ۇلى بابىل دەگەن نە؟
كيەلى كىتاپتىڭ جاۋابى
ايان كىتابىندا ايتىلعان ۇلى بابىل دۇنيەجۇزىندەگى جالعان دىندەر اتاۋلىنى بىلدىرەدى a (ايان 14:8؛ 17:5؛ 18:21). بۇل دىندەر ٴبىر-بىرىنەن وزگەشە بولسا دا، بارىندە ادامداردى شىنايى قۇداي ەحوبادان الىستاتاتىن جالعان ىلىمدەر بار (مۇسانىڭ 5-جازباسى 4:35).
ۇلى بابىلدى انىقتاۋدىڭ جولى
ۇلى بابىل — ٴبىر نارسەنىڭ بەينەسى. كيەلى كىتاپتا «ۇلى بابىل» دەگەن قۇپيا ەسىمى بار «ايەل» جانە «ۇلى جەزوكشە» تۋرالى ايتىلادى (ايان 17:1، 3، 5). ايان كىتابى بەينەلى تىلمەن جازىلعان، ەندەشە ۇلى بابىل دا تۋرا ماعىناداعى ايەل ەمەس، قايتا ٴبىر نارسەنىڭ بەينەسى دەگەن توقتامعا كەلۋگە بولادى (ايان 1:1). ونىڭ ۇستىنە، ايەلدىڭ «حالىقتار مەن قالىڭ جۇرتتى، ۇلتتار مەن تىلدەردى» بىلدىرەتىن «كوپ سۋلار ۇستىندە وتىرعانى» ايتىلعان (ايان 17:1، 15). كادىمگى ايەل بۇلاي ەتە المايدى.
ۇلى بابىل — حالىقارالىق قۇرىلىم. ول «جەر بەتىندەگى پاتشالارعا ۇستەمدىك ەتەتىن ۇلى قالا» دەپ اتالعان (ايان 17:18). دەمەك، ونىڭ دۇنيەجۇزىنە ىقپالى بار.
ۇلى بابىل — ساياسي نە ساۋدا-ساتتىق ەمەس، ٴدىني قۇرىلىم. كونە بابىل «دۋالارى مەن ٴتۇرلى سيقىرلىقتارىمەن» تانىمال بولعان كوپقۇدايشىلداردىڭ قالاسى ەدى (يشايا 47:1، 12، 13؛ ەرەميا 50:1، 2، 38). ونىڭ حالقى شىنايى قۇداي ەحوبانىڭ ەركىنە قايشى كەلەتىن جالعان ٴدىندى ۇستاناتىن (مۇسانىڭ 1-جازباسى 10:8، 9؛ 11:2—4، 8). بابىل پاتشالارى وزدەرىن ەحوبا مەن شىنايى عيباداتتان جوعارى سانايتىن (يشايا 14:4، 13، 14؛ دانيال 5:2—4، 23). بۇگىندەگى ۇلى بابىل دا «باقسى-بالگەرلىگىمەن» تانىمال. بۇل ونىڭ ٴدىني ۇيىم ەكەنىن اڭعارتادى (ايان 18:23).
ۇلى بابىل ساياسي قۇرىلىم بولۋى مۇمكىن ەمەس، ويتكەنى «جەرجۇزىنىڭ پاتشالارى» ونىڭ جويىلعانىن كورىپ، جوقتايتىن بولادى (ايان 17:1، 2؛ 18:9). ول ساۋدا-ساتتىقتىڭ دا بەينەسى ەمەس، ويتكەنى كيەلى كىتاپتان ونىڭ ساۋداگەرلەردەن بولەك ەكەنى كورىنەدى (ايان 18:11، 15).
بابىل پاتشاسى نابونيدتىڭ سين، شاماش جانە يشتار دەگەن ۇشتىك قۇدايدىڭ بەلگىلەرى بار ەسكەرتكىشى
ۇلى بابىلدىڭ سيپاتتاماسى جالعان دىنگە ساي كەلەدى. شىنايى قۇداي ەحوباعا عيبادات ەتۋگە باۋلۋدىڭ ورنىنا، جالعان ٴدىن جۇرتتى وتىرىك قۇدايلارعا سيىنۋعا يلاندىرادى. كيەلى كىتاپتا بۇل ارەكەت «قۇدايلارمەن ازعىندىق جاساۋ» دەپ اتالادى (مۇسانىڭ 3-جازباسى 20:6؛ مۇسانىڭ 2-جازباسى 34:15، 16). ۇشتىك سەنىم، جاننىڭ ولمەستىگى تۋرالى ٸلىم جانە بەينەلەرگە تابىنۋ سياقتى سالت-جورالار كونە بابىلدان باستاۋ العان جانە ٵلى دە كوپ دىندەردىڭ سالتىندا كورىنىس تابادى. سونداي-اق جالعان دىندەر وسى زۇلىم دۇنيەمەن قويان-قولتىق جۇرەدى. كيەلى كىتاپتا مۇنىڭ قۇدايعا قارسى وپاسىزدىققا جاتاتىنى ايتىلعان (جاقىپ 4:4).
كول-كوسىر بايلىعىمەن ماقتاناتىن جالعان دىندەر كيەلى كىتاپتاعى ۇلى بابىلعا قاتىستى كەلەسى سيپاتتاماعا ساي كەلەدى: «ول كۇلگىن جانە ال قىزىل ماتادان كيىم كيىپ، التىن، اسىل تاستار مەن ٸنجۋ-مارجاننان اشەكەي تاعىپتى» (ايان 17:4). «جەر بەتىندەگى جەركەنىشتى نارسەلەر»، ياعني قۇدايدى قورلايتىن ىلىمدەر مەن ٸس-ارەكەتتەر ۇلى بابىلدان شىعادى (ايان 17:5). ال ۇلى بابىلدى قولدايتىن «حالىقتار مەن قالىڭ جۇرت، ۇلتتار مەن تىلدەر» — جالعان ٴدىننىڭ ادامدارى (ايان 17:15).
جەر بەتىندە «ولتىرىلگەندەردىڭ بارىنىڭ قانى» ۇلى بابىلدىڭ موينىندا (ايان 18:24). عاسىرلار بويى جالعان ٴدىن لاڭكەستىككە يتەرمەلەپ جانە سوعىس كەزىندە وتقا ماي قۇيىپ قانا قويماي، قارا حالىقتى سۇيىسپەنشىلىكتىڭ قۇدايى ەحوبا تۋرالى شىندىقتان قۇر قالدىردى (جوحاننىڭ 1-حاتى 4:8). وسىنداي سەلقوستىق كوپ قانتوگىسكە اپاردى. قۇدايدىڭ ىقىلاسىنا بولەنگىسى كەلەتىن ادامدارعا «ودان شىعۋ»، ياعني جالعان دىننەن كەتۋ كەرەك (ايان 18:4؛ قورىنتتىقتارعا 2-حات 6:14—17).
a «شىنايى ٴدىندى قالاي انىقتاۋعا بولادى؟» دەگەن ماقالانى قاراڭىز.
قىزىقتى بولار مالىمەتتەر
كيەلى كىتاپ. سۇراقتار مەن جاۋاپتار
ادامنىڭ قانداي دا ٴبىر ٴدىني ۇيىمنىڭ مۇشەسى بولۋى شارت پا؟
ەشقايدا بارماي-اق، ٶز بەتىمىزشە اتقارعان عيباداتىمىزدى قۇداي قابىل قىلا ما؟
كيەلى كىتاپ. سۇراقتار مەن جاۋاپتار
شىنايى ٴدىندى قالاي انىقتاي الاسىز؟
كيەلى كىتاپتا شىنايى ٴدىندى انىقتاۋعا بولاتىن 9 بەلگى بار.
كيەلى كىتاپتىڭ ماڭىزدى تالىمدەرى
مۇسىنگە تابىنۋدى قۇداي ماقۇلداي ما؟
ولار ٴبىزدى كوزگە كورىنبەيتىن قۇدايعا جاقىنداتا الا ما؟
ESSENTIAL BIBLE TEACHINGS
قۇداي تاعالا بارلىق ٴدىندى قۇپ كورە مە؟
كوپ ادامنىڭ ويىنشا، ٴدىننىڭ جامانى جوق.
كيەلى كىتاپ تالىمدەرى
كيەلى كىتاپ كۋرسىن باستاپ كورىڭىز
قۇداي ٴسوزى — كيەلى كىتاپتى جەكە تالىمگەرمەن تالقىلاپ كورىڭىز. كۋرس تەگىن.