Bushe Yesu Alemoneka Shani?
Icasuko ca mu Baibolo
Tapaba uwaishiba bwino bwino ifyo Yesu alemoneka, pantu Baibolo tayalondolola ifyo alemoneka. Ici cilelanga fye ukuti ifyo Yesu alemoneka tafyacindama. Na lyo line, Baibolo yalitwebako fimo ifitwafwa ukwishiba ifyo Yesu alemoneka.
Ifyo alemoneka: Apo Yesu ali muYuda afwile alecitako fimo ifyo nyina uwali umuYuda na o alecita. (AbaHebere 7:14) Yesu nalimo tapusene ne fyo abaYuda bambi balemoneka. Inshita imo alifumine ku Galili no kuya ku Yerusalemu ukwabula ukuti abantu bamwishibe. (Yohane 7:10, 11) Kabili ifyo alemoneka tafyapusene sana ne fyo abasambi bakwe abo aleba nabo lyonse balemoneka. Ibukisheni ukuti ilyo ibumba lya bantu lyalefwaya ukwikata Yesu, Yuda Iskariote ewabalangile ukuti uyu e Yesu.—Mateo 26:47-49.
Ifyo umushishi wakwe walepele: Yesu afwile takwete umushishi uutali, pantu Baibolo itila, “umwaume nga aba no mushishi uutali, ca nsoni kuli ena.”—1 Abena Korinti 11:14.
Umwefu: Yesu aleteka umwefu. Alekonka ifunde lya baYuda ilyaleseshe abaume ‘ukulabeya umwefu uwa ku mpela.’ (Ubwina Lebi 19:27; Abena Galatia 4:4) Baibolo na kabili yalilanda pa mwefu wa kwa Yesu ilyo yasobele pa kucuula kwakwe.—Esaya 50:6.
Umubili: Kwaliba ifintu ifingi ifilanga ukuti Yesu ali uwakosa. Aleenda intamfu iitali ilyo alebila imbila nsuma ku bantu. (Mateo 9:35) Imiku ibili alisangulwile itempele lya baYuda, alipenwine amatebulo ya balekabula indalama, kabili alitamfishe ne nama ku cakufopawilako. (Luka 19:45, 46; Yohane 2:14, 15) Icitabo ca McClintock and Strong’s Cyclopedia citila: ‘Umulimo Yesu alebomba uwa kubila imbila nsuma, ulanga fye ukuti ali uwakosa kabili ali no bumi ubusuma.’—Volume IV, ibula 884.
Ifyo alemoneka pa menso nga alelanda: Yesu alitemenwe abantu kabili ali ne cikuuku, ne fyo icinso cakwe calemoneka nga alelanda fyalelanga ukuti alikwete iyi imibele. (Mateo 11:28, 29) Abantu abalekanalekana baleya kuli ena ukuti abasansamushe no kubafwa. (Luka 5:12, 13; 7:37, 38) Nangu fye bana tabalemutiina.—Mateo 19:13-15; Marko 9:35-37.
Ifyo abantu balanda pa fyo Yesu alemoneka ifishili fya cine
Ubufi: Abantu bamo balanda ukuti Yesu afwile ali mwina Afrika pantu ibuuku lya Ukusokolola lilanda ukuti umushishi wakwe wali nga amasako ya mpaanga na makasa yakwe yali kwati “mukuba.”—Ukusokolola 1:14, 15.
Icine: Ibuuku lya Ukusokolola libomfya “ifishibilo” pa kulanda pa fintu. (Ukusokolola 1:1) Ifyo balondolola umushishi na makasa ya kwa Yesu, filangilila imibele Yesu ali nayo ilyo abuushiwe, tafilanga ifyo alemoneka ilyo ali pano isonde. Filya Baibolo pa Ukusokolola 1:14 ilanda ukuti “umutwe wakwe no mushishi wakwe fyali ifyabuuta tutu kwati masako yabuuta aya mpaanga, atemwa kwati butonge,” ilanda pa malangi, tailanda pa fyo umushishi walemoneka nga masako ya mpaanga nelyo ubutonge. Apo mukalamba ici cilelangilila fye ukuti wa mano.—Ukusokolola 3:14.
Amakasa ya kwa Yesu “yalebengeshima kwati mukuba uwaengululwa filya ubengeshima mwi lungu.” (Ukusokolola 1:15) Ne cinso cakwe “cali nga kasuba akabalikisha.” (Ukusokolola 1:16) Apo pa calo tapaba umushobo wa bantu abakwata imibili iimoneka nge ifi, ici cimonwa cali cishibilo icalelangilila Yesu uwabuushiwe ‘uwikala mu lubuuto ulo takuli uwingapalamako.’—1 Timote 6:16.
Ubufi: Yesu ali no mubili uwaundalila.
Icine: Ifyo Yesu alecita fyalelanga ukuti ali mwaume wa maka. Ku ca kumwenako, ilyo abantu baile ku kumwikata tatiinine, ali-isokolwele. (Yohane 18:4-8) Na kabili apo alebomba umulimo wa bukabasa cilangilila fye ukuti ali na maka.—Marko 6:3.
Nomba cinshi Yesu afililwe ukusenda icimuti ca kucushiwilwapo? Kabili cinshi afwilile bwangu ukucila abo bamupoopeele pamo nankwe? (Luka 23:26; Yohane 19:31-33) Ilyo bashilamwipaya alinakile sana, pantu taleele ubushiku bonse pa mulandu wa kuti ali sana no bulanda. (Luka 22:42-44) Mu nshita ya bushiku abaYuda balimucushishe nga nshi kabili ulucelo lwakonkelepo abena Roma nabo balimucushishe no ku mupuma. (Mateo 26:67, 68; Yohane 19:1-3) Ifi nalimo fyalilengele afwe bwangu.
Ubufi: Lyonse Yesu ale-enda fye uwa nkumbabulili.
Icine: Yesu alikwete imibele iyakwete Wishi Yehova, uo Baibolo itila ni “Lesa wa nsansa.” (1 Timote 1:11; Yohane 14:9) Na kuba, Yesu ale-eba abantu ifyo balingile ukucita pa kuti babe ne nsansa. (Mateo 5:3-9; Luka 11:28) Ifi fyonse filangilila ukuti icinso ca kwa Yesu calelanga ukuti ali uwa nsansa.
Nalimo Kuti Mwatemwako ne fi
AMASUKO KU MEPUSHO YA MU BAIBOLO
Bushe Ifyo Baibolo Yalanda Pali Yesu fya Cine?
Umfweni ifyo amabuuku ya Mbila Nsuma ne fimfungwa ifyalembelwe kale sana filanda.
AMASUKO KU MEPUSHO YA MU BAIBOLO
Ni Lilali Amalyashi Yalanda Pali Yesu Yalembelwe?
Ilyo Yesu afwile, papitile imyaka inga pa kuti ifyaba mu mabuuku ya Mbila Nsuma filembwe?
AMASAMBILISHO YA MU BAIBO AYACINDAMA
Bushe Baibolo Cebo ca kwa Lesa?
Nga ca kuti Lesa e walengele Baibolo ilembwe, ninshi ifwile ukucila ifitabo fimbi ifyabako.
PA NTE SHA KWA YEHOVA
Lombeni Ukumutandalila
Lanshanyeni icipusho ca mu Baibolo, nelyo ishibilenipo na fimbi pa Nte sha kwa Yehova.