Hapo Mukuru u yandja ombango kove?
OVIUTWA VI TU HONGA TJIKE?
Oiri ondenga okanatje tji ka zu nokukwatwa, oruveze orunanḓengu tjinene rwomarundurukiro. Ongwaye tji matu tja nao? Mena rokutja ovakazendu mbe kurisa ombwaneno ku nounatje wawo moruveze orunanḓengu ndwi, ve vatera kutja ounatje wawo u kure nawa. *
Otjikeṋa tji tji hinga ovakazendu okuyandja orusuvero nokutjevera ounatje wawo nawa nao? Oprofesa yena Jeannette Crenshaw, ya kahurura membo ndi The Journal of Perinatal Education kutja omukazendu tja zu nokupanduka, ohormone ndji isanewa oxytocin i “kurisa orusuvero momukazendu kokanatje ke otja tji me keṱunu, tji me ketara na tji me kenyamisisa.” Pe nohormone yarwe ndji kara po oruveze ndwi, ndji “vatera omukazendu okuraisa onḓero mokanatje ke” nu i vatera kutja ma hungire ku nokanatje ke nokunyanda kuna ko. Ongwaye tje ri otjiṋa otjinanḓengu?
Ombwaneno ndji ri pokati komukazendu nokanatje ke, otjiṋa tji tja ungurwa i Jehova Mukuru, Omuute wetu omunarusuvero. * Ombara David ya tja Mukuru ongwe mu isa ‘mezumo raina’ nokutja ongwe mu nyamisisa komavere wa ina nokuhinooma. Eye wa kumba na tja: “Ami mba kara mondjamo yoye okuza kongwatero yandje, nokuza mezumo ramama Ove oOve Ndjambi wandje.”—Epsalme 22:9, 10.
RIPURIRA KU IMBI: Ndovazu Mukuru we tu ungura momuano omuhimise otja imbwi kokutja omukazendu ma yenene okutjevera okanatje ke nokukepa ombango, hapo katji nokuraisa kutja Mukuru wina u yandja ombango kweṱe kourike wetu, “eṱe tjinga atu ri orukwato rwa Ndjambi”?—Oviungura 17:29.
OMBEIBELA I TU HONGA TJIKE OHUNGA NONḒERO YA MUKURU MWEṰE?
Jesus Kristus ngu tjiwa Omuute nawa pweṱe atuhe, wa tja: “Ozondjandja mbari kaze randwa kosenta imwe are? Nungwari kape na imwe yazo ndji mai wire pehi, Iho e hi nokuvanga nao. Nu wina inḓa ozondjise zoviuru vyeṋu azehe za varwa. Otji mu ha sokutira; oweṋe ovananḓengu tjinene pozondjandja ozengi!”—Mateus 10:29-31.
Kavandu ovengi mbe yandja ombango kokazera akehe ku va munu, poo nandarire mbe muna kemwe kawo tji make wire pehi. Posi yokutja Tate wetu womeyuru u muna akehe kawo! Nu ouzera, nandarire mouingi wawo, kaunanḓengu ku ye povandu. Okutja, otjiṋa tji matu rihongere ko otjohi: ‘Otji u ha sokutira’ poo okumuna kutja Mukuru kayandja ombango kove. Nungwari tjiwa kutja eye u nonḓero tjinene move!
Mukuru u nonḓero tjinene mweṱe nu u tu tjevera norusuvero
Omatjangwa maye tu pe ongamburiro ndji
-
“Muhona u muna imbi mbi tjitwa poṋa apehe; Eye u tjevera ovarunde novasemba.”—OMIANO 15:3.
-
“Muhona u tara kovasemba, nu u puratena kondjuriro yawo.”—EPSALME 34:15.
-
“Me yoroka nu me nyandere orusuvero rwoye, tjinga awa tara kondjenda yandje, nu awa tjiwa ombamisiro yandje.”—EPSALME 31:7.
“AMI EE MUNU KUTJA JEHOVA KEE NDJI SUVERA”
Mape ya aku eta omarundurukiro mehupo retu tji twa tjiwa kutja Mukuru tjiri u nakonatja na eṱe, nokutja u yandja ombango kweṱe nonḓero yatjiri? Ii, maku yenene okueta omarundurukiro omanene, otja Hannah, * ngwa za koEngland tja kahurura:
“Povikando ovingi tjinene, ami ee munu kutja Jehova kee ndji suvera, nokutja ozongumbiro zandje kaaze zuvirwa. Ami ee munu kutja ya ri mena rokutja hi nongamburiro. Ee munu kutja ee verwa, poo kutja Jehova kaa yandja ombango kwami mena rokutja hiwami omunanḓengu ku ye. Ee munu kutja Mukuru kari nakonatja na ami.”
Posi yokutja, Hannah nai kakeyakeya kutja Jehova ke nonḓero mu ye nokutja kee mu suvera. Otjikeṋa tji tja eta omarundurukiro nga? Eye wa tja: “Omarundurukiro nga ya kambura orure. Mbi zemburuka ehungi rOmbeibela ohunga nombunguhiro ya Jesus nda yandjwa ozombura ozengi nḓa kapita. Oro re ndji ṱuna tjinene, nu re ndji vatera okukara nongamburiro kutja Jehova we ndji suvera. Nu ozongumbiro zandje tji za zirwa, ami aruhe ee riri, orondu mba uta okumuna kutja Jehova nangwari we ndji suvera. Mena rokutja ee konḓonona Ombeibela nokukara pozombongarero zombongo ami mbe rihonga ovingi ohunga na Jehova, ovikaṋena vye, noumune mbwe na wo ohunga na eṱe. Nai mbi muna oukahu kutja Jehova u ndji vatera, nokutja we tu suvera nu u nonḓero yokutjevera auhe wetu kourike we.”
Oviṋa Hannah mbi ma hungire oviyanḓiparise tjinene. Posi yokutja, hapo mo yenene vi okukara nongamburiro kutja Mukuru u tjiwa omauzeu woye nongaro yomutima woye? Orupa ndu maru kongorere ko maru kahurura epuriro ndi.
^ Mape ya aku rire ouzeu kovakazendu tjiva mbe kara nombameno tji va zu nokupanduka (ondumbo), okukara nombwaneno ndjo ku nounatje wawo. Posi yokutja ave rivere oveni tji ve ri mongaro ndjo. Otja ko-National Institute of Mental Health ya Amerika, ongaro yombameno otja indji peya ai etwa i omazeu morutu na momuinyo, nungwari kamena rotjiṋa omukazendu tje tjita poo tje ha tjiti. Tji mo vanga ondjivisiro yokomurungu ohunga nepu ndi, lesa orupa ndwi, “Understanding Postpartum Depression” mokambo nga o-Awake! komayuva 8 ku Juni, 2003.
^ Jehova, ena ra Mukuru otja tji ra tjiukisiwa mOmbeibela.—Epsalme 83:19, EEP.
^ Omana tjiva motupa twi ya rundururwa.
Mo yenene okutara ku imbi wina
ORUHUNGU
Hapo Mukuru u tjiwa omauzeu woye?
Ondjiviro yapeke Mukuru ndje na yo ohunga na eṱe, nongaro novikaṋena mbi twa kwatwa na vyo, i tupa ongamburiro yokutja eye tjiri u tu tjiwa nawa.
