Ibale u nyéñ maéba inyu hôgbaha ñem woñ ngéda u nimis mut, u ga kôhna ngandak maéba​—mape ma ga bane we nseñ, mape ki ma béñgege bôt bape. Bebek inyule, kiki ndi mbôk di tehe, bôt bobasôna ba nok bé njôghe nya yada. Maéba ma, ma nla hôla ngim mut, ndi ma hôla bé mut numpe.

Ndi to hala, ikété maéba ma, ngandak i bi hôla bôt. Maéba ma, ma nlôl ni bet ba ba mbéna lo i hôgbaha nwet a nimis mut, ma mpémél ki ikété matiñ ma ma nlôôha ba nseñ ma nlômbi kaat u pék ba nsébél le Bibel.

• Bayimam bahogi ba nhoñol le jam li, li yé mahee ngandak inyu bet ba nok njôghe. Ndi i ga pam ngim mangéda le u bana ngôñ i ba wetama. U nla yak nôgda ngéda ipe le i bôt ba nlo i hôla we, ba ntééñga. Hala a ta bé béba jam.

• U nhoñol bañ le u yé nyégsaga i ba lôñni bôt bape, ndi i nlélém ngéda, u ke bañ ki to bo ngwéé. Jon yi le, u ga bana ngôñ ni bo i dilo di nlo. Nwas le bôt bape ba yi i yom u ngwés ni yom u ngwés bé i ngéda hala a mbéda.

• U nlama yi bagal imbe ngéda u nla ba wetama ni imbe ngéda u nlama ba ni bôt bape.

LITIÑ: “Bôt iba ba yé loñge iloo mut wada . . . Inyule ibale wada a nkwo, nuu numpe a’ téé maasañ.”​—Ñañal 4:9, 10, MN.

• I je loñge i ga hôla we ngéda u gwé njôghe ñem. Noode je bitatam mintén mintén, bikai, yak ni nlamb u u gwé bé mahoñ.

• Nyo ngandak malép ni ngim maook i i ntééñga bé mbôô woñ.

• To ibale ngôñ je i gwé bé we ngandak, boñ biliya i je ndék ni ndék. U nla ki bat dokta joñ le a ti we bee bi bi nla tinde we i je. *

• Nyiñgis nyuu ni njel liké li makôô tole ni manjel mape li nhôla i suhus njôghe i ñem. Nyiñgis nyuu i nla ti we pôla i waa bigda nwet u nimis inyu ngim ngéda.

LITIÑ: “Inyule mut nye ki nye a maa oo bé minsôn nwé nyemede kekikel, ndigi le a jéhak nwo, a tônglak ki nwo.”​—Efésô 5:29.

• Hilo hi yé nseñ, hi nlôôha ki ba nseñ inyu bet ba nimis mut, inyule njôghe ñem i nkônde lona waa.

• Yoñ yihe kiki u yoñ kofi, ni kiki u nyo mook inyule bi nla yumus hilo hioñ.

LITIÑ: “Woo wada nyonok ni ñem nwee u yé loñge iloo moo ima nyonok ni ngéba ni linoñ mbebi.”​—Ñañal 4:6.

• Neebe le bôt bobasôna ba nok bé njôghe nya yada. Ndi jam li nlôôha ba nseñ li yé le u léba limbe likeñge li nkiya ni we.

• Ngim bôt i bi léba le i añle mut numpe njôghe yap i nhôgbaha bo ñem ndi bape ba mpohol i tééda njôghe yap ikété miñem nwap. Bayimam ba nôgla bé mu jam li; too i añle mut numpe ndutu yoñ i nla nti hogbe, too i nla kônde njôghe. Ibale u nkon woñi i kal mut numpe yom u nôgda, bôdle yak liwanda joñ li ñem nyuu, hala a ga tômbôl we.

• Ngim bôt i ntehe nseñ i ee nwet i bi nimis inyu kôs ndék hogbe, ndi i nene le ngim bôt ipe i nla hônba njôghe to ibale i ñee bé ngandak.

LITIÑ: “Ñem u nyi yé yé lôlha ndutu.”​—Bingéngén 14:10.

• Ngim bôt i nyo mook tole i ñôt hibañga inyu hôgbaha miñem nwap ngéda ba nimis mut. Ndi i boñ hala i nkônde ndik njôghe. Ibale mut a nyéñ kôhna hogbe i nya i, hala a nom bé, a ga kôhna ki bikuu. Ibale u nyéñ kôhna hogbe ñem, noode gwélél manjel ma ma nkônde bé we njôghe.

LITIÑ: “Di pubus béhbomede ni mam momasôna ma nkééhe bés minsôn ni mbuu.”​—2 Korintô 7:1.

• Ngandak bôt i bi tehe nseñ i bana ngim ngéda inyu ee (i hoñol mut wap nu a bi nwo), ni ngéda inyu boñ mam mape (kiki bo i sal bibôlô bi bi nhôla bo i hôya njôghe yap).

• U nla kôhna hogbe ñem inyu ngim ngéda, i ngeñ u nyéñ bana mawanda, u niglak ngim bibôlô, u tégbahaga ki ngéda i bahoma bape.

• Kiki ngéda i ntagbe ntjegek woñ ngéda u nla héñha. U nla léba le mangéda het ñem u yé we nwee ma kahal nom. ​—Njel yada matibla i, ibabé yoñ bee.

LITIÑ: “Hiki jam li gwé ntéak wé kék, . . . ngéda i ee, ni ngéda i nol hiol; ngéda i lep, ni ngéda i sak.”​—Ñañal 3:1, 4.

• Kiki ngéda i mba i ntagbe, tééda ntjega ngéda u.

• Ibale u gwé ngim ngeñ inyu nañal, inyu sal, ni inyu boñ mam mape, u ga tehe le niñ yoñ i ga bana mahee.

• I pagap i boñ minson minlam i ga hôla we i suhus njôghe yoñ.

LITIÑ: “Inyule a’ lôôha bé bigda dilo di nom yé, lakii Nyambe a ñumbe nye maséé mu ñem.”​—Ñañal 5:20.

• Bet ba nhoo yoñ makidik i mbus nyemb i mut wap, ba nsôk ba tam mo i mbus ngéda.

• Ibale u nla, nwas le ndék ngéda i tagbe ilole u mpohol too u ga ke homa numpe, too u ga héñha bôlô yoñ, too u ga lep gwom bi mut u nimis.

LITIÑ: “Mahoñol ma mut nu a nyamnda ma nyamp nyambak, ndi hi mut a mpabla, gwom bi nsôk héñél nye.”​—Bingéngén 21:5.

• Ngandak ikété bet ba bi nimis mut, i ntehe nseñ i boñ mam ma nhôla bo i bigda nwet a bi nwo.

• Bebek u ga tehe le hala a nhôgbaha ngandak ngéda u ntééda bifôtô, tole u tila ikété man kaat mangéda malam u bi tégbaha ni mut woñ.

• Tééda mam a bé boñ ma ma bé nôlha we, béñge mo ngéda u nok loñge.

LITIÑ: “Bigdaga dilo di kwañ.” ​—Ndiimba Mbén 32:7.

• U nlama yoñ ngéda i noi.

• Ibale u ntehe le noi i ta bé nseñ, bebek u nla boñ mam ma nti we maséé inyu hilo hiada tole diba kiki bo liké li makôô, i ke mbéñge hôma ba tééda nlômbi gwom, tole i yoñ matôwa.

• U nla yak boñ mam u mbéna bé boñ hiki kel.

LITIÑ: “Lona bébotama homa ñoñ, ni noi ndék.”​—Markô 6:31.

• Yi le, hiki ngéda u ntégbaha inyu hôla bôt bape i nla hôla we i nôgda loñge.

• U nla bôdôl ni bet ba nok ndutu inyu nyemb i mut woñ kiki bo mawanda moñ tole nu ni nu a gwé ngôñ le ba lédés nye.

• I nit ni i lédés bape i nla kônde ti we maséé ni ti we ngim njômbi i niñ yoñ.

LITIÑ: “Maséé ma nlôôha ba i ti iloo i kôs.”​—Minson mi baôma 20:35, MN.

• Njôghe i ñem i nla ntinde we i tibil bagal yom i yé toi we nseñ.

• Gwélél pôla u gwé inyu wan lelaa u ngwélél niñ yoñ.

• Ibale pôla i nene, lona mahéñha ikété mam ma yé we nseñ.

LITIÑ: “I yé loñge i jôp ndap bikus iloo i jôp ndap ndiba; inyule lisuk li bôt bobasôna li, bayômi b’a bigda hala miñem.”​—Ñañal 7:2.

 I pot maliga, mut nye ki nye a nla bé sas njôghe yoñ. Ndi bet ba bi nimis mut ba bé gwés, ba nkal le, i bana mahoñol malam kiki bo ma di nsima munu yigil ini, i nhôla bo i kôhna hogbe. Munu mbamble unu, di nsima bé mam momasôna ma ma nhôgbaha mut a nok njôghe. Ndi ibale u noode ndék maéba i, u ga tehe le i nla hôla we i nôgda hogbe.