene katenene kuzeka usuku woso, mukonda dya hadi yexile mutala. (Luka 22:42-44) Mu usuku amutalesa hadi ku Jijudé, mu kamene amubeta kyavulu ku akwa Loma. (Matesu 26:67, 68; Nzwá 19:1-3) O hadi yoso yiyi, yene ya mubhangesa kufwa ni lusolo.

 Makutu: Jezú kasangulukile kyavulu, watolokele o muxima.

 Kidi: Jezú wexile mulondekesa ni kidi kyoso o idifwa ya Tat’ê Jihova. O Bibidya imwixana kwila mwene “Nzambi ya sanguluka.” (1 Timote 1:11; Nzwá 14:9) Mu kidi, Jezú walongo ihi ya tokala kubhanga o athu phala kusanguluka. (Matesu 5:3-9; Luka 11:28) Kiki kilondekesa kwila, Jezú wasangulukile, o pholo yê yexile mu londekesa o kusanguluka kuku.