Paagi 2—Atipana ang Imo Lawas

“Wala sing tawo nga nagadumot sang iya kaugalingon nga unod; kundi ginapakaon kag ginapalangga niya ini.” (Efeso 5:29) Kon atipanon mo sing maayo ang imo kaugalingon, daku gid ang epekto sini sa imo panglawas.

◯ Magtulog sing maayo. “Ang katunga nga hakop nga pahuway labi nga maayo sangsa isa ka hakop nga pagpangabudlay kag paglagas sa hangin.” (Eclesiastes 4:6, Biblia sang Katilingban sang mga Kristiano, BKK.) Bangod sa kasakuon, halos wala na nagatulog ang mga tawo. Pero importante gid ini para sa maayo nga panglawas. Suno sa mga pagtuon, ginakay-o sang lawas kag utok ang ila kaugalingon sa tion sang pagtulog. Makabulig ini sa aton memorya kag kondisyon.

Nagapabakod man ini sa aton immune system kag nagabulig nga malikawan ang impeksion, diabetes, istrok, balatian sa tagipusuon, kanser, sobra ka tambok, depresyon, kag mahimo bisan ang Alzheimer. Imbes nga batuan ang katuyo paagi sa pagkaon sang matam-is, pag-inom sang kape, kag iban pa nga pangpabugtaw, mas maayo nga magtulog. Ang mga adulto dapat magtulog sing pito asta walo ka oras kada gab-i para magnami ang ila pamatyag kag hitsura, kag makaobra sing maayo. Mas malawig ang kinahanglan sang mga pamatan-on. Kon kulang sila sa tulog, mahimo magkaproblema sila sa pamensaron ukon madukaan samtang nagamaneho.

Importante gid ang tulog kon nagamasakit kita. Mabatuan naton ang pila ka balatian pareho sang trangkaso, kon magtulog kita sing maayo kag mag-inom sing madamo nga tubig.

◯ Atipana ang imo unto. Pagkatapos kaon, manipilyo kag maggamit sing floss ilabi na antes magtulog para malikawan ang pagkapierde sang unto ukon pagbanog sang ngislo. Kon wala na kita sing unto, indi gid naton makuha ang sustansia sang pagkaon. Ginasiling nga ang mga elepante wala nagakapatay sa katigulangon, kundi sa gutom kay wala na sila sing unto para mag-usang sang pagkaon. Ang mga bata nga gintudluan sa pagsipilyo kag pag-floss pagkatapos kaon may mas maayo nga panglawas asta magtigulang sila.

◯ Magpadoktor. May mga balatian nga kinahanglan gid ipakonsulta. Kon temprano pa ini mabal-an, mas mahapos ini bulngon kag makakinot ka. Gani kon malain ang imo pamatyag, magpadoktor imbes nga bulngonbulngon mo lang ini.

Madamo nga malala nga balatian ang malikawan kon regular ka nga magpakonsulta sa mga doktor. Amo man sini ang dapat mo himuon kon nagabusong ka. * Pero dumduma nga ang mga doktor indi makahimo sing milagro. Magaayo lang gid ang tanan naton nga balatian kon himuon na sang Dios nga “bag-o ang tanan nga butang.”—Bugna 21:4, 5.

[Nota]