Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

“Jan amuytʼasiri jaqejj taqe kuntejj sapki ukarojja iyawsakiwa”

“Jan amuytʼasiri jaqejj taqe kuntejj sapki ukarojja iyawsakiwa”

“Periódico jan liyiri jaqejj jan amuytʼasiriwa; periodicon siski ukar cheqaw siristi jukʼamp jan amuytʼasiriwa.” August von Schlözer, alemaniankir yatjjatiri ukhamarak qellqeri (1735-1809).

KHÄ 200 maranak nayrajja, jaqejj janiw kunanakatï periodiconakan qellqaskäna ukarojj cheqaw sasin facilak creyipjjerïkänti. Jichhürunakanjja ukhamarakiwa, kunanakatï Internetan leyiñatak uchaski ukajj janiw taqpachapunejj cheqäkiti. Yaqhepajj cheqapa, yanaptʼiri ukhamäspawa, liytʼañatakis sumarakïspawa, ukampis yaqhepajj kʼari, jan yanaptʼiri, jan waltʼayiri ukham qellqatanakaw Internetan utji. Ukatwa kunanakatï Internetan liyiñatak uskutäki uk sum amuytʼas ajlliñasa. Yamas khitinakatï jichhak Internetar mantañ yateqasipki jupanakajj jukʼampiw amuytʼasipjjañapa, jan amuyasisakiw walikïskpachaw sasin qellqatanak liyipjjaspa. ¿Kunatsa? Inas uka yatiyäwejj wali muspharkañächispa, jan ukajj mä amigopas aptʼayanchispa, ukatwa ukham amuyapjjaspa. Ukampis Diosan Arupajj akham ewjjtʼistu: “Jan amuytʼasiri jaqejj taqe kuntejj sapki ukarojja iyawsakiwa, ukampis chʼikhi jaqejja amuytʼasiwa kawkinjamas saraski uka” sasa (Pro. 14:15).

Kuna jan wali yatiyäwinakatï, jan ukajj jan wali qellqatanakatï computadorasan uñstkaspa ukanakat amuyasiñatakejja, ¿kunjamatsa ‘chʼikhi jaqëtas’ uñachtʼaysna? Nayraqatajj akham jisktʼasiñasawa: ‘¿Internetan uñtʼatäki confiykayäkaraki ukhatti aka qellqatajj juti? ¿Jan ukajj jan uñtʼat cheqatcha juti? ¿Jaqenakajj aka qellqatanakat quejasipjjeti? ¿Kʼari amtampi qellqatanakapas Internetan qhanstayasiti?’ sasa. * Ukhamajj ‘kunatejj walïki, jan walïkaraki uk uñtʼañ yatiñasawa’ (Heb. 5:14). Mä yatiyäwitï jan cheqaw sañjamäkchi ukajj kʼarïspawa. Mä yatiyäwitï mayninakat jan walinak parlchi ukhajja, akham jisktʼasiñamawa: “¿Aka yatiyäwi yatiyasispa ukhajj khititakis walïspa? ¿Khitin qellqanitasa, jan ukajj kuna amtampi qellqanitäpachasa?” sasa.

KATOQAT MENSAJENAK JAN JANKʼAK APAYAMTI

Yaqhepajja, ‘jupaw nayraqat yatitayna’ sayasiñatakisa, jan ukajj mayninakar muspharayañatakisa mensajenak katoqasajj jankʼakiw jan sum uñakiptʼas aptʼayapjje. Kuna jan walinakas qhepat utjaspa uk janiw amuytʼapkiti (2 Sam. 13:28-33). Ukampis ‘chʼikhi jaqëñäni’ ukhajja, kuna jan walinakarus qhepat mayninakarusa, jan ukajj mä organizacionarus puriysna uk amuytʼasiñäniwa.

Mä yatiyäwi uñakiptʼañatakejj tiempos munaskchejja, uk uñakiptʼañajj wali wakiskiriwa. Tiempo jan aptʼasiñ laykojja yaqhepajj ukhamakiw aptʼayapjje, mensaje katoqeriw liytʼaskani sasa. Ukampis mensaje katoqerejj ¿qawqha tiempsa uñakipañatakejj aptʼaspachäni? Tiempojj wali munatawa (Efe. 5:15, 16). Mä yatiyäwi jan sum uñakiptʼasin apayañat sipansa, akham amuytʼañaw wakisispa: “Aka yatiyäwit pächasisajja, apayañat sipansa borsuñajäspawa” sasa.

Akham jisktʼasiñamawa: “¿Mensajenak katoqasajj jankʼakit aptʼayañ yatta? ¿‘Jan wali mensajenak apayanitajat pampachapjjeta’ sasinti apaykta ukanakarojj sirïta? ¿‘Correonak jan aptʼayanjjestati’ sasinti aptʼaykta ukanakat maynis sirïtu?” sasa. Khitinakarutï mensaje apaykäta ukanakajj Internetar mantapjjaspawa, kun liytʼañatakis juman jan yanaptʼataw thaqhapjjarakispa. Jupanakajj janiw lartʼayir walja cuentonak katoqañsa, jiskʼa videonaksa, ni fotonaksa katoqañ munapkiti. Discursonakat qellqaqtʼata ukat grabat discursonak aptʼayañajj janiw walïkaspati. * Ukatsti Bibliat apstʼata qellqatanakat maynejj yatjjatki ukanaka, textonaka, tantachäwinakan arstʼañatak mayninakar respuestanak apayañas janiw walïkaspati, ukham lurasajj janiw sum wakichtʼasipjjañapatak yanaptʼksnati.

¿Nayajj muspharayirjam correonak aptʼayañajäspati?

Jehová Diosan markap contra parlir kʼari yatiyäwinak Internetan uñjañäni ukhajja, ¿kunsa lurañasa? Janipuniw uka yatiyäwinak katoqañasäkiti. Yaqhepanakajj akham amuyapjje: “Mayninakajj aka yatiyäwit kunsa amuyapjje uk yatiñataki aptʼayañajj walikïskaskapawa” sasa. Ukampis ukham lurañasajj jukʼampikiw uka jan wali yatiyäwinak jiltaysna. Kunanaktï Internetan liyktan ukanakajj jan jiwasatak walïkchejja, Jehová Diosaruw yatiñ kankañ mayisiñasa, ukatjja Diosampi sum apasiri jilatanakampiw parltʼaraksna (Sant. 1:5, 6; Jud. 22, 23). Jesusatjja kunayman jan walinakwa parlapjjerïna, ukatwa arkirinakapar akham säna: “Jaqenakajj taqe jan wali arunakampi, ukhamarak janchiru chhojjriñchañanakampi uñisipjjätam, sapjjarakïtam taqe jan walinaka” sasa (Mat. 5:11; 11:19; Juan 10:19-21). Ukhamasti ‘chʼikhi chuymanïñasawa’, ukhamatwa ‘ñanqha parlir jaqenakatsa ukhamarak jan wali sarnaqerinakatsa’ amuyasiñäni (Pro. 2:10-16).

MAYNINAKAR RESPETAÑASAWA

Mayninakajj yatiyäwinaksa, experiencianaksa apayanipjjestaspawa, ukampis amuyasiñasawa. Ukanakajj cheqäkchispasa, janiw ukajj mayninakar apayañasawa sañ munkiti. Mayninakat kun yatisas yaqhanakar yatiyañajj janiw walïkaspati ni munasiñsa uñachtʼayksnati (Mat. 7:12). Sañäni, mayninakjjat parlasisasa, arunak apnaqasasa, janiw apayktan ukanakarojj yanaptʼksnati ni munasiñsa uñachtʼayksnati (2 Tes. 3:11; 1 Tim. 5:13). Inas yaqhep yatiyäwejj jan yatiyasiñapäkchiti. Ukhamajj khitinakatï yatiyañapäki, ukhamarak kunapachaya, jan ukajj kuna toqey yatiyapjjchini uk respetañasawa. Mä yatiyäwi janïr horasäkipan yatiyasajja, mayninakaruw jan waltʼaysna.

Jichhürunakanjja, cheqapa, yanaptʼiri, liytʼañatakis sumäki uka yatiyäwinaka, ukhamarak kʼari, jan yanaptʼiri, jan waltʼayiri uka yatiyäwinakasa, Internet utjatapat jankʼakiw taqenir yatiyasispa. Ukatwa mensajenak katoqasajj mayninakar jankʼaki jan amuytʼasis apayañajj jan walïkiti. Muspharkañ yatiyäwinak liytʼasajj janiw taqe kunat pächasiñasäkiti, ni taqe yatiyäwirus cheqäpachaw sasinsa iyawsañasäkiti. Yamas jilat kullakanakas toqeta, jan ukajj Diosan markapata jan walinak Supayan yanapirinakapajj parlapkani ukhajj janiw istʼkañäniti, ukjja munasiñatwa lurañäni (Juan 8:44; 1 Cor. 13:7). Amuytʼasirïñasa chʼikhi kankañanïñasa, sapürjam jukʼamp yatiyäwinak katoqktan uk sum apnaqañatakiw yanaptʼistani. Bibliajj akham siwa: “Pisi chuyman jaqenakasti jan amuytʼan jaqenakat katoqerïpjjewa, ukampis chʼikhi jaqenakajja yatiñ kankañampi muyuntatäpjjewa” sasa (Pro. 14:18).

^ tʼaqa 4 Ak amtañamarakiwa, awisajja jan wali yatiyäwinakajj kʼarïtap qhanstayasi ukhajja, wasitampiw mä jukʼit mayjtʼayasin cheqäkaspas ukham Internetar uchasi.

^ tʼaqa 8Jisktʼäwinaka” siski uka cheqwa Diosan Apnaqäwipat Yatiyañataki julio 2010 qellqatan uñjjattʼäta.