ΠΟΙΟΣ δεν έχει νιώσει ποτέ ανησυχία και την ανάγκη να στραφεί σε κάποιον για βοήθεια; Ανάλογα με την αιτία της ανησυχίας μας, πιθανότατα θα διαλέγαμε έναν φίλο ο οποίος μπορεί να μπει στη θέση μας και έχει πείρα στη δυσκολία που περνάμε. Ο καλός φίλος συνδυάζει συμπόνια και πείρα.

Μερικοί ίσως έχουν την ίδια άποψη για την προσευχή. Αντί να πλησιάζουν τον Θεό—ο οποίος μπορεί να τους φαίνεται πολύ εξυψωμένος και να τους προξενεί δέος—νιώθουν πιο άνετα όταν απευθύνονται σε κάποιον άγιο. Σκέφτονται ότι οι άγιοι θα δείξουν περισσότερη κατανόηση, εφόσον και αυτοί έχουν περάσει δοκιμασίες και αντιξοότητες κοινές στους ανθρώπους. Λόγου χάρη, όποιοι χάνουν κάτι πολύτιμο ίσως απευθύνονται στον Άγιο Φανούριο. Οι ναυτικοί μπορεί να επικαλούνται την προστασία του Αγίου Νικολάου, ενώ όσοι υποφέρουν από παθήσεις των ματιών ενδεχομένως προσεύχονται στην Αγία Παρασκευή.

Πώς, όμως, θα εξακριβώσουμε αν είναι σωστό να προσευχόμαστε σε αγίους σύμφωνα με την Αγία Γραφή; Εφόσον οι προσευχές μας αποτελούν εκφράσεις προς τον Θεό, ασφαλώς είναι λογικό να αναρωτιόμαστε: Τις ακούει ο Θεός; Και επιπλέον: Πώς νιώθει για τις προσευχές σε αγίους;

Οι προσευχές προς τους αγίους βασίζονται στο δόγμα της μεσιτείας των αγίων, το οποίο διδάσκει τόσο η Καθολική όσο και η Ορθόδοξη Εκκλησία. Η Δογματική της Ορθοδόξου Ανατολικής Εκκλησίας αναφέρει: “Οι άγιοι δείχνουν το ενδιαφέρον τους για τους αδελφούς που ζουν στη γη πρεσβεύοντας για χάρη τους προς τον Κύριο”. Επομένως, όποιος προσεύχεται στους αγίους ελπίζει να λάβει ειδική εύνοια μέσω αυτών, χάρη στην ευλογημένη θέση τους ενώπιον του Θεού.

Διδάσκει η Γραφή κάτι τέτοιο; Ορισμένοι ισχυρίζονται ότι ο απόστολος Παύλος προμήθευσε στα συγγράμματά του τη βάση για τις προσευχές προς τους αγίους. Για παράδειγμα, έγραψε στους Χριστιανούς της Ρώμης: «Σας προτρέπω δε, αδελφοί, μέσω του Κυρίου μας Ιησού Χριστού και μέσω της αγάπης του πνεύματος, να αγωνίζεστε μαζί μου στις προσευχές προς τον Θεό για εμένα». (Ρωμαίους 15:30) Μήπως ο Παύλος ζητούσε από τους συγχριστιανούς του να μεσιτεύουν για χάρη του ενώπιον του Θεού; Όχι βέβαια! Αν ήταν έτσι, εκείνοι θα έπρεπε να ζητούν από τον Παύλο, έναν απόστολο του Χριστού, να μεσιτεύει για χάρη τους. Ο Παύλος έδειχνε ότι είναι κατάλληλο να ζητάμε από κάποιον συγχριστιανό μας να προσεύχεται στον Θεό για λογαριασμό μας. Είναι, όμως, εντελώς διαφορετικό να προσευχόμαστε σε κάποιον που υποτίθεται ότι βρίσκεται στον ουρανό να γνωστοποιήσει το αίτημά μας στον Θεό. Γιατί;

Στο Ευαγγέλιο του αποστόλου Ιωάννη, ο Ιησούς δηλώνει: «Εγώ είμαι η οδός και η αλήθεια και η  ζωή. Κανείς δεν έρχεται στον Πατέρα παρά μόνο μέσω εμού». (Ιωάννης 14:6) Επίσης αναφέρει: «Ό,τι κι αν ζητήσετε απ’ τον πατέρα μου στ’ όνομά μου να σας το δώσει». (Ιωάννης 15:16, Τα Τέσσερα Ευαγγέλια και Πράξεις Αποστόλων, Τιμόθεου Κ. Κιλίφη) Ο Ιησούς δεν είπε να απευθύνουμε τις προσευχές μας σε αυτόν ώστε εκείνος να μιλάει μετά στον Θεό για λογαριασμό μας. Απεναντίας, για να εισακούονται οι προσευχές μας, πρέπει να τις απευθύνουμε στον Θεό μέσω του Ιησού και κανενός άλλου.

Όταν οι μαθητές του Ιησού τού ζήτησαν να τους διδάξει πώς να προσεύχονται, εκείνος απάντησε: «Όποτε προσεύχεστε, να λέτε: “Πατέρα, ας αγιαστεί το όνομά σου”». (Λουκάς 11:2) Ναι, «όποτε» προσευχόμαστε, δηλαδή κάθε φορά που το κάνουμε αυτό, πρέπει να απευθυνόμαστε, όχι στον Ιησού ή σε κάποιον άλλον, αλλά στον ίδιο τον Θεό. Με βάση αυτές τις ξεκάθαρες διδασκαλίες του Ιησού, δεν έπεται ότι οι προσευχές μας πρέπει να απευθύνονται στον Θεό μέσω του Ιησού Χριστού και όχι σε μεσίτες ή «αγίους»;

Η προσευχή αποτελεί πολύ σημαντικό μέρος της λατρείας μας, και το να λατρεύουμε οποιονδήποτε άλλον εκτός από τον Θεό σαφώς δεν εναρμονίζεται με τη διδασκαλία της Γραφής. (Ιωάννης 4:23, 24· Αποκάλυψη 19:9, 10) Να γιατί πρέπει να απευθύνουμε τις προσευχές μας μόνο στον Θεό.

Στην Επί του Όρους Ομιλία του, ο Ιησούς ανέφερε το παράδειγμα ενός παιδιού που ζητάει από τον πατέρα του κάτι να φάει. Θα έδινε ποτέ ένας πατέρας στο παιδί του πέτρα αντί για ψωμί; Ή δηλητηριώδες φίδι αντί για ψάρι; (Ματθαίος 7:9, 10) Θα ήταν αδιανόητο να κάνει κάτι τέτοιο ένας στοργικός γονέας!

Σκεφτείτε μια ανάλογη περίπτωση από την πλευρά ενός γονέα. Φανταστείτε ότι το παιδί σας θέλει πολύ να σας ζητήσει κάτι. Έχετε καλλιεργήσει προσεκτικά τη σχέση σας μαζί του και είστε πάντοτε προσιτοί. Εντούτοις, επειδή φοβάται αδικαιολόγητα την αντίδρασή σας, ζητάει από κάποιον άλλον να σας μεταβιβάσει το αίτημά του. Πώς θα νιώθατε; Τι θα λεχθεί αν επικοινωνεί μονίμως μαζί σας μέσω του άλλου και δεν έχει την πρόθεση να αλλάξει; Θα σας άρεσε αυτή η κατάσταση; Φυσικά όχι! Οι στοργικοί γονείς θέλουν να μιλούν τα παιδιά τους απευθείας σε εκείνους και να αισθάνονται ελεύθερα να τους ζητούν ό,τι χρειάζονται.

Κάνοντας εφαρμογή της παραβολής του σχετικά με το παιδί που ζητάει φαγητό, ο Ιησούς είπε στο πλήθος: «Άρα λοιπόν, αν εσείς, μολονότι είστε πονηροί, ξέρετε να δίνετε καλά δώρα στα παιδιά σας, πόσο μάλλον ο Πατέρας σας που είναι στους ουρανούς θα δώσει καλά πράγματα σε εκείνους που ζητούν από αυτόν!» (Ματθαίος 7:11) Αναμφίβολα, ένας γονέας θέλει πολύ να δίνει καλά πράγματα στο παιδί του. Ο ουράνιος Πατέρας μας θέλει ακόμη περισσότερο να ακούει τις προσευχές μας και να απαντάει σε αυτές.

Ο Θεός επιθυμεί να μιλάμε απευθείας σε εκείνον μέσω προσευχής ακόμη και αν μας καταβαρύνουν τα ελαττώματά μας. Δεν αναθέτει σε άλλους να ακούν τις προσευχές μας. Η Γραφή μάς προτρέπει: «Ρίξε στον Ιεχωβά το βάρος που σηκώνεις, και αυτός θα σε στηρίξει». (Ψαλμός 55:22) Αντί να βασιζόμαστε στη μεσιτεία αγίων ή οποιουδήποτε άλλου, πρέπει να γνωρίσουμε καλύτερα τον Ιεχωβά Θεό.

Ο ουράνιος Πατέρας μας ενδιαφέρεται για εμάς ως άτομα. Θέλει να μας βοηθάει στα προβλήματά μας και μας καλεί να τον πλησιάσουμε. (Ιακώβου 4:8) Χαιρόμαστε πάρα πολύ που έχουμε την ευκαιρία να πλησιάζουμε τον Θεό και Πατέρα μας, “Αυτόν που ακούει προσευχή”!—Ψαλμός 65:2.