Kamatayon—Mao na ba Gayod Kini ang Kataposan?

NIADTONG Pebrero 1987, ang usa ka 85-anyos nga lalaki nakadesisyon nga dili na niya ipadayon ang pagpa-dialysis nga maoy nakapalugway sa iyang kinabuhi. Duha ka semana sa ulahi, siya namatay nga malinawon diha sa iyang balay, sa kiliran sa iyang bugtong anak nga lalaki.

Kanang ulahing mga yugto nga sila magkauban naghatag kanilag higayon sa paghunahuna bahin sa usa ka butang nga ila nang nahisgotan kaniadto: Posible ba nga mabuhi pag-usab ang mga patay? Ang amahan, nga usa ka edukadong tawo, nagduhaduha nga mahitabo kana. Siya naimpluwensiyahan sa pagtulon-an sa ebolusyon ug gingil-aran sa pagkasalingkapaw sa relihiyon. Iyang giisip ang iyang kaugalingon nga agnostiko​—nga nagduhaduha sa paglungtad sa Diyos.

Kay gusto sa anak nga hupayon ug hatagag paglaom ang iyang amahan, iyang gipatin-aw nga posible gayod nga ang mga patay mabuhi pag-usab. Samtang nagsingabot ang iyang kamatayon, ang amahan miingon nga gusto niyang mabuhi pag-usab nga himsog ug panglawas.

Paghupay sa Dihang Nag-atubang sa Kamatayon

Kadaghanan sa mga tawo, kon dili man ang tanan, gustong mabuhi pag-usab basta sila adunay himsog nga panglawas diha sa usa ka malinawon nga kalibotan. Ang mga tawo dili sama sa mga mananap, nga gihubit sa Bibliya ingong “walay salabotan,” o “mga linalang nga [gigiyahan] sa kinaiyahan.” (2 Pedro 2:12; New International Version) Atong ilubong ang atong mga minatay. Kita mamalandong bahin sa atong kaugmaon. Kita dili gustong matigulang, masakit, ug mamatay. Apan, mao gayod kanay nagakahitabo sa tawo.

Kita makahinuklog sa dihang magsingabot ang atong kamatayon, o nianang sa atong minahal. Apan, ang Bibliya nagdasig kanato nga maisogong atubangon ang kamatayon, nga nag-ingon: “Mas maayo pa ang pag-adto sa balay sa pagbangotan kay sa pag-adto sa balay sa bangkete.” Kini miingon usab: “Ang buhi magabutang niini sa iyang kasingkasing.” (Ecclesiastes 7:2) Nganong angay kitang mamalandong bahin sa kamatayon?

Una, kita adunay kinaiyanhong tinguha nga mabuhi ug malipay sa pagkinabuhi diha sa kalinaw ug kasegurohan. Walay usa kanato ang gustong mamatay. Lisod kaayong dawaton ang kamatuoran nga kita mamatay. Gipatin-aw sa Bibliya kon ngano: “Gibutang [sa Diyos] ang pagkawalay-kataposan diha sa hunahuna sa tawo,” o “sa ilang kasingkasing.” (Ecclesiastes 3:11; Revised Standard Version) Gusto natong mabuhi​—dili mamatay. Hunahunaa lang kini: Kon dili pa katuyoan sa Maglalalang nga kita mabuhi sa walay kataposan, nganong gusto man gayod natong mabuhi? Posible ba nga mabuhi sa walay kataposan nga adunay himsog nga panglawas ug malipayon?

Kon Nganong Angay Kitang Motuo

Sa miaging tuig, ang AARP The Magazine, sa American Association of Retired Persons, nagpatik ug artikulong “Kinabuhi Luyo sa Kamatayon.” Sa pag-interbiyo sa mga tawo nga kapig 50 anyos ang pangedaron, ilang nasayran nga 73 porsiyento ang nagtuo nga adunay kinabuhi luyo sa kamatayon. Sa laing bahin, duolan sa 25 porsiyento ang nagtuo nga sa dihang mamatay sila, mao na kana ang kataposan. Apan mao ba gayod kanay gustong tuohan sa mga tawo?

Sa mao gihapong artikulo, si Tom, nga usa ka Katoliko nga taga-New York, nag-ingon: “Nagwali sila nga dunay kinabuhi luyo sa kamatayon. Apan, ang uban lahi pod ug gitudlo bahin niana. Naa ra nimo kon unsay imong tuohan. Hinimba ko. Tungod sa akong paagi sa pagkinabuhi, naghunahuna ang uban nga nagtuo ko nga adunay kinabuhi luyo sa kamatayon, apan nasayop sila. Hinuon, kon tinuod man ugaling na, aw, mora kog nakadyakpat ana!”

 Sama kang Tom, daghan ang nagduhaduha nga posibleng mabuhi pag-usab​—sama sa amahan nga gihisgotan sa sinugdanan niini nga artikulo, kinsa subsob nga moingon sa iyang anak, “Kanang relihiyon, para lang na sa mga tawong hadlok mamatay.” Apan, kinahanglang dawaton niya ug sa uban pa nga adunay Maglalalang nga makagagahom sa tanan aron ilang masabtan kon nganong posibleng mahitabo ang milagrosong mga butang.

Pananglitan, tulo lamang ka semana sukad sa pagsamkon, ang tawhanong embryo magsugod sa pagpormag mga selula sa utok. Kini nga mga selula kalit nga modaghan, usahay moabot ug 250,000 kada minuto! Siyam ka bulan sa ulahi, matawo ang usa ka bata nga ang utok niini adunay kahibulongang kapasidad nga mokat-on. Ang biologo sa molekula nga si James Watson nag-ingon nga ang utok sa tawo mao “ang labing komplikadong butang nga among nadiskobrehan sa atong uniberso.”

Sa dihang maghunahuna ang mga tawo bahin sa mga milagro nga sama niini, kadaghanan kanila mahingangha. Dili ka ba usab mahingangha? Ang paghunahuna ba bahin niining mga butanga nakatabang kanimo sa pagtubag sa pangutana nga gisukna sa usa ka tawo dugay na kanhi: “Kon ang usa ka tawo nga lig-on ug lawas mamatay, mabuhi ba siya pag-usab?” Ang maong tawo masaligong miingon sa Diyos: “Ikaw motawag, ug ako motubag kanimo. Kay ikaw mangandoy sa buhat sa imong mga kamot.”​—Job 14:14, 15.

Maayong susihon nato ang pamatuod kon nganong angay kitang motuo nga mabuhi pag-usab ang mga patay.