Yaa mi ní ɔ nɔ

Anɛ Yehowa Odasefohi Nyɛɔ Nihi A Nɔ Kaa A Tsake A Jami Lo?

Anɛ Yehowa Odasefohi Nyɛɔ Nihi A Nɔ Kaa A Tsake A Jami Lo?

 Dɛbi, wa pee we jã. Wa ngma ngɛ wa womi tɛtlɛɛ nɛ ji Hwɔɔmi Mɔ ɔ mi ke: “E sɛ nɛ a nyɛ nɔ ko nɔ kaa e tsake e jami.” a Wa nyɛ we nihi a nɔ ngɛ yi mi tomi nɛ ɔmɛ a he je:

  •   Yesu nyɛ we nihi a nɔ kaa a kplɛɛ e tsɔɔmi ɔmɛ a nɔ. E le kaa nihi bɔɔ ko nɛ a maa bu lɛ tue. (Mateo 7:​13, 14) Benɛ e kaseli ɔmɛ ekomɛ kplɛɛ we nɔ́ nɛ e de ɔ nɔ ɔ, e ngmɛɛ a he nɛ a ho mohu pe nɛ e maa nyɛ a nɔ kaa a hi si.​—Yohane 6:​60-​62, 66-​68.

  •   Yesu tsɔɔ we e kaseli ɔmɛ kaa a nyɛ nihi a nɔ nɛ a tsake a hemi kɛ yemi. E tsɔɔ e kaseli ɔmɛ kaa a hla nihi nɛ a suɔ nɛ a bu Matsɛ Yemi sɛ gbi ɔ tue mohu pe nɛ a maa nyɛ nihi a nɔ kaa a bu mɛ tue.​—Mateo 10:​7, 11-​14.

  •   Mawu suɔ nɛ nihi nɛ a je a tsui mi kɛ ja lɛ, enɛ ɔ he ɔ, sisi numi be he kaa wa maa nyɛ nɔ ko nɔ nɛ e tsake e jami.​—5 Mose 6:​4, 5; Mateo 22:37, 38.

Anɛ wa fiɛɛɔ konɛ nihi nɛ a ba wa jami ɔ mi lo?

 E ji anɔkuale kaa wa fiɛɛɔ sane kpakpa a ‘ngɛ je ɔ mi tsuo,’ kɛ gu ‘ma nɔ odase yemi kɛ wehi a mi’ fiɛɛmi ní tsumi ɔ nɔ kaa bɔ nɛ Baiblo ɔ de ɔ. (Bɔfo Ɔmɛ A Ní Tsumi 1:8; 10:42; 20:20) Kaa bɔ nɛ e ba ngɛ kekle Kristofo ɔmɛ a blɔ fa mi ɔ, wɔ hu be komɛ ngɛ nɛ nihi deɔ kaa wa sisiɔ nihi konɛ a kplɛɛ wa jami ɔ nɔ. (Bɔfo Ɔmɛ A Ní Tsumi 18:12, 13) Se a ji lakpa munyuhi. Waa kɛ wa hemi kɛ yemi ɔ nyɛ we nihi a nɔ. Mohu ɔ, wa he ye kaa e sa nɛ nɔ fɛɛ nɔ nɛ kase anɔkuale ɔ konɛ e da lɔ ɔ nɔ kɛ mwɔ e yi mi kpɔ.

 Wa nyɛ we nihi a nɔ kaa a tsake a jami, nɛ wa ngɔɛ wa he kɛ wui ma kudɔmi sanehi a mi ngɛ laami mi, nɛ jehanɛ hu ɔ, wa gba we níhi kɛ ha nihi konɛ wa kɛ gbla mɛ kɛ ba wa jami ɔ mi. Se ni komɛ nɛ a tsɛɛ a he ke Kristofohi peeɔ ní nɛ ɔmɛ kɛ gbeɔ Kristo he guɛ. b

Anɛ tɔmi ngɛ he kaa nɔ ko ma tsake e jami lo?

Gbalɔ Abraham je e weku li ɔmɛ a jami ɔ mi

 Dɛbi, ejakaa Baiblo ɔ tsɔɔ kaa nihi ngɛ he blɔ kaa a tsakeɔ a jami. Baiblo ɔ tu nihi babauu nɛ a je a he kɛ je a weku li a jami mi ɔ he munyu. A ti ni komɛ ji Abraham, Rut, Paulo kɛ Atene bi komɛ. (Yoshua 24:2; Rut 1:​14-​16; Bɔfo Ɔmɛ A Ní Tsumi 17:22, 30-​34; Galatia Bi 1:​14, 23) Jehanɛ se hu ɔ, e ngɛ mi kaa nile be mi kaa nɔ ko ma kua jami nɛ Mawu kplɛɛ nɔ ɔ mohu lɛɛ, se Baiblo ɔ tsɔɔ kaa nihi ngɛ he blɔ nɛ a peeɔ jã.​—1 Yohane 2:​19.

 Je Ma Amɛ A Kake Peemi Kuu ɔ ngma ngɛ womi nɛ ji, Universal Declaration of Human Rights ɔ mi kaa nihi ngɛ he blɔ nɛ a tsakeɔ a jami. Womi nɛ ɔ tsɔɔ kaa nɔ tsuaa nɔ ngɛ “he blɔ nɛ e tsakeɔ e jami loo e hemi kɛ yemi, nɛ e ngɛ he blɔ kaa e ma hla munyu ko mi.” Womi ɔ tsɔɔ hu kaa “nɔ tsuaa nɔ ngɛ he blɔ kaa e nine maa su sɛ gbi ko nɔ, aloo kaa e maa tsɔɔ nɔ ko ní” kɛ kɔ e jami he. c Se kɛ̃ ɔ, nihi ngɛ he blɔ kaa a maa hla jami nɛ a suɔ, nɛ a ngɛ he blɔ hu kaa a ma kua jami ko.

Ke nɔ ko tsake e jami ɔ, anɛ lɔ ɔ tsɔɔ kaa e bui e weku li lo?

 Baiblo ɔ woɔ wɔ he wami kaa waa bu nɔ tsuaa nɔ, nɔ ɔ ngɛ wa jami mi jio, e be wa jami mi jio. (1 Petro 2:17) Jehanɛ se hu ɔ, Yehowa Odasefohi ngɔɔ Baiblo mlaa nɛ tsɔɔ kaa e sa nɛ nɔ tsuaa nɔ nɛ bu e fɔli ɔ kɛ tsuɔ ní. Ke a fɔli ngɛ jami kpahi a mi po ɔ, a buɔ mɛ.​—Efeso Bi 6:​2, 3.

 Se, pi nɔ tsuaa nɔ nɛ kplɛɛɔ Baiblo ga womi nɛ ɔ nɔ. Yo ko nɛ ngɛ Zambia de ke: “Ngɛ he nɛ i je ɔ, ke nɔ ko tsake e jami ɔ, a buɔ nɔ ɔ kaa si temi kɛ wolɔ, aloo nɔ ko nɛ e sume e weku li.” Benɛ yo nɛ ɔ ji yiheyo ɔ, e kɛ Yehowa Odasefohi bɔni Baiblo ɔ kasemi. Be bɔɔ se ɔ, e ma e juɛmi nya si kaa e maa je e jami ɔ mi konɛ e ba pee Yehowa Odasefo no. Enɛ ɔ ba pee sane agbo ngɛ e kɛ e weku li ɔmɛ a kpɛti. E de hu ke: “Ye fɔli ɔmɛ de mi si abɔ ke a bua jɔɛ nɔ́ nɛ i ngɛ pee ɔ he, ejakaa i ngɛ a hɛ mi si puee. Enɛ ɔ he ba wa ha mi ejakaa i suɔ ye fɔli ɔmɛ wawɛɛ, se kɛ̃ ɔ, i suɔ nɛ ma ja Yehowa. . . . Ke i hla kaa ma bu Yehowa tue, mohu pe nɛ ma pee jami mi kusumi komɛ ɔ, lɔ ɔ tsɔɔ we kaa i bui ye fɔli ɔmɛ.” d

a Hyɛ January 1, 2002 Blɛfo gbi Hwɔɔmi Mɔ ɔ ba fa 12, kuku 15.

b Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, maa pee jeha 785 ɔ mi ngɛ Kristo fɔmi se ɔ, matsɛ ko nɛ a tsɛɛ lɛ ke Charlemagne fã kaa a gbe Saxony bi nɛ a kua ke a be hae nɛ a baptisi mɛ kaa Kristofohi ɔ tsuo. Jehanɛ se hu ɔ, kuu enyɔ komɛ nɛ a kɛ a sibi hwu ta ngɛ Roma nɔ yemi ɔ mi ɔ so tue mi jɔmi somi ko ngɛ Augsburg, ngɛ jeha 1555 ɔ mi. Kuu enyɔ ɔmɛ tsuo ma nya si kaa ngɛ Roma nɔ yemi he ɔmɛ tsuo ɔ, e sa nɛ matsɛ ɔ nɛ pee Katoliki no aloo Luther jami ɔ mi no, nɛ e sa nɛ nihi nɛ a ngɛ e sisi ɔ tsuo kɛ a he nɛ wo e jami ɔ mi. Se ke nɔ ko sume matsɛ ɔ jami ɔ, lɛɛ e sa nɛ e je ma a mi.

c Jã kɛ̃ nɛ a tsɔɔ ngɛ womihi nɛ nyɛɛ se nɛ ɔmɛ a mi: African Charter on Human and Peoples’ Rights, American Declaration of the Rights and Duties of Man, 2004 Arab Charter on Human Rights, ASEAN (Association of Southeast Asian Nations) Human Rights Declaration, European Convention on Human Rights, kɛ International Covenant on Civil and Political Rights. Se ngɛ mlaahi nɛ a wo ɔ tsuo se ɔ, ke e ba kaa nihi tsi he blɔ nɛ ni kpahi ngɛ ɔ nya a, je ma amɛ nyɛ we nɛ a po a he piɛ.

d Baiblo ɔ tsɔɔ kaa Mawu Ope ɔ biɛ nitsɛnitsɛ ji Yehowa.