Μετάβαση στο περιεχόμενο

Το Κτίριο της Καγκελαρίας της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας

10 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2017
ΓΕΡΜΑΝΙΑ

Η Γερμανία Εκχωρεί στους Μάρτυρες του Ιεχωβά την Πληρέστερη Δυνατή Νομική Κατοχύρωση

Η Γερμανία Εκχωρεί στους Μάρτυρες του Ιεχωβά την Πληρέστερη Δυνατή Νομική Κατοχύρωση

Έπειτα από 26 χρόνια νομικών αγώνων, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά στη Γερμανία απέκτησαν τη νομική υπόσταση που έχει εκχωρηθεί στις κύριες θρησκείες της χώρας. Στις 27 Ιανουαρίου 2017, και το τελευταίο από τα 16 γερμανικά κρατίδια, το ομόσπονδο κρατίδιο της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας, εκχώρησε στους Μάρτυρες του Ιεχωβά νομικό καθεστώς δημοσίου δικαίου. Αυτή η απόφαση είναι σημαντική για τους Μάρτυρες επειδή, αν και δραστηριοποιούνται στη Γερμανία 100 και πλέον χρόνια, τα κεντρικά τους γραφεία και χιλιάδες εκκλησίες στη χώρα θεωρούνταν ανεξάρτητα θρησκευτικά σωματεία. Τώρα που οι Μάρτυρες υπάχθηκαν τελικά στο καθεστώς δημοσίου δικαίου σε όλα τα γερμανικά κρατίδια, θεωρούνται ενιαία θρησκευτική οντότητα και έχουν τα προνόμια που παρέχονται χάρη σε αυτό το καθεστώς.

Ο Μακροχρόνιος Αγώνας για το Καθεστώς Δημοσίου Δικαίου

Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά καταχωρίστηκαν πρώτη φορά στη Γερμανία το 1921 ως νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου. Μετά την επανένωση της Γερμανίας το 1990, οι Μάρτυρες έκαναν αίτηση για να υπαχθούν στο καθεστώς δημοσίου δικαίου λόγω των προνομίων που έχουν όσες θρησκευτικές οργανώσεις υπάγονται σε αυτό.

Για να καταχωριστεί ένα θρησκευτικό σωματείο ως νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου σε πανεθνικό επίπεδο, ο νόμος απαιτεί να υπαχθεί πρώτα στο καθεστώς δημοσίου δικαίου στο γερμανικό κρατίδιο όπου έχει την έδρα του. Έπειτα μπορεί να κάνει αίτηση για να υπαχθεί σε αυτό το καθεστώς και στα υπόλοιπα 15 γερμανικά κρατίδια. Το 1990, το θρησκευτικό σωματείο Jehovas Zeugen in Deutschland (Μάρτυρες του Ιεχωβά στη Γερμανία) έκανε αρχικά αίτηση στο κρατίδιο του Βερολίνου, όπου είναι η νομική του έδρα. Μολονότι οι περισσότερες θρησκευτικές οργανώσεις που επιδιώκουν καθεστώς δημοσίου δικαίου το εξασφαλίζουν σε σύντομο διάστημα, ίσως μέσα σε ένα ή δύο χρόνια, η κυβέρνηση του Βερολίνου αρνούνταν να εκχωρήσει αυτό το καθεστώς στους Μάρτυρες του Ιεχωβά επί πολλά χρόνια. Ένας λόγος που επικαλούνταν ήταν ότι οι Μάρτυρες δεν ψηφίζουν στις εθνικές εκλογές. Ωστόσο, το επιχείρημα δεν ευσταθεί, εφόσον ο νόμος δεν απαιτεί από τους Γερμανούς πολίτες να ψηφίζουν. Η ψηφοφορία είναι προαιρετική.

Τελικά, το ζήτημα έφτασε στα δικαστήρια. Στις 24 Μαρτίου 2005, το Ανώτερο Διοικητικό Δικαστήριο του Βερολίνου αποφάνθηκε ότι οι Μάρτυρες του Ιεχωβά στη Γερμανία πρέπει να αναγνωριστούν ως «νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου». Έναν και πλέον χρόνο αργότερα, το κρατίδιο του Βερολίνου υποχώρησε και εκχώρησε στους Μάρτυρες του Ιεχωβά καθεστώς δημοσίου δικαίου, τερματίζοντας έναν νομικό αγώνα 16 ετών.

Κατόπιν, οι Μάρτυρες έκαναν αίτηση για να υπαχθούν στο καθεστώς δημοσίου δικαίου και στα υπόλοιπα 15 γερμανικά κρατίδια. Το 2009, 11 κρατίδια τους εκχώρησαν αυτό το καθεστώς, ενώ άλλα 3 ακολούθησαν τα επόμενα χρόνια. Το τελευταίο κρατίδιο, της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας, εκχώρησε το καθεστώς δημοσίου δικαίου στους Μάρτυρες του Ιεχωβά στις 27 Ιανουαρίου 2017. Οι επίμονες προσπάθειες των Μαρτύρων του Ιεχωβά για να υπαχθούν στο νομικό καθεστώς στο οποίο υπάγονται οι κύριες θρησκείες της Γερμανίας ευοδώθηκαν τελικά έπειτα από 26 χρόνια νομικών αγώνων.

Τα Προνόμια που Συνεπάγεται το Καθεστώς Δημοσίου Δικαίου

Τα κεντρικά γραφεία των Μαρτύρων του Ιεχωβά στη Γερμανία, καθώς και οι 2.000 και πλέον εκκλησίες τους, λειτουργούν πια ως μία ενιαία δομή. Στο παρελθόν, επειδή κάθε σωματείο το οποίο εκπροσωπούσε τουλάχιστον μία εκκλησία θεωρούνταν ανεξάρτητο θρησκευτικό σωματείο, υπόκειτο σε νόμους του κρατιδίου που απαιτούν την υποβολή ετήσιων εκθέσεων και φορολογικών δηλώσεων. Όποιες προσαρμογές προέκυπταν στη δομή του σωματείου από τον διορισμό νέων πρεσβυτέρων, την αγορά περιουσίας, την αλλαγή ονομασίας μιας εκκλησίας ή τη συγχώνευση εκκλησιών έπρεπε να αναφέρονται στην κυβέρνηση. Στο παρελθόν, οι πρεσβύτεροι των εκκλησιών αφιέρωναν πολύ κόπο και χρόνο για να ανταποκριθούν σε αυτές τις απαιτήσεις, αλλά τώρα μπορούν να επικεντρώνονται πληρέστερα στην ποιμαντική φροντίδα των ατόμων που ανήκουν στην εκκλησία. Επίσης, επειδή δεν υπήρχε καθεστώς δημοσίου δικαίου, απαιτούνταν από τις εκκλησίες να πληρώνουν τα διαδικαστικά έξοδα. Ένας παλαίμαχος πρεσβύτερος σε κάποια εκκλησία σχολίασε: «Τώρα πια έχουμε μεγαλύτερη ελευθερία να χρησιμοποιούμε τις συνεισφορές για να υποστηρίζουμε τη δημόσια διακονία των ατόμων που ανήκουν στην εκκλησία».

Χωρίς αυτό το προνομιακό νομικό καθεστώς δημοσίου δικαίου, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά δεν θεωρούνταν κύρια θρησκεία, παρότι περίπου 274.000 Μάρτυρες και φίλοι τους παρακολουθούσαν τις συναθροίσεις τους στη Γερμανία. Ο Άρμιν Πικλ, δικηγόρος των κεντρικών γραφείων των Μαρτύρων του Ιεχωβά στη Γερμανία, σχολίασε: «Όλα αυτά τα 26 και πλέον χρόνια που προσπαθούσαμε μέσω της νομικής οδού να υπαχθούμε στο καθεστώς δημοσίου δικαίου, τα μέσα ενημέρωσης δημοσίευαν εκατοντάδες αναληθή και δυσφημιστικά σχόλια για τη θρησκεία μας, μερικές φορές και κάθε εβδομάδα. Τώρα όλος αυτός ο καταιγισμός αναληθών και δυσφημιστικών σχολίων μειώθηκε σημαντικά». Ο Βέρνερ Ρούτκε, παλαίμαχος Μάρτυρας, δήλωσε: «Εφόσον ένα θρησκευτικό σωματείο πρέπει να είναι καθ’ όλα νομοταγές για να γίνει νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, πολλοί ψευδείς ισχυρισμοί εναντίον των Μαρτύρων μπορούν πλέον να καταρριφθούν». Κάποια άλλη Μάρτυρας του Ιεχωβά, η Πέτρα, αναφέρθηκε στις δυσκολίες που αντιμετώπιζαν παλιότερα τα παιδιά στο σχολείο, λέγοντας: «Αυτού του είδους η αναγνώριση θα βοηθήσει πολύ τα παιδιά στο σχολείο. Μέχρι τώρα υπήρχε η τάση από τους δασκάλους να μεροληπτούν σε βάρος των μαθητών που ήταν Μάρτυρες εξαιτίας του ψευδούς ισχυρισμού ότι ανήκαν σε “αίρεση” και όχι σε θρησκεία».

Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά στη Γερμανία είναι ευγνώμονες που η κυβέρνηση αναγνώρισε ότι η ειλικρινής θρησκευτική τους δραστηριότητα πληροί τις προϋποθέσεις για την ένταξή τους στο καθεστώς δημοσίου δικαίου. Ελπίζουν ότι αυτή η αναγνώριση θα μετριάσει ορισμένες δυσκολίες του παρελθόντος και θα τους ωφελήσει τόσο ατομικά όσο και ως θρησκευτική κοινότητα.