Kapitulo 9

Unsay Akong Himoon Aron Dili Ko Magmingaw?

Nindot kaayo ang panahon, pero ang nakaapan wala kay adtoan. Ang tanan nimong higala dunay mga lakaw. Tua sila, naglipaylipay. ­Gikalimtan ka na sab nila! Naguol na gani ka nga wala ka hagara, samot nang maguol ka kon mahibalo ka kon nganong wala ka nila hagara. ­‘Tingali ako ang may diperensiya,’ nakahunahuna ka. ‘Nganong dili man sila ganahang makig-uban nako?’

 TINGALI daghang higayon na nga wala ka iapil sa imong mga higala sa ilang paglingaw-lingaw. Morag dunay dakong bung-aw nga nag-ulang kanimo ug sa imong mga isigkabatan-on. Magkabunga-bunga ka matag higayong mosulay ka sa pagpakig-estorya kanila. Kon ugaling makahigayon ka man sa pag-uban kanila, dag-on ka sa kaulaw. Nganong lisod man kaayo bisan ang ultimong pagpakig-estorya?

Imbes magmingaw tungod kay nag-inusara ka, paghimog mga paagi aron makakita kag higala. Atong susihon kon unsay angay nimong himoon.

● Problema 1: Negatibong paglantaw sa kaugalingon. Ang ubang mga batan-on ubos ug pagtan-aw sa ilang kaugalingon. Nagtuo sila nga walay ganahan nila ug nga wala silay mapuslanong ikatampo sa panag-estoryahay. Mao ba kanay imong pagtan-aw sa imong kaugalingon? Kon mao, ang imong negatibong paglantaw sa imong kaugalingon makapadako lag samot sa bung-aw nga nag-ulang kanimo ug sa imong mga isigkabatan-on.

Solusyon: Hunahunaa ang imong maayong mga hiyas. (2 Corinto 11:6) Pangutan-a ang imong kaugalingon, ‘Unsa man ang akong maayong mga hiyas?’ Hunahunaa ang  imong mga katakos ug maayong mga kinaiya ug ilista kini sa ubos.

․․․․․

Siyempre may mga kahuyangan ka, ug maayong masayod ka niini. (1 Corinto 10:12) Apan duna pod kay ikabuga. Kon nahibalo ka nga duna kay maayong mga hiyas dili ka maglisod pagwala sa imong negatibong paglantaw sa imong kaugalingon.

● Problema 2: Pagkamaulawon. Gusto kang makig-estorya, apan sa dihang may higayon ka na unta nga makig-estorya, morag dili ka makabuka sa imong baba. “Maulawon kaayo ko,” miingon ang 19-​anyos nga si Elizabeth. “Maglisod ako sa pagduol sa mga igsoon diha sa Kristohanong mga tigom, ug nakadayeg gyod ko niadtong makahimo niini!” Kon maulawon ka sama ni Elizabeth, tingali maglisod sab ka sa pagbuntog sa imong pagkamaulawon.

Solusyon: Pagpakitag kinasingkasing nga kaikag sa uban. Ayawg kabalaka​—dili kinahanglang mahimo kang tabian. Sulay sa pagpakig-estorya sa usa lang una ka tawo. “Bisan ang pagpangomosta lang kanila o pagpangutana bahin sa ilang trabaho makatabang na aron mas makaila ka pa kanila,” miingon ang batan-ong ginganlag ­Jorge.

 Aniay sugyot: Pakighigala usab sa mga hamtong, dili lang sa imong mga isigkabatan-on. Dako kaayog diperensiya ang edad sa pipila ka suod nga managhigala nga narekord sa Bibliya, sama kang Ruth ug Noemi, David ug Jonatan, ug Timoteo ug Pablo. (Ruth 1:​16, 17; 1 Samuel 18:⁠1; 1 Corinto 4:17) ­Hinumdomi usab nga ang panag-estoryahay maoy panagbayloay ug mga ideya sa duha ka tawo. Malipay ang mga tawo nimo kon maayo kang mamati. Busa kon medyo maulawon ka, ayawg kabalaka​​—⁠dili kinahanglang ikaw lang ang magsigeg sulti!

Isulat ang mga ngalan sa duha ka hamtong nga gusto nimong masuod.

․․․․․

Nganong dili ka mosulay sa pagpakig-estorya sa usa sa mga tawong imong gilista sa ibabaw? Dili ka kaayo batiog kamingaw kon maningkamot ka sa pagpakigsulti sa mga igsoon.​—1 Pedro 2:17.

● Problema 3: Dili maayong batasan. Ang tawong naghunahuna nga siya ray hawod kusog manginsulto o sakit manulti. Duna poy mga tawo nga gusto lang makiglalis ug dayon ang iyang opinyon ipamugos niya sa uban. Kay nagtuo nga matarong siya, iya dayong hukman kadtong dili makaabot sa iyang mga sukdanan. (Ecclesiastes 7:⁠16) Seguro dili ka gyod ganahang makig-uban nianang matanga sa mga tawo! Apan, dili kaha gilikayan ka sa uban tungod kay ingon ka niana? Ang Bibliya nag-ingon: “Ang [buangbuang] magpunay lag sulti,” ug “sa daghang mga pulong tino nga adunay kalapasan.”​​—Ecclesiastes 10:​14, Ang Bag-ong Maayong Balita Bibliya; Proverbio 10:19.

 Solusyon: Ugmara ang pagkamabination. (1 Pedro 3:⁠8) Bisag dili ka mouyon sa opinyon sa imong gikaestorya, hatagi siyag higayon nga makapahayag sa iyang hunahuna. Maoy estoryahi ang mga butang nga magkauyon kamo. Kon may gisulti siya nga supak ka ug gusto mong ipadayag ang imong opinyon, sulti sa malumo ug mataktikanhong paagi.

Pakigsulti sa uban sa paagi nga buot nimong makigsulti sila kanimo. Ang Bibliya nagtambag sa ‘pagpadayon sa pagbuhat sa tanang butang nga walay pagbagulbol ug panag-ergo.’ (Filipos 2:14) Likayan ka sa uban kon ikaw palaaway, sungogan, insultador o tigpangitag sayop. Mas ganahan sila nimo kon ‘ang imong sinultihan kanunayng madanihon.’​​—⁠Colosas 4:⁠6.

Himoon ang Tanan Aron Lang Makabatog Higala?

Human masusi ang imong kaugalingon, tingali may ideya ka na kon unsay himoon aron makabaton kag mga higala. Siyempre,  kinahanglang magmakataronganon ka. Ayaw pagdahom nga ang tanan ganahan nimo. Si Jesus miingon nga dumtan pa gani sa uban kadtong nagahimo sa kon unsay husto. (Juan 15:19) Busa dili maayo nga himoon nimo ang tanan aron lang makabaton kag mga higala.

Duna kay mahimo aron maangayan ka sa uban, apan ayaw ug ikompromiso ang imong binase sa Bibliya nga mga sukdanan. Si Samuel, nga nabuhi sa panahon sa Bibliya, determinado sa pagpahimuot sa Diyos. Busa paglabay sa panahon siya ‘mas gikahimut-an ni Jehova ug sa mga tawo.’ (1 Samuel 2:26) Kon maningkamot ka, maangayan ka usab sa uban!

BASAHA ANG DUGANG PA BAHIN NIINI NGA ULOHAN DIHA SA TOMO 1, KAPITULO 8 UG 14

Alang sa dugang impormasyon, tan-awa ang DVD nga “Young People Ask . . . How Can I Make Real Friends?” Kini mabatonan sa kapin sa 40 ka pinulongan

SA SUNOD NGA KAPITULO

Ang imong suod nga higala kalit lang nga milain ug tinagdan nimo. Unsa may imong himoon?

TEKSTO

“Ang dagayang nagabisibis sa uban dagaya usab nga pagabisibisan.”​—Proverbio 11:25.

SUGYOT

Pangitag paagi nga magpadayon ang inyong pag-estoryahanay. Pananglitan, kon dunay mangutana nimo kon nalingaw ka ba sa miaging Sabado ug Dominggo, ayaw lang basta tubagag oo. Isulti kon unsay imong gikalingawan. Dayon pangutan-a siya kon unsa poy iyang gikalingawan.

NAHIBALO KA BA . . . ?

Gipakita sa Bibliya nga lagmit maulawon si Moises, Jeremias, ug Timoteo.​—Exodo 3:11, 13; 4:1, 10; Jeremias 1:6-8; 1 Timoteo 4:12; 2 Timoteo 1:6-8.

ANG AKONG PLANONG HIMOON!

Naglisod ako sa pagpakighigala tungod kay ․․․․․

Kini ang akong himoon aron makabaton akog mga higala ․․․․․

Kon unsay akong gustong ipangutana sa akong ginikanan bahin niini ․․․․․

UNSAY IMONG HUNAHUNA?

● Ngano kaha nga nagmingaw ang ubang mga Kristohanon?

● Unsay imong himoon aron balanse kag panglantaw sa imong kaugalingon imbes magsigeg hunahunag negatibo?

● Unsaon nimo pagtabang sa imong manghod nga nagmingaw?

[Blurb sa panid 88]

“Dihay usa ka sister sa kongregasyon nga gustong makig-amiga nako, apan wala ra ko magtagad niya kaniadto. Nagmahay gyod ko nga wala dayon ako makig-amiga niya kay karon usa siya sa akong kinasuorang mga higala bisag magulang siya nako ug 25 ka tuig!”​—Marie

[Hulagway sa panid 87]

Kinahanglang maghimo kag paagi aron makakita kag mga higala