Aposetolo Edia Kara 7:1-60

  • Stefano, Sanhedrin vairanai ia hereva (1-53)

    • Iduhu kwarana edia nega (2-16)

    • Mose ena gunalaia karana; Israela ena kaivakuku tomadiho henia karana (17-43)

    • Dirava be imana amo karaia dubu lalodiai ia noho lasi (44-50)

  • Stefano idia hodoa (54-60)

7  To hahelaga tauna badana ia gwau: “Inai gaudia be momokani, a?”  Stefano ia haere: “Egu tadikaka bona tamadia e, umui kamonai. Iseda sene tauna Aberahamo be Harana dekenai ia do lao lasi neganai, ia be Mesopotamia ai ia noho. Bona unuseniai hairai Diravana be ia dekenai ia hedinarai,+  bona ia gwau: ‘Emu tano bona emu varavara oi rakatania bona oi dekenai do lau hahedinaraia tano dekenai do oi lao.’+  Bena Kaledea tanona ia rakatania, Harana dekenai ia lao bona unuseniai ia noho. Bona ena tamana ia mase murinai,+ Dirava ese ia hamaoroa ena noho gabuna ia haidaua bona inai tano, hari umui noholaia tanona dekenai ia mai.+  To Dirava ese ia dekenai tano ena kahana ta ia henia lasi, oibe, tano sisina* danu ia henia lasi. To ia gwauhamata, unai tano be ia dekenai do ia henia bona ia bona ena bese edia tano ai do ia lao,+ to unai nega ai Aberahamo be natuna lasi.  Ma danu, Dirava ese ia hamaoroa, iena bese taudia be idau tano dekenai idau taudia bamona do idia noho, bona lagani 400 lalonai unai taudia ese idia be igui hesiai taudia ai do idia halaoa bona hahisidia.+  Dirava ia gwau, ‘idia hesiai henia besena do lau hahemaoro henia,+ bona unai gaudia murinai unai tano do idia rakatania bona inai gabu ai lau do idia tomadiho henia.’+  “Danu, Dirava ese Aberahamo dekenai kopina utua karana ena gwaubou ia karaia,+ bona ia be Isako ena tamana ai ia lao+ bona dina namba 8 ai Isako ena kopina ia utua,+ bona Isako be Iakobo ena tamana ai ia lao bona Iakobo be iduhu kwarana 12 edia tamana ai ia lao.  Bona unai iduhu kwaradia be Iosepa dekenai idia mama+ bona ia be Aigupito taudia dekenai idia hoihoilaia.+ To Dirava be ia ida ia noho,+ 10  bona ena hisihisi ibounai amo ia hamauria bona dala ia kehoa Farao ena lalonamo ia abia bona ena vairanai aonega ia hahedinaraia totona. Bona Farao ese ia abia hidi Aigupito bona ena ruma ia naria totona.+ 11  To Aigupito bona Kanana tanodia ai, hitolo bada ia vara. Unai be hisihisi badana, bona iseda sene taudia be aniani ta idia davaria lasi.+ 12  To Iakobo ia kamonai Aigupito dekenai aniani* idia noho, bona nega ginigunana iseda sene taudia ia siaia lao.+ 13  Bona nega iharuana idia lao neganai, Iosepa ese ena tadikaka ia hamaoroa ia be daika. Bona Farao ese Iosepa ena bese taudia edia sivarai ia kamonai.+ 14  Vadaeni Iosepa ese hereva ia siaia, bona unai gabu amo ena tamana Iakobo bona ena varavara ibounai ia boiria mai.+ Idia ibounai be 75.+ 15  Vadaeni Iakobo be Aigupito dekenai ia lao,+ bona unuseniai ia mase,+ bona iseda sene taudia danu be unuseniai idia mase.+ 16  Bena Sekema tanona dekenai idia abia lao bona idia guria, unai be Aberahamo ese siliva moni amo Hamoro ena natudia dekenai ia hoia guria gabuna.+ 17  “Dirava ese Aberahamo dekenai ia gwauraia gwauhamatana ena guguru negana be ia kahirakahira neganai, Aigupito ai Israela taudia edia namba ia bada daekau, 18  ela bona Aigupito ai king idauna ta ia lohia, ia be Iosepa ia diba lasi.+ 19  Unai tauna be mai koikoi ida iseda bese ia kara henia bona iseda tamadia ia kara auka henia bona ia oda henidia edia beibi do idia rakatania, idia mase totona.+ 20  Unai nega ai Mose ia vara, ia be hairai momokani.* Bona hua toi lalonai iena tamana ena ruma ai idia naria.*+ 21  To ia idia rakatania neganai,+ Farao ena natuna kekeni ese ia abia bona ena natuna bamona ia naria.+ 22  Vadaeni Aigupito taudia edia aonega ibounai be Mose dekenai idia hadibaia. Momokani, ena hereva bona kara ai ia be mai ena siahu.+ 23  “Mose ena mauri lagani be 40 neganai, ena lalona ia hadaia ena tadikaka, Israela taudia, ia vadivadi henia* totona.+ 24  Ia itaia Aigupito tauna ta be Israela tauna ta ia dagedage henia neganai, ena tadikaka ia durua bona Aigupito tauna ia alaia. 25  Ia laloa ena tadikaka do idia laloparara, Dirava ese iena imana amo idia dekenai hahemauri do ia mailaia, to idia laloparara lasi. 26  Murina dinana ai idia heai noho lalonai ia ginidae, bona ia ura maino idia karaia, ia gwau: ‘Tatau e, umui be tadikaka. Dahaka dainai ta ta umui heai henia noho?’ 27  To ena tadikaka ia heai henia tauna ese Mose ia doria siri, bona ia gwau: ‘Daika ese oi ia abia hidi emai lohia tauna bona diadi tauna ai oi lao totona? 28  Varani Aigupito tauna oi alaia mase hegeregerena, oi ura lau danu oi alaia mase, a?’ 29  Mose be unai ia kamonai neganai, ia heau bona idau tauna bamona Midiana tanona ai ia noho, unuseniai natuna memero rua ia havaraia.+ 30  “Lagani 40 idia ore murinai, Sinai Ororo ena taunimanima lasi gabuna ai, aneru ta be ia araia noho au ginigini lalonai Mose dekenai ia hedinarai.+ 31  Mose be unai ia itaia neganai, ia hoa. To ia itaia namonamo totona ia lao kahirakahira neganai, Iehova* ena gadona ia kamonai, ia gwau: 32  ‘Lau be emu sene taudia edia Dirava, Aberahamo, Isako, bona Iakobo edia Dirava.’+ Vadaeni, Mose ia heudeheude matamaia bona ia gari dainai unai au ginigini kahirakahira ia lao lasi. 33  Bena Iehova* ia gwau: ‘Emu aena amo sandolo oi kokia, badina oi gini gabuna be tano helagana. 34  Momokani, lau ese egu taunimanima be Aigupito ai idia dagedage henidia karana lau itaia, bona edia taitai lau kamonai vadaeni,+ bona lau diho mai idia lau hamauria totona. Vadaeni oi mai, Aigupito dekenai oi do lau siaia lao.’ 35  Inai Mose be taunimanima ese idia dadaraia, idia gwau: ‘Daika ese oi ia abia hidi lohia tauna bona diadi tauna ai oi lao totona?’+ To au ginigini lalonai ia hedinarai aneru amo Dirava ese Mose ia hamaoroa iena taunimanima do ia hakaua bona do ia hamauria.+ 36  Inai tauna ese Israela taudia ia hakaua raka-lasi.+ Ia ese Aigupito, Davara Kakakaka,+ bona lagani 40 taunimanima lasi gabuna+ ai hoa bona toa karadia ia karaia.+ 37  “Inai Mose ese Israela taudia ia hamaoroa, ia gwau: ‘Dirava ese emui tadikaka huanai umui totona peroveta tauna ta do ia abia hidi, lau bamona.’+ 38  Mose be aneru danu taunimanima lasi gabuna ai Israela taudia ida ia noho,+ unai aneru ese Sinai Ororo ai Mose ia hereva henia+ bona iseda sene taudia danu. Mose ese mauri hereva helagadia ia abia ita ia henia totona.+ 39  To iseda sene taudia be idia ura lasi ia idia kamonai henia, ia idia dadaraia+ bona edia kudouna ai idia ura bada Aigupito dekenai idia giroa lou,+ 40  bona Arona dekenai idia gwau: ‘Ita totona dirava haida oi karaia, ita idia gunalaia totona. Badina inai Mose, Aigupito tanona amo ita ia hakaua raka-lasi tauna dekenai dahaka ia vara be ita diba lasi.’+ 41  Vadaeni unai nega ai boromakau natuna ta idia karaia bona unai kaivakuku dekenai boubou gauna idia mailaia bona edia imana amo idia karaia gauna dainai idia moale.+ 42  Vadaeni Dirava ese idia ia dadaraia bona idia ese guba gaudia idia tomadiho henia,+ Peroveta Taudia edia buka ai idia torea bamona, ia gwau: ‘Israela besena e, lagani 40 lalonai, umui ese tano kaukauna ai, animal bona boubou gaudia be lau dekenai umui bouboulaia lasi. 43  To Moloka ena palai ruma+ bona Repana diravana ena hisiu umui abia loaloa, edia laulau umui karaia umui tomadiho henia totona. Unai dainai lau ese Babulonia amo ia daudau momokani gabuna dekenai umui do lau siaia lao.’+ 44  “Taunimanima lasi gabuna ai, iseda sene taudia dekenai Palai Dubu* ia noho. Dirava ese Mose ia oda henia, Ia hahedinaraia palani hegeregerena do ia karaia.+ 45  Bona iseda sene taudia be Iosua ida idau bese edia tano dekenai idia lao neganai, unai Palai Dubu idia abia lao danu.+ Bona iseda sene taudia idia lao neganai, Dirava ese unai taudia ia lulua raka-lasi.+ Bona unai Palai Dubu be ia noho ela bona Davida ena nega. 46  Davida be Dirava ena lalonamo ia abia bona ia gwau ia ura Iakobo ena Dirava totona ruma ta do ia haginia.+ 47  To ia ese ia haginia lasi, to Solomona ese ia haginia.+ 48  To Ataiai Momokani Diravana be imana amo idia karaia rumana lalonai ia noho lasi,+ peroveta tauna ia hereva bamona: 49  ‘Iehova* ia gwau, guba be egu terona+ bona tanobada be egu aena atoa gauna.+ Edena bamona ruma be lau totona do umui haginia? Eiava egu noho gabuna be edeseniai? 50  Egu imana amo inai gaudia ibounai lau karaia, ani?’+ 51  “Umui be kwara auka taudia bona emui kudouna bona taiana idia koua.* Umui be hanaihanai lauma helaga umui dadaraia. Emui sene taudia idia karaia bamona, umui danu be unai bamona umui karaia.+ 52  Emui sene taudia ese edena peroveta taudia idia dagedage henia lasi?+ Oibe, idia ese kara maoromaoro tauna ena mai idia harorolaia guna taudia idia hamasedia.+ Bona umui ese vanegai unai tauna be ena inai taudia dekenai umui henia bona umui hamasea.+ 53  Umui be aneru ese idia gwauraia Taravatu* umui abia,+ to umui badinaia lasi.” 54  Vadaeni, unai hereva idia kamonai neganai, edia kudouna ai ia dekenai idia badu dikadika bona edia isena idia koria. 55  To Stefano be lauma helaga amo ia honu, bona guba ia itaia noho lalonai, ia ese Dirava ena hairai bona Iesu be Dirava ena imana idibana kahanai ia gini ia itaia,+ 56  bona ia gwau: “Kamonai! Lau itaia guba ia kehoa bona taunimanima ena Natuna be Dirava+ ena imana idibana kahanai ia gini noho.”+ 57  Vadaeni idia boiboi badabada, bona edia imana amo edia taiana idia koua bona idia ibounai be nega tamona ia idia heau henia. 58  Stefano be siti murimuri dekenai idia veria lao murinai, nadi amo idia hodoa matamaia.+ Guna ia idia samania koikoi taudia+ edia dabua be tau matamata ladana, Saulo, ena aena badinai idia atoa.+ 59  Stefano idia hodoa noho lalonai ia guriguri: “Lohiabada Iesu Keriso e, egu mauri* oi abia.” 60  Vadaeni, ia tui diho bona ia boiboi badabada, ia gwau: “Iehova* e, edia kara dika ena davana oi henia lasi.”+ Bona unai ia gwauraia murinai matana ia koua bona ia mase.

Futnout

Gr., “aena gabuna ena maka hegeregerena.”
Eiava “witi.”
Eiava “Dirava ena matanai ia be hairai.”
Eiava “ia tubu daekau.”
Eiava “sekea.”
Ap. A5 itaia.
Ap. A5 itaia.
Gr., “unai palai rumana ese ia hahedinaraia Dirava be idia ida ia noho.”
Ap. A5 itaia.
Gr., “kudouna bona taiana ena kopina idia utua lasi.”
Unai be, Mose Ena Taravatu.
Gr., “pneu′ma.” Diksenari itaia.
Ap. A5 itaia.