ANG pagbati nga kulang ka sa katakos nakapugong ba kanimo sa pagbuhat sa mga butang nga wala pa nimo masulayi? Mawad-an ka ba usahay ug pagsalig sa kaugalingon tungod sa komento sa mga tawong imong gitahod? Tungod ba sa nangaging kapakyasan mosurender ka na? Kon mao, unsaon nimo pagdawat ang imong mga kapakyasan—tinuod man kana o sa hunahuna lang?

Makabenepisyo kag dako kon imong sayron ang tubag nianang kataposang pangutana tungod kay sa madugay o sa madali, ang matag usa makasinati gayod ug kapakyasan. (Roma 3:23) Apan kadtong makamaong modawat niana dali rang maulian. Nagpasabot kana nga sila timbang ug panglantaw sa ilang mga kapakyasan ug dili gayod mosurender. Ug sa sunod higayon, mas dako nag purohan nga sila molampos! Busa atong tan-awon kon sa unsang paagi nimo maatubang ang tulo ka posibleng babag—potensiyal nga kapakyasan, gihunahunang kapakyasan, ug tinuod nga kapakyasan.

Nagtuo ka nga mapakyas gyod ka ug busa dili ka na gustong mosulay kay naghunahuna ka nga gamay kaayog tsansa nga molampos ka.

Ilha ang posibleng babag. Butangig ✔ ang butang nga gusto nimong molampos ka—apan gihunahuna nimong mapakyas ka kon imong sulayan.

• Pagdepensa sa tinuohan diha sa eskuylahan

• Pagpangaplayg trabaho

• Pagsulti sa publiko

• Pag-apil sa esport

• Pag-awit o pagtugtog ug instrumento

• Uban pa ․․․․․

Hunahunaag maayo. Tagda ang imong gitsekan sa ibabaw, ug timbangtimbanga ang posibleng mga resulta pinaagi sa pagtubag sa mosunod nga mga pangutana:

‘Unsay gusto unta nakong mahitabo?’

‘Unsay gikahadlokan nakong mahitabo?’

Karon isulat ang rason kon nganong sulayan nimo kana, bisan pag posibleng mapakyas ka.

Pananglitan sa Bibliya. Sa dihang si Moises gisugo ni Jehova nga Diyos sa pagpanguna sa nasod sa Israel, naghunahuna dayon siya ug posibleng mga babag. “Pananglit walay mamati sa akong mensahe?” siya nangutana sa Diyos. Dayon, naghunahuna siya sa iyang mga kahuyangan.  “Dili ko maayong mosulti,” siya miingon. “Wala ko mahibalo kon unsay isulti.” Bisag misaad na si Jehova nga tabangan siya, si Moises mihangyo: “Palihog, lain na lay sugoa.” (Exodo 4:1, 10, 13, Contemporary English Version) Sa kataposan gidawat ni Moises ang asaynment, ug nahibalo kita nga milampos siya niana. Sa tabang sa Diyos, si Moises nahimong lider sa Israel sulod sa 40 ka tuig.

Kon unsay imong mahimo. Si Haring Solomon misulat: “Ang tanan nga makaplagan sa imong kamot nga buhaton, buhata uban sa imong kusog mismo.” (Ecclesiastes 9:10) Busa, imbes magpadaog ka sa kahadlok nga mapakyas, buhata ang imong maarangan. Nganong dili nimo hinumdoman ang higayon nga nakahimo kag mas maayo kay sa imong gidahom? Unsang leksiyon ang imong nakat-onan niana bahin sa imong kaugalingon? Sa unsang paagi ang maong leksiyon makatabang kanimo sa pagbuntog sa imong kahadlok nga mapakyas?

Sugyot: Kon gikinahanglan, pangayog tambag sa imong ginikanan o sa usa ka hamtong nga higala kinsa makatabang kanimo sa pagpauswag sa imong pagsalig sa kaugalingon. *

Kon ang uban molampos sa usa ka butang, mobati kang pakyas kay wala ka makahimo niana.

Ilha ang posibleng babag. Kang kinsa nimo gitandi ang imong kaugalingon, ug unsay iyang nahimo nga nakapabati nimong pakyas ka?

Hunahunaag maayo. Buot bang ipasabot nga kay milampos siya, pakyas na gyod ka? Sa ubos, isulat ang usa ka dili pa dugayng panghitabo, sama sa test sa eskuylahan, diin maayo ang imong nahimo apan mas maayo ang nahimo sa uban.

Karon, isulat kon nganong wala makawang ang imong paningkamot.

Pananglitan sa Bibliya. Si Cain “nanginit sa kasuko” sa dihang nadayag nga giuyonan ni Jehova ang iyang igsoong si Abel. Si Jehova nagpasidaan kang Cain bahin sa iyang kasina, apan siya nagpahayag usab ug pagsalig nga si Cain  molampos, kon buot niya. “Kon magbuhat ka ug maayo,” miingon si Jehova, “dili ba adunay pagbayaw?” *—Genesis 4:6, 7.

Kon unsay imong mahimo. Inay “mag-aghat ug pag-indigay”—bisag sa hunahuna lang—ilha ang kalamposan sa uban. (Galacia 5:26; Roma 12:15) Sa samang higayon, nga dili manghambog, ilha ang imong talagsaong mga katakos. Ang Bibliya nag-ingon: “Pasulaya ang matag usa sa iyang kaugalingong binuhatan, ug niana siya may hinungdan sa pagsadya labot sa iyang kaugalingon lamang.”—Galacia 6:4.

Naghunahuna ka sa nangaging kapakyasan ug imong gibati nga kawang lang ang imong paningkamot nga molampos.

Ilha ang posibleng babag. Para nimo, unsa nga kapakyasan ang makapahigawad kaayo?

Hunahunaag maayo. Ang imo bang gisulat sa ibabaw nagpasabot nga pakyas na gyod ka? Pananglitan, kon nadaog ka sa usa ka kahuyangan, nagpasabot ba kana nga wala nay purohan nga molampos ka? O timailhan lang kana nga nagkinahanglan kag tabang? Kon matumba ka samtang nagdula, malipay kang dunay motabang nimo aron makapadayon kag dula. Nganong dili nimo himoon ang sama niana kon bahin sa pag-atubang sa imong kapakyasan? Isulat sa ubos ang ngalan sa usa nga kasumbongan nimog problema. *

Pananglitan sa Bibliya. May mga panahon nga si apostol Pablo nahigawad tungod sa iyang mga kahuyangan. “Alaot ako nga tawo,” siya misulat. (Roma 7:24) Apan, dayag nga nakaamgo si Pablo nga ang iyang pagkadili-hingpit wala magpasabot nga pakyas na gyod siya. Siya misulat: “Gibugno ko na ang maayong bugno, natapos ko na ang pagdagan sa lumba, nasunod ko na ang pagtuo.”—2 Timoteo 4:7.

Kon unsay imong mahimo. Inay isentro ang pagtagad sa imong mga kahuyangan, hunahunaa usab ang imong maayong mga hiyas. Ingon niana si Jehova. Ang Bibliya nag-ingon: “Ang Diyos dili kay dili-matarong nga kalimtan ang inyong buhat ug ang gugma nga inyong gipakita alang sa iyang ngalan.”—Hebreohanon 6:10; Salmo 110:3.

Hinumdomi kini: Walay tawong hingpit. Ang tanan makasinati gayod ug kapakyasan. Kon makakat-on ka sa pagdawat niana ug maningkamot nga maulian dayon, makabaton kag maayong hiyas nga makatabang nimo sa dihang hamtong ka na. Ang Proverbio 24:16 nag-ingon: “Ang tawong matarong mahimong matumba sa makapito, ug siya mobangon gayod.” Ingon unya ka niana!