VAKADAMURIMURIA NODRA VAKABAUTA | NOA

A Vakabulai “kei na Vitu Tale”

RAITAYALOYALOTAKA mada nodratou dabe vata na vuvale i Noa ena loma ni waqa, toka e matadratou na cina waiwai. Dua na ka na bisa ni uca qai veisoroyaki toka na matadratou ni ratou rogoca na kena vadugu e dela ni waqa. Sa na wacava nodratou taqaya ni ratou se qai sotava vakadua na ituvaki qori.

Dua na ka nona marau o Noa ni raici watina, tolu na luvena kei na dui watidratou ni ratou tu sara ga e yasana ena gauna vakadomobula qori. Era vaqara bula na vo ni tamata, ia eratou marau ni ratou taqomaki vinaka ena loma ni waqa. Qori e uqeti Noa sara ga me tabalaka i cake na domona me ratou rogoca kece na nona masu ni vakavinavinaka.

Na dei ni vakabauta i Noa a vakabulai ratou kina vakavuvale na Kalou o Jiova ena loma ni waqa. (Iperiu 11:7) Ia e sega ni yala ga i keri, e vinakati me dei tiko na nodratou vakabauta ni ratou na sotava e levu na ituvaki dredre. Ena vinakati tale ga qori vei keda ena gauna dredre qo. Meda raica mada na ka eda rawa ni vulica ena vakabauta i Noa.

“VASAGAVULU NA SIGA KA VASAGAVULU NA BOGI”

E tau tu ga na uca me “vasagavulu na siga ka vasagavulu na bogi.” (Vakatekivu 7:​4, 11, 12) Na kena tubu tiko ga na iyalayala ni wai, e vakadeitaka o Noa ni qori na sala ena vakabulai ira kina na tamata yalododonu na Kalou o Jiova qai vakarusai ira na talaidredre.

A yaco na waluvu me tarovi kina na nodra vakacaca na agilosi talaidredre mai lomalagi. O ira na agilosi qori era muri Setani ena nona nanumi koya ga, ra mani biuta na nodra “itikotiko dodonu” mai lomalagi mera veiyacovi kei ira na yalewa e vuravura, era sucu kina na tamata yagolevu na Nefilimi. (Juta 6; Vakatekivu 6:4) Sa na wacava na marau i Setani ena veika e yaco qori, ni sa qai torosobu ga kina na ivakarau ni bula ni kawatamata, na ibulibuli vuku i Jiova e vuravura.

Ni tubu tiko na iyalayala ni wai, era biuta na yagodra vakatamata na agilosi ra qai vuki tale ina yagodra vakayalo, sa na sega tale nira vakatarai mera vuki me tamata. Sa ra biuti watidra tu mai, luvedra, kei na vo ni tamata mera vakarusai ena waluvu.

Ena gauna i Inoki, rauta na vitu na senitiuri ni bera na waluvu, a tukuna o Jiova ni na vakarusai ira na tamata ca kei ira era sega ni doka na Kalou. (Vakatekivu 5:24; Juta 14, 15) Me tekivu mai na gauna qori sa qai torosobu ga na ivakarau ni tamata, era vakacacana na vuravura, ra qai vakasinaita ena ivalavala voravora. Ia qo era sa sega ni cakava rawa e dua na ka nira sa na vakarusai. Vakacava e marautaka o Noa kei na nona vuvale na nodra vakarusai na tamata ca?

 Sega! E sega tale ga ni marautaka qori na Kalou dauloloma. (Isikeli 33:11) Sa cakava o Jiova na nona itavi ena nona vinakata mera biuta nodra ivakarau ca. A talai Inoki me vakasalataki ira, a vakaroti Noa tale ga me taya na waqa. Era raica vinaka sara tu ga na lewenivanua nodratou cakacaka vakaukaua na vuvale i Noa ena ta waqa me vica vata na yabaki. E tukuna tale ga vei Noa o Jiova me “dauvunautaka na ka dodonu.” (2 Pita 2:5) A vakataki Inoki ga ena nona veivakasalataki ni sa vakarau vakarusai na vuravura. Era bau kauai? A sauma o Jisu ena dua na gauna e muri, ni a vakadinadinataka sara ga na ka kece e yaco: “Era sega ni bau kauai me yacova ni tekivu na waluvu qai kuitaki ira kece.”​—Maciu 24:39.

Raitayaloyalotaka mada na nodratou ogaoga ena nodratou dui itavi na vuvale i Noa ena imatai ni 40 na siga a tau tu kina na uca. De dua sa tu na nodratou ituvatuva ni cakacaka, me vaka na sasamaki, nodra qaravi na manumanu kei na so tale. Sega ni dede sa yavala na waqa! Sa tekivu vude, tubu cake tiko ga me yacova ni sa ‘nawa sara i cake ena delai i vuravura.’ (Vakatekivu 7:17) Qori e ivakaraitaki vakasakiti dina ni nona kaukaua na Kalou Cecere o Jiova!

Dua na ka na nona vakavinavinakataka o Noa ni ratou vakabulai vakavuvale, kei na nona yalololoma o Jiova ni vakayagataki ratou me ratou veivakasalataki ni bera na waluvu. E rairai tawayaga na nodratou gugumatua ena gauna ya, nira sega ni talairawarawa na tamata! De dua e tiko tale ga na taci Noa, ganena, vugona, ia era sega ni bau kauai. Eratou talairawarawa ga na nona lewenivuvale. (Vakatekivu 5:30) Niratou tu e loma ni waqa na vuvale i Noa, eratou sa na lomavakacegu ni ratou sa cakava nodratou itavi ena nodra vakasalataki na lewenivanua.

E sega ni veisau o Jiova me tekivu mai na gauna i Noa. (Malakai 3:6) E vakamacalataka o Jisu Karisito na noda gauna e tautauvata sara ga kei na “siga i Noa.” (Maciu 24:37) Ia e duatani sara na noda gauna, ni na yaco kina na veivakararawataki levu qai tini ena kena vakarusai na  ituvaki ca ni vuravura qo. Era sa veivakaroti tale tiko ga ena gauna qo na tamata ni Kalou vei ira na lewenivanua. O na rogoca na ivakasala qori? Ke o sa mai kila na itukutuku dina qori, o na wasea vei ira tale eso? Eratou ivakaraitaki vinaka dina o Noa kei na nona vuvale.

‘VAKABULAI ENA WALUVU’

Eratou na rairai rogoca na sodrega ni kau ni ciri voli na waqa vakaitamera qo. E leqataka beka o Noa ni na kabasu na waqa ena voravora ni ua? Sega. Na rai qori ena rairai basika ga vei ira na dauveivakadiloi nikua, ia e sega ni va qori o Noa. E tukuna na iVolatabu: “Ena vakabauta i Noa . . . [a] taya na waqa.” (Iperiu 11:7) Na cava e vakabauta? Na yalayala i Jiova ni na vakabulai ratou vakavuvale mai na Waluvu. (Vakatekivu 6:​18, 19) Vakacava e rawa vua e bulia na lomalagi, vuravura kei na veikabula me taqomaka na waqa? Io! E nuitaka o Noa ni na vakayacora dina o Jiova na ka e yalataka, ratou mani ‘vakabulai ena waluvu.’​—1 Pita 3:20.

Sa qai mudu na uca ni oti e 40 na siga kei na 40 na bogi. Qori e donuya na Tiseba 2370 B.S.K., ena noda ivolanivula. Ia e se levu tale tu na cakacaka me ratou cakava ena loma ni waqa. Era vodo tale tu ga na manumanu. (Vakatekivu 7:​19, 20) Vakasamataka mada na levu ni cakacaka e lesia o Noa vei ratou na luvena o Semi, Ame, kei Jefeca. Qori na nodra vakani na manumanu, vakasilimi, mera bulabula vinaka tale ga. Ke sa vakamanoataki ira rawa na Kalou mera vodo i waqa, e rawa tale ga ni cakava qori me yacova ni sa oti na Waluvu. *

A volatukutukutaka tu o Noa na veika kece a yaco. E kilai mai na ivolatukutuku qori na gauna e tau kina na uca kei na gauna e oti kina. E vakamacalataka tale ga ni a luvuci tu na vuravura me 150 na siga, oti sa qai lutu vakamalua na wai. A gauna vakairogorogo dina na gauna a kasa kina na waqa ena “veiulu-ni-vanua mai Ararata,” sa o Taki nikua. Qori e donuya na Epereli 2369 B.S.K. Ni oti tale e 73 na siga, ena June, sa tekivu me laurai na veiulunivanua. Ni oti tale e tolu na vula, ena Seviteba, a vakatulewataka o Noa me basuka e dua na yasa ni dela ni waqa meratou cegu cagi bulabula, me rarama tale ga na loma ni waqa. Ni bera qori a tala vakavica o Noa e dua na reveni me raica ke sa lutu na iyalayala ni wai. Oti a tala tale ga vakavica e dua na ruve me yacova ni sa lai ro ena dua na vanua.​—Vakatekivu 7:24–8:13.

E dau qacoya o Noa na veika vakayalo, dina ni levu na itavi e qarava. Raitayaloyalotaka mada na nodratou masu vata vakavuvale, kei na nodratou dau veivosakitaka na veika me baleta na Tamadratou vakalomalagi. E dau nuitaki Jiova o Noa ena vakatulewa e cakava. E sega mada ga ni dolava o Noa na katuba ni waqa ni sa “mamaca” na vuravura, qori ni oti e sivia e dua na yabaki na nodratou tu e loma ni waqa. (Vakatekivu 8:14) E waraki Jiova ga!

E levu tale ga na ka era rawa ni vulica na ulunivuvale nikua ena ivakaraitaki i Noa. E dau tuvatuvanaki, daucakacaka, dauvosota, qai dau veitaqomaki. Ia e bibi duadua vua na nona vakayacora na inaki ni Kalou o Jiova. Ke ra vakatotomuria na vakabauta i Noa, ena vakalougatataki na nodra vuvale.

“MO LAKO TANI E NA WAQA”

Sa qai vakarota o Jiova vei Noa: “Mo lako tani e na waqa, ko iko, kei na watimu, kei iratou na luvemu, kei na watidratou na luvemu.” Eratou talairawarawa ena ivakaro qori na vuvale i Noa, vaka tale ga kina o ira na manumanu. Vakasamataka mada na maqosa ni nodra sobu mai na waqa! E kaya na iVolatabu: “Me vaka na kedra mataqali, era sa lako tani mai na waqa.” (Vakatekivu 8:​15-19) Ni ratou sa tu e tuba na vuvale i Noa, ratou ceguva na cagi bulabula, sarava na veiulunivanua totoka, ratou marau ni sa vakasavasavataki na vuravura. Sa ra vakawabokotaki na Nefilimi, sa oti na ivalavala kaukaua, sa ra yali tale ga na agilosi talaidredre kei  ira na tamata ca! * Sa tauyavu vou tale na bula e vuravura.

A raica o Noa ni bibi na nona sokalou, mani tara e dua na icabocabo ni soro. E cabora vei Jiova na manumanu savasava era “yavitu.” (Vakatekivu 7:2; 8:20) A vakadonuya o Jiova na isoro qori?

E kaya na iVolatabu: “A sa boica na boi ni veivinakati ko Jiova.” Ni raica o Jiova na nodratou yalodina o Noa kei na nona vuvale ni ratou vakayacora na nona inaki, a seavu vakadua na nona cudruvaka na levu ni ivalavala kaukaua e vuravura. A sega ni namaka o Jiova me ratou uasivi. E tomana na tikinivolatabu qori: “Sa dina sa ka ca e nanuma na loma ni tamata mai na gauna sa cauravou kina.” (Vakatekivu 8:21) Dikeva mada qo eso tale na sala e vakaraitaka kina o Jiova na nona lomana na kawatamata.

Ni rau talaidredre o Atama kei Ivi, a cudruva na qele na Kalou, qai vakadredretaka na teitei. Ia ni oti na waluvu sa sega tale ni cudruva na qele na Kalou ni a parofisaitaka o Lemeki​—na tamai Noa​—ni na vakayacora o Noa na ibalebale ni yacana “Vakacegu.” Qori na nodra vakacegui na kawatamata mai na cudru ni Kalou. Sa na wacava na marau i Noa ni vakadinadinataka na vakayacori ni parofisai qori, sa na rawa tale ga ni teitei!​—Vakatekivu 3:​17, 18; 5:​28, 29; 9:20.

A vakasalataki ira tale ga na kawa i Noa o Jiova ena so na lawa matata mera muria​—mera kua ni laba se vakayagataka vakatawadodonu na dra. A yalataka tale ga ni na sega ni luvuca tale na vuravura, qai vakadeitaka na veiyalayalati qori ena drodrolagi. Na drodrolagi kece eda raica ena gauna qo, eda na nanuma kina na vosa ni yalayala i Jiova.​—Vakatekivu 9:​1-17.

Ke sega ni dina na italanoa kei Noa, eda na sega ni raica tu nikua na drodrolagi. Ia a bula dina o Noa, e levu tale ga na ituvaki dredre a sotava. Ena gauna ya e balavu nodra bula na tamata, kena ibalebale ni na vinakati vei Noa me vosota tiko e levu na ka rarawa ena loma ni 350 tale na yabaki. Ena dua mada ga na gauna, a sikalutu ena cala bibi ni mateni, ia e ca sara na ka e cakava na makubuna o Kenani ni qai vakilai ena nona vuvale na kena revurevu. A vakadinadinataka tale ga o Noa na nodra talaidredre na nona kawa nira qaravi matakau, ra qai vakayacora na ivalavala voravora ena gauna i Nimiroti. Ena yasana adua, a vakadinadinataka ni a yalodina o Semi kei na nona vuvale.​—Vakatekivu 9:​21-28; 10:​8-11; 11:​1-11.

E vinakati meda yalodina tiko ga me vakataki Noa nida sotava na ituvaki dredre. Mera kua ni vakayalolailaitaki keda o ira na sega ni via qarava na Kalou, se ra biuti koya. E talei vei Jiova na noda yalodina ni vosota na ituvaki dredre. Me vaka ga e tukuna o Jisu Karisito: “O koya e vosota me yacova na icavacava ena vakabulai.”​—Maciu 24:13.

[iVakamacala e ra]

[iYaloyalo ena tabana e 12]

[iYaloyalo ena tabana e 13]

Ena gauna dredre mada ga e vakaliuca tiko ga o Noa na veika vakayalo

[iYaloyalo ena tabana e 15]

Ni ratou sobu mai na waqa o Noa kei na nona vuvale eratou raica ni sa savasava na vuravura